James Webb iş başında: Atbaşı Nebulası’na bir de bu gözle bakın

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, at şeklinde olduğu için Atbaşı Nebulası denen bulutun "yelesinin" ayrıntılarına indi, şimdiye kadarki en net görüntülerini ortaya çıkardı.

Bilim Teknoloji 1 Mayıs 2024
Bu haber 2 hafta önce yayınlandı
Atbaşı Nebulası. Fotoğraf: ESA

James Webb Uzya Teleskobu (JWST) gökbilimcilerin şimdiye kadar merak ettiği çoğu şeyin cevabını verdi, çoğu zaman verilen cevapların yerini yeni sorular aldı. Teleskop bu kez en ünlü manzaralardan birine, Atbaşı Nebulası’na ışık tuttu.

Orta ve yakın kızılötesi araçlara sahip James Webb, yaklaşık 1300 ışık yılı uzakta, Orion’un bir parçası olan Atbaşı Nebulası’nın daha önce hiç görmediğimiz özelliklerini ortaya çıkardı. James Webb atın başının üstündeki bölgeyi yakınlaştırarak dalları ve iplikleri gözleri önüne serdi.

Atbaşı Nebulası toz ve gaz bakımından o kadar yoğun bir bulut ki optik ışıkta bir gölge kaldar karanlık kalabiliyor. Zaten bulut şimdiye kadar yakalanan birçok görüntüde etrafındaki parlayan gazın içinde deliği andırıyor.

Fotoğraf: ESA/Webb, NASA, CSA, K. Misselt/University of Arizona, and A. Abergel/IAS/University Paris-Saclay/CNRS

Nebulayı yakınlaştırdığınızda ya da normal insan görüşünün dışındaki dalga boylarında görüntülediğinizde karanlık bir boşlukta parlayan, kabarık bir buluta dönüşür. Atbaşı Nebulası’nın kendi ışık kaynağı olmasa da yakınlarındaki Sigma Orionis adındaki yapı sayesinde ısınır. Sigma Orionis yaklaşık 34 bin derece sıcaklığında, parlayan, genç ve büyük yıldızlardan oluşan bir sistem.

Bu özelliklerinin yanı sıra Atbaşı Nebulası bebek yıldızları anlamak için en uygun araştırma alanlarından biri. Çünkü kendisi de yerçekimi altında çöken yoğun bir madde yığınından oluşuyor. İçinde, hâlâ oluşum aşamasındaki küçük yıldızlar bulunuyor. Ancak çevredeki tozlar bu yıldızların üzerine bir perde gibi indiği için bizim gözlerimizden uzak kalıyorlar.

Nebulanın dışındaki yıldızların şiddetli radyasyonu etraflarındaki maddeler üzerinde yıkıcı bir etki yaratıyor. Morötesi ışıklar moleküllerin şiddetli ışınlar altında parçalanarak nötr bir yıldızlararası ortamın oluştuğu fotodisosiyasyon dediğimiz bir sürece neden olur. İşte nebulanın etrafında da tam böyle bir ortam oluşmuş durumda.

James Webb bu kez 37 yıllık süpernova gizemini çözdüJames Webb bu kez 37 yıllık süpernova gizemini çözdü

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.