Çin’den Amerika’ya misilleme: Bazı nadir madenlerin satışına yasak geldi

Amerika ile Çin arasındaki teknoloji savaşı ve ticaret yasakları genişlemeye devam ediyor. Amerika, eski başkan Donald Trump döneminden başlayarak Çin’in büyük yapay zeka sistemleri dahil yüksek teknolojiye ulaşmasını zorlaştırmaya çalışıyor. Bu konuda en büyük adım Joe Biden’ın başkanlığı döneminde geldi ve konan yasaklar Çin’in yüksek kapasiteli mikro işlemci üretmesini de satın alıp sahip olmasını da çok zorlaştırdı. Son olarak birkaç gün önce Biden yönetimi yeni yasak kararları alarak Çin’i biraz daha zorladı. Bu son adıma Çin yönetimi yine yüksek teknolojili ürünlerde kullanılan, mikro çiplerden bilgisayar ve otomobil pillerine kadar her yerde önemli olan bazı ‘nadir dünya elementleri’nin satışına yasak getirdi.

Çin ‘nadir dünya elementleri’ adı verilen bir dizi elementin madenlerinin en çok bulunduğu ülkelerden biri ama yeganesi değil. Yine de Çin’in galyum, germanyum, antimuan gibi elementler ile ‘çok sert materyal’ diye adlandırılan bazı elementlere getirdiği kısıtlama başta Amerika olmak üzere dünyaya zorluk yaratacak.

Çin’in bu madenler üzerindeki geniş kontrolü şu anda ABD, Avrupa ve Türkiye gibi ülkeleri özellikle elektrikli otomobil dönüşümü konusunda çok zorluyor, Batıda üretilen otomobiller bu madenler üzerinde Çin’in tekel konumu yüzünden daha pahalıya mal oluyor, buna karşılık Çin yapımı otomobiller daha ucuza satılabiliyor.

Buna karşılık başta ABD olmak üzere Batı da yapay zeka dahil yüksek bilgisayar teknolojileri konusunda büyük bir bilgiye ve kapasiteye sahip. ABD’nin birkaç yıl önce Çin’in çok büyük bilgisayar sistemlerini yönetecek mikro işlemcilere erişimini kısıtlaması, bu ülkeyi on yıla yakın süre bu teknolojilerde dünyanın gerisinde bırakacak potansiyele sahip.