Türkiye sahiden Avrupa’nın çöplüğü oldu

Türkiye Avrupa ülkeleri ve İngiltere'den plastik atık ithal ediyor. Geri dönüşüm yapılıyor ama bunun ne kadar kuralına uygun olduğu şüpheli. Türkiye'nin bu plastik çöpleri en çok aldığı ülkelerin başında İngiltere geliyor, onu Almanya izliyor.

Çevre 10 Kasım 2024

Avrupa ülkelerinden gelen plastik atıkları özellikle Hindistan, Endonezya ve Türkiye’ye gönderiliyor. Türkiye’nin plastik atık ithalatı yapmasıysa çevrecilerin yıllardır protesto ettiği bir olay. Hatta 2021 yılında ithal edilen plastik atıkların Adana’da yasa dışı olarak çevreye döküldüğü ve açıkta yakıldığı tespit edilmişti. Londra’da yaşayan gazeteci Kit Chellel 2022 yılında üç plastik atık poşetinin içine GPS koyup rotasını izlemişti.

Bir poşetin Londra’da kaldığını aktaran Chellel, diğer iki poşetin İngiltere, Hollanda, Almanya, Polonya üzerinden Adana’ya geldiğini ortaya çıkardı. Ancak çöpün ulaştığı yer bir geri dönüşüm merkezi değildi. Türkiye aslında 2021 yılının iki aylığına plastik atık ithalatını yasaklamıştı ama yeniden başladı. Bu konu her sene gündeme gelirken şimdi Greenpeace Türkiye yeni bir veriyi kamuoyuna duyurdu.

Bu verilere göre Avrupa ülkeleri İngiltere’den Türkiye’ye 2023 yılında 456 bin 507 ton plastik atık gönderildi. Örgütün aktardığı Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve Birleşmiş Milletler (BM) Comtrade verilerine göre, Türkiye’ye en çok atık gönderen ülkeler şöyle:

İngiltere: 140.907 ton
Almanya: 87.109 ton
Belçika: 74.141 ton
İtalya: 41.580 ton
Hollanda: 27.564 ton

BBC Türkçe’ye konuşan Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Prof. Dr. Sedat Gündoğdu, Türkiye’nin AB ülkeleri ve İngiltere dışında birçok başka ülkeden de plastik atık ithal ettiğini belirtiyor:

“Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) verilerine göre, Türkiye’nin 2023 yılında ithal ettiği 3915 kodlu -bizim çöp dediğimiz ancak onların atık-ham madde vb. olarak adlandırdıkları- plastiklerin miktarı 623 bin ton.”

Gündoğdu, Türkiye’ye gönderilen plastik atıkların farklı kodlar nedeniyle resmi verilerden çok daha yüksek olabileceğini belirtiyor.

İkinci el eşya ya da kağıt ithalatı içerisinde gelen plastiklerin takip edilemediğini, ithal edilen tekstil atığı ürünlerde de plastik olabildiğini vurguluyor.

Her yıl 57 milyon ton plastik doğaya karışıyor