‘Katil Sisi’den ‘siyasette küslük olmaz’a: Önce Erdoğan Mısır’a gidecek, sonra Sisi buraya gelecek

Mısır’da iktidardaki Müslüman Kardeşler’e yaptığı darbeyle yönetimi ele geçiren Abdulfettah es-Sisi Cumhurbaşkanı olarak ilk kez Türkiye’ye geliyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Katar’daki 2022 Dünya Kupası’nda el sıkıştığı Sisi’yi şubatta ziyareti sonrası yarın Ankara’da ağırlayacak.

Yıllar sonra Cumhurbaşkanlığı düzeyinde ilk temas

Sisi’nin yapacağı bu ziyaret yeni bir dönemin de başlangıcı olacak. 2012’den bu yana Mısır’dan Türkiye’ye cumhurbaşkanı düzeyinde yapılacak ilk ziyaret Erdoğan’ın 14 Şubat’ta Mısır’ın başkenti Kahire’ye yaptığı ziyaretin karşılığı olacak. Bu, aynı zamanda 2013’teki darbe ile iktidarı ele geçiren Sisi’nin de Türkiye’ye ilk ziyareti. Erdoğan’ın Mısırlı mevkidaşıyla Ankara’da katılacağı Türkiye-Mısır Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı’nda savunma, enerji, turizm, sağlık, eğitim ve kültür alanlarında yaklaşık 20 anlaşmanın imzalanması bekleniyor. Öte yandan İsrail’in 7 Ekim’den beri devam eden Gazze işgali ve diğer bölgesel krizlerin de görüşüleceği buluşmada, Türkiye-Suriye normalleşmesi çabalarının görüşüleceği ifade ediliyor. Ziyarette Mısır-Türkiye ilişkileri de önemli yer tutacak.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Mısırlı mevkidaşıyla Ankara’da katılacağı Türkiye-Mısır Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı’nda savunma, enerji, turizm, sağlık, eğitim ve kültür alanlarında yaklaşık 20 anlaşmanın imzalanması öngörülüyor. Bu anlaşmalarla iki ülke arasında 10 milyar doları bulan ticaret hacminin ilk planda 15 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor. Ticari ilişkiler, iki ülke arasındaki işbirliğinin lokomotifini oluşturuyor. Bu kapsamda ziyaretin Türkiye’nin Mısır’da 3 milyar doları aşan yatırımlarını artırmasına katkı sunması bekleniyor. Savunma sektörüne önemli yatırımlar yapan Mısır ile bu alanda ortak projelerin gerçekleştirilmesi de gündemde yer alıyor.

İki ülke için çeşitli fırsatlar sunan enerjide de özellikle sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG), nükleer ve yenilenebilir enerji alanlarında işbirliğinin geliştirilmesi planlanıyor. Türkiye’nin yurt dışında gerçekleştirdiği toplam 46,5 milyar dolarlık doğrudan yatırım stokunda Mısır 294 milyon dolarla 19’uncu sırada yer alırken yurtdışından Türkiye’ye gelen yaklaşık 130 milyarlık doğrudan yabancı yatırım stokunda Mısır 45 milyon dolarla 36’ncı sırada. Ziyaret kapsamında atılacak adımların iki ülkenin doğrudan yatırımlardan aldığı payın artmasına da katkı sunması bekleniyor. İki lider 14 Şubat’taki görüşmelerinde ticaret hacmi hedefinin beş yıl içinde 15 milyar dolara çıkartmak istediklerini açıklamıştı.

‘Katil’ Sisi’den ‘kardeşim’ Sisi’ye

Türkiye 3 Temmuz 2013’te Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi’nin Muhammed Mursi’yi darbeyle devirmesine en sert tepki gösteren ülkelerden biri olmuştu. Mursi’nin devrilmesini darbe olarak nitelendirmediği için Avrupa Birliği’ni (AB) eleştiren Erdoğan “Ben şu anda Batı’ya şaşırıyorum. Batı hâlâ bu olaya ‘darbe’ diyememiştir. Ama Afrika Birliği’ni tebrik ediyorum. Afrika Birliği de Mısır’ın üyeliğini askıya almıştır. Duruş budur” demişti.

Hatta Sisi ile ile aynı masaya oturmamak için Birlemiş Milletler (BM) Genel Kurulu’ndaki yemeğe katılmayan Erdoğan “Aynı masaya oturup darbecileri meşrulaştırmam” ifadesini kullanmıştı.

İki ülke arasında yaşanan bu gerilimin ardından Mısır “içişlerine karıştığı” gerekçesiyle Türkiye’nin o dönemki Kahire Büyükelçisi Hüseyin Avni Botsalı’yı istenmeyen kişi ilan etmiş, Türkiye de mütekabiliyet ilkesi gereği, Mısır Büyükelçisi Abdurrahman Selahaddinin’den ülkesine dönmesini istemişti.

Tarihler 23 Kasım 2022’yi gösterdiğinde de Erdoğan Katar’ın başkenti Doha’da, Dünya Kupası’nın açılışında Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Es-Sisi ile selamlaşıp tokalaştı. O anın fotoğrafı iki ülke arasında devam eden normalleşme sürecinde önemli bir adım olarak değerlendirildi. Yıllarca “katil, zalim, darbeci” diye seslendiği Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile Katar’da 45 dakika görüştüğünü belirten Erdoğan “Siyasette küslük olmaz” ifadeleriyle tepkilere cevap vermişti.