Tarih yazan Chandrayaan-3 aracının itiş modülü Dünya yörüngesinde

Hindistan ağustos ayında Ay yarışında büyük bir adım atarak Ay yörüngesine yumuşak iniş yapan dördüncü ülke oldu. Daha önce bu başarıya erişebilen tek ülkeler ABD, Çin ve Sovyetler Birliği olmuştu. Kaldı ki Hindistan ile aynı zamanlarda Rusya da Luna-25’i Ay’a yumuşak iniş yapması için göndermiş ancak iniş başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Ay’ın güney yarımküresinin yakınlarına inen Chandrayaan-3’ün Vikram iniş aracı ile keşif aracı Pragyan yaklaşık iki hafta boyunca Ay yüzeyinde araştırmalar yaptı, Dünya’ya bilgiler gönderdi. Ne var ki bu iki haftanın sonunda Ay’da gece geldi çattı ve Chandrayaan-3 Ay gecesi soğuğuna dayanamayarak sonsuz bir uykuya yattı. Eğer araç bir sonraki gündüze çıkabilseydi Hindistan için bu ekstra başarı olacaktı. Ancak misyonun Gravity filminden daha az bir bütçeyle fırlatıldığını düşünürsek elde ettiği bu başarı bile yetti de arttı.

Ay yüzeyinde bunlar yaşanırken keşif aracıyla iniş aracını Ay’a getiren itiş modülü Ay yörüngesinde asılı kaldı. Bu modül, Vikram’ın topladığı verilerin Dünya’ya ulaştırılmasında arabuluculuk rolünü üstlendi. Modülün taşıdığı tek bir deney vardı: SHAPE. Bu deneye göre Dünya’yı Ay yörüngesinden gözlemleyerek gezegeni insanlar için yaşanabilir kılan özellikleri kızılötesi ışıkta yakalamalıydı. Bu çalışmanın bilim insanlarına evrenin başka yerlerindeki “biyolojik imzaları” nasıl arayacaklarına ilişkin bir plan sunması amaçlanıyordu.

İlk plana göre SHAPE deneyi yaklaşık üç ay boyunca devam edecek, bu sırada itiş modülü de Ay yörüngesinde dönecekti. Ancak Chandrayaan-3 uzay aracını fırlatan roket yörüngesini öyle bir tutturmuş ki modülde fazladan yakıt kalmış. Bu yakıtın miktarı 100 kg olarak belirtiliyor. Uzay ajansı da itiş modülünü eve geri getirmeye karar verdi.

Modül şu anda Dünya’nın yaklaşık 96 bin mil üzerinde yörüngede dönüyor ve yaklaşık her 13 günde bir gezegenin çevresinde bir tur atacak. Uzay ajansına göre modülün Dünya’ya dönüş yolu, uydulara çarpmasından kaçınılacak şekilde planlanmış. Yani bir aksaklık çıkmazsa ufukta tehlikeli bir durum görülmüyor.

Hindistan, tarih yazan Ay aracı Chandrayaan-3 ile teması kaybetti