TV’nin gündüz kuşağına şimdi ne olacak?

‘Narin cinayetini Esra Erol veya Müge Anlı daha hızlı Çözerdi’ başlıklı 25 Eylül yazımda televizyon aleminin gündüz kuşağı programları hakkında şunları söylemiştim:

Gündüz kuşağı programları hem çoğumuzun görmek istemediği gerçek Türkiye’yi bize anlatıyor, hem de vicdan yarası haline gelmiş ve üstü kapatılmış  bazı olayları da çözüyor.’

Fakat Türkiye’de hiçbir başarı cezasız kalmaz düşüncesini doğrulamak istermişçesine bu programların sona erdirilmesi düşüncesinin de maalesef olabildiğini duydum.

RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin gündüz kuşağı programları ile ilgili önemli açıklamalarda bulunmuş haberlere göre. Bugüne kadar yapıcı ikazların görmezden gelindiğini belirten Ebubekir Şahin birçok kez gündüz kuşağı programı yayınlayan kanalların yönetici ve yapımcılarıyla toplantı yaptıklarını, fakat düzelme yönünde herhangi bir sonuç alamadıklarını söyledi. “Artık kantarın topuzu iyice kaçtı” diyen Ebubekir Şahin gündüz kuşağı programları ile ilgili sert ilke kararları belirlediklerini söyledi. Çok yakında üst kurula sunarak bu kararları uygulamaya koyacaklarını belirten Ebubekir Şahin “Amacına hizmet etmeyen, kalitesiz gündüz kuşağı yayınları için son önlemimiz olan ilke kararlarını alıp kararlı bir şekilde gerekli adımları en sert şekilde atacağız” demiş.

Evet bunları söylemiştim 25 Eylül’de, aradan fazla zaman geçmeden ‘Etik İlke Kararları’ diye bir şey yayınlandı, gündüz kuşağı programlarına bence ilk darbe vuruldu. Ben fazla yorum yapmayacağım sadece o yayınlanan kararları size aktaracağım, siz kendiniz karar verin bundan sonra o programlara ne olabileceğini.

“Etik İlke Kararları”na göre bu programlarda artık şiddet, istismar, cinayet başta olmak üzere suç teşkil eden konular işlenemeyecek.

Etik İlke Kararları’nda yer alan ifadeler şu şekilde:

-Özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesi doğrultusunda kişilerin özel hayatına ilişkin bilgi, belge ve kayıtlar kesinlikle yayınlanmayacaktır. Katılımcılar kendilerinin ya da üçüncü kişilerin özel hayatlarına ilişkin konularda beyanda bulunmaya zorlanmayacaktır. Program sunucusu ve program konuğu uzmanlar ile stüdyo konuklarının yorum ve ifadeleriyle katılımcılara karşı psikolojik şiddet uygulamalarına müsaade edilmeyecektir.

-Kuşak programında kullanılan yorum ve ifadeler ile seçilecek program içeriği toplumun millî ve manevî değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olmayacak, toplumsal yaşam alanı içerisinde sergilenemeyecek söz ve davranışlara izin verilmeyecektir.

-Editoryal sorumluluk kapsamında, yayının canlı ya da bant yayını olması fark etmeksizin, teknik imkânlar da kullanılarak Türkçe’nin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına izin verilmeyecektir.

-Tüm medya kuruluşlarımızın her çalışanının kanunlardan da önce tamamen insani ve vicdani hassasiyetle yaklaşmaları gereken ilk konu çocuklarımızdır. Kuşak programlarında çocuklar, gençler ve zihinsel engelli bireyler stüdyoya ya da canlı bağlantıya hiçbir surette konuk olarak alınmayacaktır. Konusu itibarıyla bu kitleye yönelik yayınlarda, istismarlara yol açabilecek konuşmalardan, suçlayıcı ve yargılayıcı ifadelerden kaçınılacaktır.

-Cinsel taciz, tecavüz gibi konuları meşrulaştırıcı, hafifletici ve kışkırtıcı yayın yapılmayacaktır.

-Kuşak programında kadına yönelik şiddeti teşvik eden veya kanıksatan, kadınları istismar eden içerikler ile editoryal sorumluluk gereği, program konuklarının veya katılımcılarının da bu anlama gelen yorum ve ifadelerine müsaade edilmeyecektir. Bu çerçevede, Üst Kurulumuz tarafından açıklanan Medyada Kadına Yönelik Şiddetle Mücadeleye İlişkin Etik İlkeler’e aykırı yayın yapılmayacaktır.

-Kuşak programında şiddet unsuru taşıyan konuların işlenmemesine özen gösterilecektir. Şiddet unsurunun yer aldığı konular; şiddeti özendirici veya kanıksatıcı, saldırgan davranış ve tutumları öğretici, şiddete karşı duyarsızlaştırıcı ve şiddeti normalleştirici şekilde sunulmayacaktır.

-Soruşturmanın gizliliği kapsamında, soruşturma aşaması henüz tamamlanmamış olaylar kuşak programlarına konu edilmeyecektir.

-Lekelenmeme hakkı olarak da nitelendirilen kişilerin şeref ve itibarlarının korunmasını sağlamak adına kuşak programlarında aynı konuya tekraren yer verilmemesine özen gösterilecektir.

İşte son durum böyle.

Hukukçu kadın arkadaşlarım uygulamayı bekleyip bir görelim dese de bence bu kararlardan sonra bizim alıştığımız ve sevdiğimiz formatıyla gündüz kuşağı  programlarının sürdürülmesi artık pek mümkün olmamalı.