Neuralink bir insana ilk kez beyin çipi taktı

Nöroteknoloji şirketi Neuralink’in sahibi Elon Musk çip konusundaki hayalini gerçekleştirmeye bir adım daha yaklaştı. Musk felç gibi insanı çevresiyle etkileşime girmekten alıkoyan durumların önüne geçebileceğine inanılan “beyin-bilgisayar arayüzü” (BCI) teknolojisinin geliştirilmesinde dönüm noktası olabilecek beyin çipinin ilk insana takıldığını söyledi.

Musk pazartesi günü kendi sosyal medya platformu X’teki paylaşımında bir hastaya önceki gün beyin çipi takıldığını, ameliyat sırasında ciddi bir teknik aksaklık yaşanmadığını belirtti. ABD’li milyarder hastayla ilgili ayrıntılı bilgi vermedi ama Neuralink geçen eylül ayındaki ilanında deneye katılacak kişide her iki kol ya da bacağın felçli olduğu kuadripleji hastalığı arandığını belirtmişti.

Neuralink’in “Telepathy” adını verdiği cihazın amacı akıllı telefon ya da bilgisayarların düşünce yoluyla kontrol edilmesini sağlamak. Neuralink’in çipinde cihaza bağlı küçük ip gibi elektrotlar yerleştirilmiş. Bu ipliksi yapı nöronlardan gelen elektrik sinyallerini iletici işlev taşıyor. Esas sorulardan biri çip yerleştirilmiş beynin bu ipliksi yapılara zaman içinde nasıl tepki vereceği. Bu elektrotların yaşayabileceği olası sorunlardan biri etrafındaki dokunun zamanla büyümesi ve yakaladığı elektrik sinyallerinin bozulması.

Musk hastaya beyin çipi takıldıktan sonraki ilk değerlendirmelerde doğal sinir ağlarını taklit eden yapay sinir ağları olan “iğnecikli sinir ağları”nın umut verici sonuçlar verdiğini belirtti. Peki bu ne demek oluyor? Musk, Neuralink çipinin beyin içindeki tek tek nöronlardan gelen sinyalleri tespit ettiğini, bunun daha yüksek kaliteli beyin sinyallerinin çözülmesinin önünü açacak bir ilerleme olduğunu söyledi. Bununla birlikte çipin kaç nöron tespit ettiğini söylemedi Musk. Araştırmacılar şirketin çipin başarısını ölçmek için gerekli güvenlik ve etkinlik verilerini sağlamadığına dikkat çekti.

Musk, Neuralink Amerikan Gıda ve İlaç Ajansı’ndan (FDA) insanlar üzerinde deney yapmak için izin aldıktan sonra Kasım 2022’de şirketin beyin çipini altı ay içinde insanlar üzerinde deneyebileceği tahminini yapmıştı. Musk’ın tahmini yaptığı sıralarda Neuralink ürününü tanıttığı videoda iki maymunun beyinlerine takılı çip aracılığıyla fare imlecini oynattığını ve video oyunu Pong’u oynadığını göstermişti.

Motif Neurotech de bir gün depresyon tedavisinde işe yarayabilecek kendi beyin çipini geliştirmeyi umuyor. Şirket kurucusu ve CEO’su Jacob Robinson WSJ’ye yaptığı değerlendirmede insanlı deney için ilan verdikten sonraki altı aydan kısa sürede ilk ameliyatını başarıyla gerçekleştirmesinin Neuralink’in hızlı hareket yeteneğini göstermekle kalmayarak şirketin ürününe olan talebi de ortaya koyduğunu belirtiyor.

Neuralink yarışta yalnız değil

Neuralink beyin aktivitesini çözerek bunu bilgisayarlar için komuta çevirecek bir teknoloji üzerinde çalışıyor. Bu teknolojinin insanlarda başarılı olması ALS gibi ciddi hastalıkları olan insanların sevdikleriyle iletişim kurma becerisi kazanması anlamına geliyor ve bu yarışta tek başına da değil.

Synchron adındaki rakip şirket beyin dokusu içine olmasa da hastanın beynindeki damara yerleştirilebilecek stent benzeri bir cihaz geliştirdi. Precision Neuroscience adındaki başka bir şirket ise test verilerini elde etmek için altı hastaya geçici olarak kendi mikroelektrot dizisini taktı. Sinir sinyallerinin elde edildiği, sinirleri elektronik devrelere bağlayan bu cihaz insan saçının beşte biri kalınlığında ve beynin üstüne oturacak şekilde tasarlanmıştı. Blackrock Neurotech’in ise hastanın düşünce yoluyla harekete geçirip yemek yiyebileceği, e-posta gönderebileceği başka bir cihazı var.

Elon Musk’ın şirketi Neuralink beyin çipini insanlar üzerinde deneyebilecek