ABD Seçim Günlüğü: Ne olacak bu ABD’nin ‘seçime müdahale’ ile mücadelesi?

Seçim günlüğümüzün yeni bölümüne hoş geldiniz. Bugün seçime müdahale etmekle suçlanan Rus medyasından bahsedecek, Kennedy seçimden çıksa da seçimin Kennedy'den çıkmadığına değineceğiz. Bir de tabii Georgia'daki toplu katliam var gündemimizde.

Dünya 5 Eylül 2024

ABD başkanlık seçimlerine bugünü saymazsak son 61. Hem Cumhuriyetçiler hem de Demokratlar yoğun bir günü geride bırakıyor. Sadece programları yoğun olduğu için değil, seçimin can alıcı eyaletlerinden biri olan Georgia’da yaşanan toplu katliam nedeniyle de…

🗺️Kim nerede: Demokratların adayı Kamala Harris New Hampshire’da verdiği molada küçük işletmeler için vergi indirimi yapacağını söyledi. Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump Pensilvanya’da yapılan bir belediye binası etkinliğine katıldı. Yardımcıları da epey aktifti: Kamala’nın yardımcısı Minnesota Valisi Tim Walz Pensilvanya’da kampanya yürütürken Trump’ın yardımcısı Ohio Senatörü JD Vance Arizona’da genç seçmenlere odaklı Turning Point USA adlı muhafazakâr grubun etkinliğinde konuştu. Vance’i Arizona’dan çıkarabilene aşk olsun zaten.

❗️Önümüzdeki günlere not: Kamala, Biden ve Trump 2001 saldırılarının yıldönümünde New York’taki Dünya Ticaret Merkezi alanını ziyaret etmeyi düşünüyor. Umalım da Arlington Mezarlığı gibi bir kriz yaşanmasın. Sonra yine günlerce o atışmayı yazmak zorunda kalırız.

🔴Dipnot: Seçime iki ay, Harris ve Trump’ın ABC News’teki münazarasına bir haftadan az süre kaldı.

📈Anketler ne gösteriyor?

Grafik: CNN International

Seçim gününe kadar ve hatta seçim günü, seçim günlüğümüzün merkezi anketler olacak. Bugün CNN’in bağımsız araştırma şirketi SSRS aracılığıyla yaptığı yeni anketini ele alacağız. Bu ankette öne çıkan altı eyalet var ve bu altısı da kararsızların belirleyici olduğu eyaletler. Biliyorsunuz, hayatı boyunca CHP’ye oy vermiş birine radikal bir karar aldırıp AK Parti’ye oy verdirmek zor. Ama her seçim duruma göre kararını değiştiren kişileri etkilemek kolay. İşte yukarıdaki eyaletler bu yüzden hem Kamala hem de Trump’ın ağırlık verdiği yerler.

🔎Yukarıdaki anket sonucuna baktığımızda Kamala’nın Wisconsin ve Michigan’da, Trump’ın ise Arizona’da avantaja sahip olduğunu görüyoruz. Georgia, Nevada ve Pensilvanya ise çok ortada. Bu eyaletlerin her birinde seçmenlerin ortalama yüzde 15’i henüz nihai kararını vermediğini söylüyor. Yani seçimlere dokuz hafta gibi bir süre kalmışken her an fikir değiştirebilirler. Şimdi senaryolara bir göz atalım:

💭Diyelim ki Harris, Biden’ın 2020’de kazandığı eyaletleri (Wisconsin ve Michigan gibi) elde tutabilirse, Pensilvanya’da kazanması ve başka bir eyaletten tek bir oy alması bile başkanlığı getirebilir. Trump bu yıl çekişmeli olan Kuzey Carolina’yı elinde tutarsa ve Georgia ile Pensilvanya’da kazanırsa Wisconsin, Michigan ve Nevada’da sonuç ne olursa olsun zaferi göğüsleyebilir. Böyle bir senaryoda Trump’ın şu an kıl payı önde götürdüğü Arizona’yı almasına bile gerek kalmayabilir.

🤥Sen misin seçime ‘müdahale’ eden…

ABD’de 2016 seçimlerine yapılan müdahalenin yaraları henüz kapanmış sayılmaz. Bu seçim sürecinde de Washington hem Tahran’a, hem Moskova’ya “Seçimimizden uzak durun” mesajı veriyor ama bu kez daha etkili bir yöntem tercih edildi: Yaptırım.

