12 yıl sonra bir ilk: Pakistan Dışişleri Bakanı Butto Zardari Hindistan’a gitti

Hindistan Dışişleri Bakanı Bilawal Butto Zardari, Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Dışişleri Bakanları Konseyi’ne Hindistan’ın başkanlık yapacağı Goa’ya doğru cuma sabahı yola çıktı. Butto Zardari, uçağa binerken ziyaretinin ‘sadece ŞİÖ odaklı olacağını’ vurgulayarak, Hindistan’dan bahsetmekten kaçındı.

Öte yandan Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, Çinli mevkidaşı Qin Gang ve Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile ikili olarak görüşürken Butto Zardari ile herhangi bir görüşme planlamadı. Hindistan medyasında yer alan bir haberde Pakistan’ın ikili görüşme talebinde bulunduğu ancak bu talebin geri çevrildiği iddia edilse de ismi açıklanmayan bir Pakistanlı yetkili bunu yalanladı.

Analistler, Butto Zardari’nin Goa’daki ŞİÖ toplantısına katılma nedeninin Hinditan ile ilişkileri geliştirmekten ziyade ekonomik çalkantılar ve siyasi istikrarsızlığın yaşandığı Pakistan’ın bölgedeki stratejik çıkarlarını inşa etmek ve Pakistan’a yakın zamanda ucuz petrol satmaya başlayan Rusya ile ilişkilerini geliştirmek olarak görüyor.

76 yıldır bitmeyen husumet

1947’den bu yana dört kez savaşa giren Hindistan ve Pakistan arasındaki sorunların azalacağına dair pek bir işaret yok. Hindistan’ın 2019’da Pakistan’da bir hava saldırısı gerçekleştirmesinin ardından ilişkiler iyice geriledi. Pakistan’da bu saldırıya misilleme olarak bir Hint savaş uçağını düşürmüş ve pilotu rehin almıştı.

Bu olaydan altı ay sonra Hindistan Başbakanı Narendra Modi liderliğindeki Hindistan hükümeti, taraflar arasında ihtilaflı bölge olan Keşmir eyaletinin özerkliğini tek taraflı olarak iptal edince iki komşunun birbirine düşmanlığı daha da arttı. Pakistan bunu Hindistan’ın kasıtlı bir provokasyonu olarak gördü ve ‘yasa dışı, tek taraflı ve pervasızca” olmakla nitelendirdi.

Pakistan ve Hindistan sınırını belirleyen Keşmir hattındaki ateşkes 2021’de sağlanmış olsa da Hindistan Pakistan’ın bölgedeki terör faaliyetlerini finanse etmekle suçluyor. İki ülke arasındaki ikili ticaret de büyük ölçüde askıya alındı.

Pakistan uzlaşmaya daha yatkın

Bununla birlikte ekonomik kriz, yüksek enflasyon, gıda kıtlığı ve 30 milyar dolardan fazla zarara yol açan sel felaketinin yol açtığı kalıcı hasarla boğuşan Pakistan’ın Hindistan’a yönelik söylemleri zaman zaman uzlaşmacı ve hatta ticaretin yeniden başlaması yönünde oldu.

The Guardian’a ekim ayında röportah veren Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Hindistan ile ilişkileri geliştirmeye ‘kesinlikle hazır’ olduğunu ve ‘iki tarafın da yapması gereken şeyler olduğunu’ ancak tüm bunların Keşmir meselesinin görüşülüp çözüme kavuşturulmasıyla mümkün olabileceğini dile getirmişti.

Ne var ki Hindistan Dışişleri Bakanlığı statükolarını koruyacağını vurgulamaya devam ediyor. Hindistan İçişleri Bakanı Amit Şah, iki tarafın diyalog kurması yönündeki teklifleri, “Pakistan ile niye konuşalım ki? Konuşmayacağız’ diyerek küçümsemişti.

Hindistan’ın işi zor: Bir ayda 2 çita kaybetti