Meksika’da yeni siyasi dönem, aynı şiddet: Belediye başkanı kafası kesilmiş halde bulundu

Meksika’nın çiçeği burnunda başkanı Claudia Sheinbaum iktidardaki ilk 100 gününü cinayetleri ve organize suçu azaltmakla geçireceğini söylüyor. Ülkenin ilk kadın başkanı Sheinbaum’un hedefine ulaşacağı yolun dikenli olduğu meydana gelen son olayla net şekilde anlaşılıyor: Chilpancingo kentinin 43 yaşındaki belediye başkanı Alejandro Arcos’un başı pazar gecesi kesilip aracın üstüne konmuş halde bulundu. Üstelik bu Guerrero eyaletinin merkezindeki ikinci devlet yetkilisi cinayeti.

Günler önce kentin belediye yetkililerinden Francisco Tapia da silahlı saldırıda öldürülmüştü. Art arda cinayetler ülkede güvenlikle ilgili endişeleri tazeledi. Seçim süreci sonlanıp da Sheinbaum başkan seçilene kadar 30’dan fazla aday öldürüldü. Bu da son seçimleri tarihin en kanlı seçimi yapıyor.

Sheinbaum dünkü açıklamasında Arcos’un ölümünün “talihsiz” olduğunu söyleyerek ülkedeki güvenlik sorunlarıyla ilgili ne önlemler alınacağını yakında daha ayrıntılı biçimde açıklayacaklarını söyledi. Ama bu önlemlerin ne olduğu az çok biliniyor: Cinayet oranlarının en yüksek olduğu 10 şehirde güvenliği sıkılaştırarak özellikle uyuşturucu tacirlerini kıskaca almak.

Daha önceki örnekler bunun o kadar kolay olmayacağını gösteriyordu. Eski muhafazakar Başkan Felipe Calderón da kartellere karşı kapsamlı bir savaş başlatmıştı. Calderon silahlı mücadeleyi denemiş, başarısız olmuştu. Eski Meksika başkanlarından Andrés Manuel López Obrador da “kurşunla değil sarılarak” mücadeleyi önermiş, o da başarısız olmuştu. Sheinbaum daha önce Mexico City’de nispeten başarı gösterdi. Yönetimde olduğu sürede cinayet oranlarını neredeyse yarıya düşüren Sheinbaum’un şimdilerde kentten sorumlu eski güvenlik şefi şehirde ABD desteğiyle çabalarını sürdürüyor.

Suç çetelerinin hedefi

Chilpancingo, Guerrero’nun merkezi. Bu eyalet şiddet olaylarıyla olduğu kadar turistler için popüler bir yer olan Acapulco’yla da ünlü. Örneğin öldürülen adaylardan altısı Guerrero’daydı.
Eyaletin valisi Evelyn Salgado cinayetleri kınayarak sorumlulardan hesap sorulacağını “Arcos’un kaybının yasını tüm Guerrero topluluğu olarak tutuyoruz” dedi.

Guerrero suçun başını alıp gittiği eyaletlerden biri olsa da tek değil. Biraz önce de dediğimiz gibi bu seçim süreci ülke tarihinin en kanlı dönemlerinden biri olarak tarihe geçti. 20 bin kişinin siyasi makamlara atanacağı yarışta en az 34 aday suç örgütlerince hedef alınarak öldürüldü. Şiddet bununla da sınırlı kalmadı. Sheinbaum’un seçilmesinden saatler sonra Meksika’nın batısındaki Cotija’nın kadın belediye başkanı Yolanda Sánchez Figueroa vurularak öldürülmüştü.

Danışmanlık şirketi Integralia Consultants’ın raporuna göre Meksika’daki suç örgütleri özellikle belediye başkanlarını hedef alıyor. Sebebi de belediye başkanlarının kolluk kuvvetleri ve yerel ekonomiyle bağlantıları sayesinde suçlarının yanına kâr kalmasını sağlayabiliyor. Tehditle ya da rüşvetle yanlarına çekemedikleri belediye başkanlarını da öldürüyorlar.

Chilpancingo iki rakip uyuşturucu çetesi Ardillos ve Tlacos arasında sık sık meydana gelen çatışmalar nedeniyle yıllardır suça boğulmuş halde. Şehrin bir önceki Belediye Başkanı Norma Otilia Hernández çete liderleriyle bir restoranda toplantı yaptığı iddiasıyla zamanında videoya alınmıştı. Bunun üstüne partisinden ihraç edilmiş, Arcos’un adaylığının önü açılmıştı.

Meksika’nın ilk kadın başkanının iktidardaki 100 gününde hedefi: Kartelleri bitirmek, uyuşturucu ortadan kaldırmak