👉ABD Adalet Bakanı Merrick Garland, RT, Ruptly ve Sputnik dahil Rus hükümetinin finanse ettiği beş haber kuruluşuna yaptırım uyguladı. Ek olarak RT’nin Genel Yayın Yönetmeni Margarita S. Simonyan da yaptırımların hedefindeydi.

🚔Neyle suçlanıyorlar: 2024 başkanlık seçimlerine müdahale etmeye çalışmak, Kremlin yanlısı mesajları yaymak için sosyal medya fenomenlerini kullanmak, ABD’nin Ukrayna’ya giden yardımlarına kamuoyunun desteğini azaltmak. Buna göre Kremlin Kamala’dansa Trump’ın kazanmasını yeğliyor ve ona uygun propaganda yürütüyor.

😤Tepkiler nasıl: Rus milletvekili Maria Butina yeni suçlamaları “tamamen saçmalık” olarak niteleyerek “ABD seçimlerinin tek kazananı ABD’nin özel askeri sanayi tesisidir” dedi. RT’nin yanıtı biraz daha alaycıydı: “Hayatta üç şey mutlaktır: Ölüm, vergiler ve RT’in ABD seçimlerine müdahalesi.”

İran ve Çin’den ne haber: ABD’nin tek azılı düşmanı Rusya değil malum. Listede Çin ve İran da var. ABD hükümeti daha yeni, İran’ı hem Trump’ın hem de Kamala’nın kampanyalarına siber saldırı düzenlemekle suçladı. Hatta Trump’ın kampanyası isyan etti, “Bizim kampanyayla ilgili belgelerimizi Amerikan medyasına İran sızdırdı” diye yakındılar. Öte yanda ilginç bir durum var. Amerikan istihbaratı Çin’in başkanlık yarışına müdahale etmek gibi bir planı olmadığı kanısında. Evet, Amerika’nın böyle düşünmesine biz de şaşırdık.

😵‍💫Ne olacak bizim bu dezenformasyonla mücadelemiz: Burada sorun sadece Rusya değil, ABD’deki bazı vatandaşların da dezenformasyonu körükleyecek adımlar atması. Üstelik bunun için belli bir zümreye hizmet etmenize gerek yok. Bir şeyleri sorgulamadan kabul eden insan sayısı sandığımızdan çok daha fazla. Bu dezenformasyonların birike birike geleceği nokta İngiltere’de sadece birkaç hafta önce gördüğümüz kaos olabilir. Seçim söz konusu olunca iş daha da karışıyor.

Mesela şimdi kampanya döneminde “Kamala aslında komünist” denip Kızıl Bayrak sembollü şapka taktığı yapay zekayla üretilmiş fotoğrafı paylaşılıyor. Trump seçmenleri arasında o fotoğrafı gerçek sanabilecek birçok insan var. Bunlar şimdilik masumane kalıyor. Peki ya seçimden sonra, birinden biri istemediği bir sonuç çıktığı için kitlesini yalan yanlış yönlendirirse ne olacak? Yeni bir kongre baskını mı göreceğiz? Yoksa çok daha örgütlü, geniş çaplı bir hareket mi?

🗳️Kennedy yarıştan çıktı ama yarış Kennedy’den çıkmadı

Seçim savaşının iki büyük cephesi Michigan ve Wisconsin geçen ay yarıştan çekilerek Trump’a desteğini açıklayan bağımsız aday Robert F. Kennedy’nin oy pusulasından çıkarılma talebini reddetti. Kennedy seçimlere Michigan’daki küçük bir parti olan Doğal Hukuk Partisi’nin adayı olarak girmiş, bu sayede de Amerikan yasalarının bağımsız adaylara dayattığı ağır koşullardan kaçınabilmişti. Michigan İstinaf Mahkemesi hakimi Christopher Yates Kennedy’nin bu “son dakika” pusuladan adaylığını çekme talebinin “partiyi adaysız bırakıp zarar verebilecek, bencilce bir davranış” olduğunu söyledi.

Neden önemli: Hem Cumhuriyetçiler hem de Demokratlar, bağımsız olmadan önce Demokratlar arasında yer alan ancak düşünme şekliyle Cumhuriyetçileri aratmayan Kennedy’nin hangi taraftan oy toplayacağından pek endişeliydi. Ama sonra Biden gitti, Harris geldi ve Demokratların endişesi son buldu. Trump Michigan’ı 2016’da 11 binden az oyla kıl payı kazanmış, 2020’de 154 bin oyla kaybetmişti. Şimdi Kennedy oy pusulasında Muharrem İnce gibi kalakaldı. İnce geçen yılki seçimlerde her şeye rağmen 236 bin 97 oy almıştı. Bakalım çekilmesine rağmen Kennedy’ye kaç oy gelecek?

