Japonya’nın yeni başbakanı soluklanmadan erken seçimi işaret etti

15 gün süren seçim kampanyasının ardından Japonya’nın iktidardaki Liberal Demokrat Partisi (LDP) İşiba Şigeru’yu başkan olarak seçti. LDP Ulusal Meclis’te çoğunluğu elinde tuttuğu için İşiba Japonya’nın bir sonraki başbakanı olacak. İki yıl önce suikasta kurban giden Abe Şinzo’nun en büyük rakiplerinden olan 67 yaşındaki İşiba için bu göreve gelmek uzun zamandır kurduğu hayalin gerçekleşmesi anlamına geliyor. Ancak İşiba’nın hayali uzun sürmeyecek gibi görünüyor.

Partisinin talihini tersine çevirip halkın yüzünü yeniden güldürme sözü veren İşiba daha soluklanamadan erken seçim çağrısı yapmaya hazırlanıyor. Partinin sağcı kanadını savuşturarak başa gelen ılımlı lider yarın başbakan olarak resmen görevine başlayacak ve aynı gün kabinesini açıklayacak. İşiba’nın kabineye liderlik yarışındaki iki rakibine yer vereceği biliniyor. İngiliz haber ajansı Reuters’e göre Katsubonu Kato maliye bakanlığına, Yoşimasa Hayaşi ise hükümet sözcülüğüne getirilecek. Bununla birlikte 194’e 215 oyla yendiği muhafazakâr Sanae Takaiçi’ye herhangi bir görev vermedi.

Kamu yayın kuruluşu NHK ve diğer bazı gazeteler ancak beşinci denemesinde parti liderliği yarışını kazanan eski savunma bakanının 27 Ekim’de erken seçim duyurusu yapmayı planladığını söyledi. Oysa daha seçimlerin yapılmasına bir yılı aşkın süre var.

İşiba “mümkün olan en kısa sürede” alt meclis seçimi için çağrı yapacağını söylese de gözlemciler burada hedeflenenin muhalefetteki Anayasal Demokrat Parti’nin yeni lideri Yoşihiko Noda’ya hazırlanmak için yeterli vakit tanımamak olduğunu düşünüyor.

Bu arada analistler İşiba’nın uzun süre dayanamayacağını düşünüyordu. Sebeplerinden biri de İşiba’nın “Asya NATO”su önerisiydi. Asya NATO’sunun gerçekleşmeyecek bir hayal olduğunu düşünen analistler İşiba’nın savunma bakanlığı geçmişine rağmen bazı temel perspektiflerden yoksun göründüğünü düşünüyor.

İşiba’ya neden şüpheli gözlerle bakılıyor?

Peki ya neden Asya NATO’su mümkün olamaz? NATO’nun belirleyici özelliği karşılıklı savunma taahhüdü. Yani bir üyeye yapılan saldırı hepsine yapılmış sayılıyor. Abe kabinesinin özel danışmanlığını yapmış Taniguçi Tomohiko Abe’nin çabaları sonucu Japonya’nın 2015 yılında öz savunmasını kısmen kolektifleştirdiğini, ancak ülkedeki savaş karşıtı duruş nedeniyle bunun ülkenin egemenliğinin tehlikeye girdiği durumlarda devreye girmesiyle sınırlandırıldığını söylüyor. Oysa Japonya NATO’ya üye olursa ABD’nin Hint Okyanusu’nda saldırıya uğraması halinde devreye girmek zorunda kalacak.

Japonya geçen hafta ilk kez Tayvan Boğazı’na savaş gemisi gönderdi. Sazanami adlı gemi Doğu Çin Denizi’nde 10 saatten fazla vakit geçirdi. Bu da aslında Japonya’nın bu tarz konularda daha gözü pek davranacağının işareti. İşiba’nın bunun dışında vergileri artırma önerisi, ekonomik toparlanma sürecini olumsuz etkileyerek halkın desteğini kaybetmesine neden olabilir.

Hatta bu nedenle pazartesi günü Japonya’da hisse senetleri keskin bir düşüş yaşadı. Buna göre ülkenin borsa endeksi Nikkei 225, yüzde 4,8 düştü. Bazı ekonomistler buna “İşiba şoku” diyor.

Son olarak İşiba’nın savunma bakanıyken de yönetim becerileriyle ilgili birtakım eleştiriler mevcuttu. Yeni süreçte bu yönetim sorunları daha da ayyuka çıkabilir. İşte tüm bunların gölgesinde İşiba üstündeki baskıyı seçim sürecine kaydırmak için bu yola giriyor olabilir.

İşiba bunun için eski rakiplerinden birinin kapısını çalabilir: İlk tur oylamasını üçüncü sırada tamamlayarak yarış dışı kalan Şinjiro Koizumi. Eski Başbakan Junichiro Koizumi’nin oğlu olan 43 yaşındaki Şinjiro LDP başkanlığı için her şeyini ortaya koymamış olsa da seçmenler arasında popüler. Bu yüzden İşiba’nın olası bir erken seçimde partisinin yüzü olarak Şinjiro’yu kullanması muhtemel.

Pasifik’te tarihi hamle: Japonya F-35 kaldırdı, Rus keşif uçağına uyarı için işaret fişeği ateşledi