Dijital hizmetlerin vergilendirilmesi alanında yeni bir vergi türü: Müzik Yayın Vergisi

Dijital ekonominin vergilendirilmesi alanında yaşanan zorluklar son senelerde ülkeleri yeni vergiler almaya itti. Bu yeni vergilerin en güncel örneği Fransa’da bu senenin başında alınmaya başlayan Müzik Yayın Vergisi. Söz konusu vergi platformların kayıtlı müzik ya da çevrim içi müzik videolarına erişim hizmeti karşılığında elde ettiği gelirler üzerinden yüzde 1,2 oranında alınıyor.

Vergi Spotify, Deezer, Apple Music ve YouTube Music gibi müzik yayını hizmetlerine ilişkin olarak hem abonelik ücretlerinden elde edilen gelirlere, hem de ücretsiz kategoride sunulan ancak reklamlardan elde edilen gelirlere uygulanıyor. Dijital hizmet vergisinde olduğu gibi bu verginin uygulama bulması için de ilgili işletmelerin senelik hasılatının belirli bir miktarın üzerinde olması gerekiyor. Belirlenmiş olan eşik yıllık 20 milyon euro.

Müzik Yayın Vergisi’nin esin kaynağı 1993’te yine Fransa’da hayata geçirilmiş benzer film/tiyatro biletleri vergisi. Biletler üzerinden alınan vergi Ulusal Sinematografi Merkezi’ni finanse etmek amacıyla kullanılıyor. Müzik Yayın Vergisi’nden elde edilen gelirin Ulusal Müzik Merkezi’nin finansmanında kullanılacağı belirtiliyor.

Vergiye tâbi olan müzik endüstrisi devlerinin tepkisi büyük. Spotify’ın Fransız genel müdürü bu verginin fiziki müzik satışlarına ve radyolara uygulanmayıp sadece müzik yayın hizmetine uygulanmasını haksız bulduğunu açıkça belirtti. Böyle bir verginin sektörün AB aktörlerini (İsveç Spotify, Fransız Deezer) büyük ABD’li rakipleri (YouTube Music, Apple Music, Amazon Music) karşısında dezavantajlı bir pozisyona düşüreceğinin de altı çizildi.

Dijital müzik endüstrisi devleri vergiye sadece itiraz etmekle kalmayarak bir çözüm önerisi de üretti. Apple, Deezer, Meta, Spotify, TikTok ve YouTube, Ulusal Müzik Merkezi’nin faaliyetlerine gönüllü olarak katkıda bulunmak konusunda ortak bir anlaşmaya vardıklarını ve yapmayı planladıkları ödemenin 14 milyon eurodan fazla olduğunu duyurdu. Bu öneri Fransa’nın vergiyi yürürlüğe koyma kararını değiştirmediği gibi bütün çevrelerce de olumlu karşılanmadı. Örneğin Fransız gazetesi Le Monde’da yayınlanan bir haberde Fransız müzik endüstrisinde aktif bir işletme sahibi böyle bir ödemenin yapılmasının ödemeyi yapanları Fransız müzik politikalarını etkileme konusunda güçlendireceği ve bunun sonucu olarak “Fransız çeşitliliğinin” engelleneceği yönünde endişelerini dile getirdi.

Dijital hizmet alanında yapılan her vergilendirme çabasında olduğu gibi Müzik Yayın Vergisi’ne ilişkin olarak da faturanın bir bölümünün mutlaka tüketicilere kesileceği vergiye tâbi olan şirketlerden bazıları tarafından belirtildi. Örneğin Spotify yetkilileri bu yeni vergi nedeniyle Fransa’daki abonelik ücretlerinin artacağını beyan etti.

Ulusal Müzik Merkezi yetkilileri ise söz konusu verginin, merkezin müzik endüstrisine verdiği desteğe katkıda bulunacağının, sektörde yeni olan veya yurt dışına açılmaya çalışan Fransız sanatçılara yardımcı olacağının altını çizdi. Fransız hükümeti Müzik Yayın Vergisi’nden 2024 yılında yaklaşık 15 milyon euro vergi geliri elde etmeyi umuyor.