🔎Harris’in New Hampshire turundan inciler: Toplu katliam ve vergi indirimi

ABD’nin acı bir gerçeği haline geldi toplu katliamlar. Dün bunun bir örneği de Georgia’da yaşandı. Georgia’nin Winder kentinde Apalachee Lisesi silahlı saldırı sesleriyle sarsıldı. Saldırgan 14 yaşında bir çocuktu. Dört kişi öldü, 30 kişi yaralandı, dokuzu hastaneye götürüldü. Kamala New Hampshire’da sahnedeyken bu konuya değinmeden geçmedi.

🗣️Ne dedi: “Ebeveynlerin çocuklarını okula gönderirken ‘Acaba eve sağ salim gelecek mi?’ diye düşünmek zorunda kalmaları çok çirkin. Hiçbir çocuk sınıfın kapısından içeri dalan tetikçinin endişesini yaşamamalı. Bu şekilde olmak zorunda değil” dedi ve silahlı katliamlar sorununun çözülüp çözülmemesinin kasım ayındaki seçimlere bağlı olduğunu söyledi.

🖼️Büyük resim: Geçen yıl ABD’de 38 toplu katliam meydana geldi, en az 203 kişi bu toplu katliamlarda hayatını kaybetti. Buna rağmen Amerikan Kongresi bireysel silahlanmada caydırıcı olacak adım atmakta yetersiz kalıyor. Çünkü Cumhuriyetçiler böyle bir yasanın çıkmasını istemiyor. Bunun sebebi, bireysel silahlanmanın kısıtlanmasının ülkedeki silah şirketlerinin aleyhine olması. Biden yönetiminde kısıtlamalar için adım atıldı atılmasına ama bunun yeterli olmadığını bu yıl ara ara okuduğumuz saldırılardan görmek mümkün.

👉Kamala kapsamlı ekonomik planının bir parçası olarak küçük işletmelere başlangıç olarak vergi indiriminin 10 kat artırılacağını açıkladı. Bu vaade göre küçük bir işletme kurmak isteyenlere yapılan beş bin dolarlık vergi indirimi 50 bin dolara çıkmış olacak. Harris’in bir diğer vaadi de yatırım gelirlerini daha az vergilendirmek.

Ne amaçlanıyor: Kamala Beyaz Saray’a gelebilirse ilk döneminde 25 milyon yeni küçük işletme başvurusu yapılmasını istiyor. Bu konuda rekor Biden’da. Biden döneminde 19 milyon yeni küçük işletme başvuru yapmıştı. Biden, 1 milyon dolardan fazla kazananlar için sermayeden elde ettikleri gelirleri yüzde 39,6 oranında vergilendirmeyi önermişti; Harris ise bu oranı %28’e çekmeyi planlıyor. Harris’in bu stratejisi, Biden’dan ayrıştığı en belirgin politika değişikliklerinden biri. Biden’dan çok daha iş dünyası yanlısı bir politika güttüğü kesin.

💲Eksiklik: Kamala bu vaadini güzel bir şekilde dillendirmiş olsa da kampanyası kongre onayına ihtiyaç duyacak bu önerinin tahmini maliyetini açıklamadı.

🤭Biraz da gülelim

Kamala New Hampshire’da sahneye çıktığında kalabalıktan bir destekçisi “Trump’ı bir yerlere kilitleyin” diye bağırdı. Harris de eski başkanın ceza davalarında mahkemenin, seçimlerde de kendisinin hesabı keseceğini söyledi.

🧐Ne okumalı?

Bana bıraksanız daha yazarım ama siz de artık olay odaklı olmaktan ziyade biraz analiz okumak istiyor olabilirsiniz. Öyleyse sizi şu kaynaklara yönlendirelim:

👉Harris seçimi nasıl kazanabilir merak ediyorsanız mavi hapı, Trump seçimi nasıl kazanabilir merak ediyorsanız kırmızı hapı seçmelisiniz.

👉Harris iktidara gelirse kendisini nelerin beklediğini öğrenmek için de sizi buraya alalım. 

ABD Seçim Günlüğü: 14 yıllık cinayeti Harris'e yıkmak mı?ABD Seçim Günlüğü: 14 yıllık cinayeti Harris’e yıkmak mı?

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.