Kuşadası’nda 18 günde 8 yunus karaya vurdu: Ölümler insan kaynaklı mı?
Çok nadir görülüyor: Marmara’da bir yunus, ölen bir yunusu altı gün boyunca yanından ayırmadı
İstanbul'da Zeytinburnu açıklarında ölen bir yunus başka bir yunus tarafından altı günde Yeşilköy Sahili'ne kadar getirildi. Nadir görülen bu olay bilimsel bir makaleye de konu oldu.
Doç. Dr. Arda Tonay durumu "Ölü bir bireye diğer bireyin yardım etmesi, onu korumaya çalışması olarak anlatılabilir" sözleriyle açıkladı. Marmara Denizi çok nadir görülen bir olaya sahne oldu. Zeytinburnu açıklarında ölen bir yunus başka bir yunus tarafından altı günde Yeşilköy Sahili’ne de kadar getirildi.
İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi, Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Arda Tonay bilimsel verilere dayanarak bu davranışın şimdiye kadar dünya denizlerinde 24 yunus ve balina türünde 96 vakada kaydedildiğini belirtti. Tonay Türk denizlerinde ilk defa görülen olayla ilgili ” Üç ayrı gözlemde de en az altı gün boyunca başından ayrılmadığı görülüyor. Zeytinburnu’ndan Yeşilköy’e kadar birlikte aktılar. Bilimsel anlamda çok ilginç bir kayıttı” dedi.
Doç. Dr. Tonay Türk Deniz Araştırmaları Vakfı’nın 30 yıldır yayınlanan Journal of the Black Sea /Mediterranean Environment dergisinde yayınladıkları makaleye konu olayı şöyle açıkladı: “Mart ayında Marmara Denizi’nde afalina türü bir yunusun gösterdiği ilginç bir davranış, dört ayrı vatandaşın gözlemiyle kayıt altına alındı. Bu epimeletik diye adlandırılan bilimsel bir davranış. Canlı veya ölü bir bireye diğer bireyin yardım etmesi, onu korumaya çalışması olarak anlatılabilir. Bizim vakamızda bir erkek birey vardı. Yaklaşık 1 günden daha önce ölmüş bir bireydi ve başında bekleyen başka bir afalina bölgeye gelen herhangi bir bottan ölüyü uzaklaştırmak için, yunusu burnuyla iterek veya yüzgecini takarak bölgeden uzaklaştırıyordu. Ölü yunusu botla gelen insanlardan uzaklaştırma çalışıyordu. Üç ayrı gözlemde de altı gün boyunca hayvanın başından ayrılmadı. Zeytinburnu’ndan Yeşilköy’e kadar birlikte aktılar. Ölü olan yunus, 4-5 gün sonra Avcılar’da karaya vurdu. Epimeletik davranış gösteren bireyi (canlı olan yunus) daha sonra bölgede görmedik.”
Doç.Dr. Tonay şimdiye kadar görülen vakalarda 7’si hariç hepsi anneyle yavru arasında yaşandığını belirterek “Yavrunun kaybı sonucu annenin yavruyla vedalaşamaması olarak görülüyor aslında .Çok nadir görülen bir davranış. Özellikle iki yetişkin arasında olması bakımından” dedi.
ABD’de 2018 yılında yeni doğan yavrusu ölünce 17 gün boyunca yaklaşık 1600 kilometre yanında taşıyan Tahlequah isimli balina da haberlere konu olmuştu.
Oyunlar ve Bulmacalar