Erdoğan’dan Filistin lideri Abbas’a sitem: Önce özür dilesin
Britanya'nın Çin'den 12 yıllığına ödünç aldığı iki panda aralık ayının ilk haftasında Çin'e geri gönderilecek. ABD'den sonra Britanya'nın da pandaları geri göndermesi "panda diplomasisinin sonuna mı gelindi" sorusunu akla getiriyor.
Çin’in “panda diplomasisi”nde yeni bir döneme giriyor gibiyiz. Beijing’in iyi anlaştığı ülkelere iyi niyet göstergesi olarak gönderdiği pandalar için hükümet “iyi bakmıyorsunuz” gerekçesiyle tavır almıştı; pandaların geri gönderilmesini istiyordu. Nesli tükenmenin kıyısından geçen pandaların hayata dönmesinde yaşadıkları tek yer olan Çin’in özverili bakımı etkiliydi gerçekten. Pandaları hayata döndürerek onları nesli tükenmekte olan türler arasından çıkarıp savunmasız türler arasına sokan Çin hediye olarak verdiği pandaları bir bir toplamaya başladı. Son adres de İngiltere oldu.
İskoçya Kraliyet Zooloji Derneği’ne bağlı Edinburgh Hayvanat Bahçesi internet sitesindeki açıklamasında Yang Guang ve Tian Tian adlı pandaların Çin’e geri gönderileceğini açıkladı, perşembe günü bu iki hayvan için “devasa bir veda partisi düzenleneceği” söylendi.
Pandaların aralık ayının ilk haftasında Çin’e döneceğini açıklayan hayvanat bahçesi güvenlik gerekçesiyle iadenin hangi tarihte gerçekleşeceğini belirtmedi. 12 yıldır milyonlarca ziyaretçiyi Edinburgh Hayvanat Bahçesi’ne çeken pandaları son bir kez görmek üzere çarşamba günü pek çok insan hayvanat bahçesine akın etti.
Yang Guang ve Tian Tian’ı görmek için hayvanat bahçesine gelen Lauren Darling The Telegraph’a “Buraya bir günlüğüne uçtuk, çıldırmış olmalıyız. Ama yapmamız gerekiyordu. Hayatta tek seferlik bir şans” derken, Rebecca Plant adlı başka bir ziyaretçi “Bence pek çok insan onların gidişine üzülecek” dedi.
Britanya’daki pandaların iade edileceği haberi Washington Ulusal Hayvanat Bahçesi’nde bulunan üç dev pandanın Çin’e iadesinden haftalar sonra geldi. ABD halkı ilişkilerin kötü olduğu Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in ABD’ye ziyaretinden ziyade pandaların gidişine üzülmüştü. ABD’deki hayvanat bahçesi yetkilileri ve bilim insanları pandaların geri gönderilmesinin biyolojiyle alakalı olduğunu söylemiş, üç pandanın da yaşları ilerlediği için Çin’e dönmeleri gerektiğini anlatmıştı.
Şi de ABD’lileri mutlu edecek haberi vererek yeni pandaların yolda olduğunu söylemişti. Bu haberi hatırlatmışken ABD Güldür Güldür’ü Saturday Night Live’ın viral “Biden’ın basın toplantısı” videosunu da paylaşmış olalım.
İskoçya Kraliyet Zooloji Derneği de pandaların geri gönderilmesine benzer gerekçe gösterdi. Hayvanat Bahçesi Çin Vahşi Yaşamı Koruma Derneği ile yapılan 10 yıllık anlaşma neticesinde pandaların Edinburgh’a Aralık 2011’de geldiğini söyledi. Normalde 2021’de Çin’e dönmesi gereken pandaların Britanya’da kalışı Covid-19 salgını nedeniyle iki yıl uzadı.
Artık bu uzatılmış anlaşmanın da sonuna gelindi. Edinburgh Hayvanat Bahçesi pandalara sağladığı büyük yaşam alanını “dünya genelinde nesli tükenmekte olan hayvanları koruma” misyonunun parçası olarak yeni canlılar ağırlamak için düzenleyeceğini açıkladı. Ancak hayvanat bahçesi en azından yakın zamanda yeni panda ağırlamayacak gibi görünüyor.
Yang Guang ve Tian Tian 12 yıl önce Edinburgh’a geldiklerinde pek çok insan karşılamak için sokağa dökülmüş, meydanlarda İskoç ve Çin bayrakları dalgalanmıştı. Pandaların ziyaretçilerini büyülemesi öyle çok uzun sürmemişti. Zaten büyülemek için ekstra bir çaba sarf etmelerine de gerek yoktu. Bambularını yemeleri, tombul bacaklarıyla hareket etmeleri seyircilerini mutlu etmeye yetiyordu.
Pandaların getirdiği mutluluk çok ucuz değildi tabii. Tian Tian ve Yang Guang’ın bakımı yiyecek ve sağlık masrafları için ayda yaklaşık 44 bin dolardan fazla para harcanmış. Hayvanat bahçesi ayrıca Çin’deki pandaların korunması ve refahını desteklemek için de yılda 500 bin dolar ödüyordu.