Polaris Dawn: Ve ilk sivil uzay yürüyüşünü yapan acemi astronotlar evlerine döndü

Uzaya çıktıktan sonra en yüksek irtifa gibi rekorlara imza atan ve ilk sivil uzay yürüyüşüyle tarihe adını yazdıran Polaris Dawn görevinin ekibi dünyaya kazasız belasız döndü.

Bilim Teknoloji 15 Eylül 2024

Bu haber 2 ay önce yayınlandı

Fotoğraf: SpaceX, Kolaj: 10Haber

Özel uzay şirketi SpaceX’in Polaris Dawn ekibi tarihin ilk sivil uzay yürüyüşünü de kapsayan beş günlük uzay macerasını tamamladıktan sonra Meksika Körfezi’ne kazasız belasız indi. Dört acemi astronotu taşıyan Crew Dragon kapsülü Türkiye saatine göre 10 buçuk civarında Florida’nın Dry Tortugas kıyılarına indi.

Polaris Dawn, SpaceX’in şimdiye kadarki en zorlu göreviydi ama çıktıları için buna değerdi. Çünkü bu mürettebatlı uzay uçuşuyla şirket Apollo döneminden bu yana, yani 50 yılı aşkın süre sonra ilk kez Dünya’dan bu kadar uzaklaşmış oldu. SpaceX ekibi bununla da kalmadı, bu zamana kadar devlete bağlı uzay ajanslarının yaptığı uzay yürüyüşünü gerçekleştirdi.

En riskli aşama inişti

Bunlar işin en etkileyici kısmı olsa da astronotları bekleyen en riskli aşama iniş aşamasıydı. Bunun sebebi atmosferden geçtikten sonra 27 bin kilometre hızla ilerleyen uzay aracının basın ve sürtünmenin de etkisiyle 1900 dereceye varan sıcaklığa maruz kalmasıydı. Dört metrelik kapsülün alt kısmındaki ısı kalkanı sayesinde astronotlar bu sıcaklıktan etkilenmeden çıkabildi. Okyanusa düşen uzay aracının içindeki astronotlar yakınlarda bekleyen kurtarma ekipleri tarafından kurtarıldı.

Dragon and the Polaris Dawn crew splash down off the coast of Florida, completing the @PolarisProgram‘s first human spaceflight mission pic.twitter.com/Sobt66zxnL

— SpaceX (@SpaceX) September 15, 2024

Uzaydan dönüşü zorlaştıracak bir diğer ihtimal de hava koşullarıydı. Daha önce de anlatmıştık, aslında bu görevin 28 Ağustos’ta başlayıp daha erken bitmesi planlanıyordu. Ama işler her zaman planlandığı gibi gitmez. Florida’daki hava şartları sadece kalkış için değil iniş için de sorun yaratacak şekilde olduğu için fırlatma bu haftaya ertelenmişti. Crew Dragon Uluslararası Uzay İstasyonu gibi yiyeceğin bol olduğu bir kapsül değil; astronotların “Aman hava kötüymüş, havada bekleyelim” demek gibi bir şansı yoktu.

Splashdown of Dragon confirmed! Welcome back to Earth, @rookisaacman, @kiddpoteet, @Gillis_SarahE, @annawmenon pic.twitter.com/nILpMQh2sR

— SpaceX (@SpaceX) September 15, 2024

Polaris Dawn ekibinde ilk sivil uzay yürüyüşüne imza atan milyarder girişimci Jared Isaacman hem yakın arkadaşı hem de ABD Hava Kuvvetleri’nin emekli pilotu Scott Poteet ve SpaceX operasyon mühendisleri Anna Menon ile Sarah Gillis vardı.

Soldan sağa: Jared Isaacman, Sarah Gillis, Anna Menon ve Scott Poteet.

Tarih yazdılar

Dört acemi astronotun ilk işi irtifa rekoru kırmak olmuştu: Dünyadan 1400 kilometre kadar uzaklaşabilen eliptik yörüngeye çıktılar. Bugüne kadar rekor NASA’nın 1966’da 1373 kilometre yükseğe çıkabilen Gemini 11 roketine aitti. Bu sayede Menon ve Gillis Dünya’dan en çok uzaklaşan ilk kadınlar oldu.

Ekip daha sonra uzay yürüyüşünü gerçekleştirebilmek için irtifasını düşürdü. Yürüyüşü gerçekleştirmeden önce kapsülün içindeki havayı tamamen boşaltan ekip SpaceX’in yeni uzay kıyafetlerini de denemiş oldu. Bu kıyafetler öncekilerin devamı olsa da minimeteorlara karşı daha korunaklı ve sıcaklığı daha iyi ayarlayabiliyor. Isaacman ve Gillis bu şekilde 10’ar dakikalığına uzay aracının kapağından dışarıya kafalarını uzattı. Tabii bu yürüyüş uzay aracından tamamen bağımsız gerçekleşmedi. Her iki acemi astronot da deney boyunca kapağın tırabzanlarına sıkı sıkıya tutundu.

Uzay yürüyüşü kritik bir sorun yaşanmadan tamamlandı. Isaacman uzay aracının dışından kafasını uzattıktan sonra ilk olarak “Hepimizin eve döneceğinde yapacağı çok iş olacak ama şu anda buradan baktığımda dünya mükemmelmiş gibi görünüyor” dedi.

Ekip yörüngede geçirdiği sürenin geri kalanında 40 kadar bilimsel deneyi yaparak geçirdi. Bunlardan biri de mikro yerçekiminde görülen bir hareket hastalığı olan uzay adaptasyon sendromu da vardı. Keman çalmayı bilen Gillis yanında enstrümanını da getirmişti. Yukarıdayken “Star Wars: Güç Uyanıyor” filminin müziklerinden “Rey’s Theme”i yorumladı. Ama aslında bu da bir deneydi. Gillis’in çaldığı müziğin sinyalleri Starlink’in uzayda bağlantı sağlama potansiyelini test etmek için bu uydu ağını kullanarak Dünya’ya iletildi. Bu arada Gillis’in uzayda keman çalan ilk kişi olduğunu da not düşelim.