Galaksimizin merkezindeki 4 milyon güneş ağırlığındaki dev kara deliğin ilk fotoğrafı

Galaksimiz Samanyolu’nun merkezinde devasa bir kara delik olduğundan hep şüpheleniyorduk, hatta orada bir kara delik olduğunu biliyorduk ama kanıtlamak başka şey. 2019 yılında tarihte ilk kez bir kara deliğin fotoğrafını çekmeyi başaran dev Event Horizon ekibi bu kez Samanyolu’nun merkezinde yer alan ve 4,14 milyon güneş kütlesi ağırlığında olduğu hesaplanan “Sagittarius A*” adı verilen kara deliğin fotoğrafını çekti ve bunu dün aynı anda dünyanın 9 şehrinde birden düzenlenen basın toplantılarıyla duyurdu. “Şüphelenmek, hatta bilmek başka kanıtlamak başka” cümlesini şöyle açıklamak mümkün: Sagittarius A*’nın 4,14 güneş kütlesi ağırlığında olduğunu, 2020 yılında bu hesapları yaptığı için Nobel Fizik Ödülü’nü paylaşan Reinhard Genzel ve Andrea Ghez’e ödülü, “Galaksimizin merkezindeki devasa kompakt nesne”yi keşifleri için verilmişti, “Kara deliği buldukları için” değil. İki astro fizikçinin hesabına göre galaksinin merkezindeki bazı yıldızlar bu “kompakt nesne”nin etrafında ışık hızının üçte birine varan muazzam hızlarda dönüyordu. Yukarıdaki fotoğraf muazzam bir bilimsel işbirliğinin sonucu olarak çekilip bir araya getirildi; dünyanın dört bir yanından çok sayıda fizikçi bu iş için işbirliği halinde çalıştı. Örneğin Arizona Üniversitesinde görev yapan Türkiye kökenli fizikçi Feryal Özer ekibin çok önemli bir ismi. Ama fotoğrafta gördüğünüz aslında kara deliğin kendisi değil etrafındaki “korona”sı veya “olay ufku.” Zaten fotoğrafı çeken bilim ekibinin adı da Türkçede “olay ufku” anlamına geliyor. İnsanlık ve bilim için büyük bir başarı.