ABD seçimlerinde ilk sonuçlar: Salıncak eyaletlerde durum ne?

Seçimin kaderini belirleyecek yerler salıncak eyaletler. Bunu dün haber kanallarını açtığınızda da altyazıda birçok kez görmüş olabilirsiniz. Peki “salıncak”tan kasıt ne? Şimdi Türkiye üstünden örnekleyerek gidelim: Konya’dan AK Parti’nin, İzmir’den CHP’nin birinci çıkma ihtimali sizce kaç? Çok düşük bir ihtimal olduğunu siz de tahmin ediyorsunuzdur. Çünkü bu şehirler o partilerin kaleleri haline gelmiş, seçmenleri diğer partiye oy vermeye ikna etmeniz çok güç. İşte aynı şey ABD‘de de geçerli. California’dan Cumhuriyetçilere oy çıkmasını bekleyemezseniz, Texas’tan da Demokratlara.

Ama her eyalet böyle değil. Bazıları bir seçimde Demokrat’a, bir seçimde Cumhuriyetçi’ye kayabiliyor. İşte bu eyaletlere bir o yana bir bu yana savruldukları için ‘salıncak’ deniyor ve çoğunlukla seçimin sonucunu da bu tür eyaletlerin az sayıdaki seçicileri belirliyor. “Az sayıda” diyoruz çünkü ABD’nin seçim sistemine göre bugün oy veren seçmenler aslında Seçiciler Kurulu’nu belirliyor. Yani sistem şöyle işliyor: Bir eyalette hangi partiye daha çok oy çıkarsa, Seçiciler Kurulu’nda oy verecek delegelerin sahibi oluyor. Tabii ki büyük eyaletlerle küçük eyaletlerin çıkardığı delegeler bir değil. California gibi büyük eyaletler çok daha fazla delege çıkarırken, Wyoming gibi küçük ama salıncak eyaletler daha az delege çıkarıyor. Sonuç olarak adaylardan birinin 538 seçiciden 270’inin oyunu garantilemesi gerekiyor.

Genel durum

Mevcut durumda Trump Georgia ve Kuzey Carolina’yı alırsa, Harris’in Michigan, Pensilvanya ve Wisconsin’i kazanması gerekiyor. Böyle bir olasılık var ama zorlu. Şu anda net bir yorum yapmak için söz konusu üç eyaletten çok fazla veri çıkmadı.

Georgia

2020’de kazananın mevcut ABD Başkanı Joe Biden olduğunu teyit etmek iki haftadan fazla sürdü. Aslında bu eyalette oylar epey hızlı sayılıyor ama o zaman sorun çıkmasının sebebi başkanlık yarışının birbirine çok yakın olmasıydı. Öyle ki oy pusulalarının artık elle sayılması gerekti. Amerikan haber ajansı AP, Biden’ın zaferini 12 bin farkla teyit edene kadar yarışın sonucunu ilan etmedi. Oy oranları da o zaman şöyleydi: Biden: 49,47 // Trump: 49,24

Ancak bu seçimde Georgia’da tablo değişiyor gibi. Çünkü oyların yüzde 75’inden fazlası sayılmış durumda ve Trump açık ara favori olarak öne çıkıyor.

Kuzey Carolina

2020 seçimlerinde Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump’ın galip geldiğini teyit etmek 10 gün sürdü. Yine oy oranlarının birbirine çok yakın olması ve seçim gününe kadar postayla yollanan oy pusulalarının ancak dokuz gün sonra ulaşması nedeniyle resmi sonuçları beklemek 10 gün sürdü. O zaman oy oranları şöyleydi: Trump 49,93 // Biden 48,59.

Şimdiki yarışta da Kuzey Carolina’da durum başa baş gidiyor.

Pensilvanya

Pensilvanya’da oyları sayma işlemi biraz uzun sürüyor çünkü posta aracılığıyla yollanan pusulaların sayımına seçim gününe kadar başlanmıyor. Yine de yeni sayım yöntemlerinin bulunması sayesinde hızları bir nebze arttı. 2020’de seçimden sonraki cumartesi günü posta ile gönderilen oy pusulaları hâlâ sayılsa da Trump’ın kazanma ihtimalinin kalmadığı düşünülerek Biden’ın eyaleti kazandığı açıklandı. Oy oranları şöyleydi: Biden 50,01 // Trump 48,84.

İlk sonuçlara göre Pensilvanya’da Harris önde görünüyor. Ancak bu oyların çoğu Demokratların erken seçimlerde kullandıkları oylardan geliyor. Cumhuriyetçilerin seçim günü kullandığı oylar da sayılmaya başlayınca durum değişebilir.

Michigan

Michigan bu eyaletler arasında en hızlılardan biri olabilir. Önceki iki seçimde de seçimin hemen ertesi günü resmi sonuçlar açıklanmıştı. Bunda tabii Demokratların ağır gelmesi de etkili olmuştu. Biden 49,45 // Trump 48,82.

Michigan’da yarış başa baş gidiyor.

Wisconsin

Hem Michigan hem de Wisconsin’de Demokratların posta yoluyla oy kullanmayı tercih ediyor. Ancak bu eyaletlerde posta yoluyla gönderilen oyların sayılması genelde normal sayımdan sonra başladığı için 2020’de yanlış anlamaya çok müsait bir tablo çıkmıştı. Her iki eyalet de başta kırmızıya bürünmüştü. Oysa posta yoluyla gönderilen oylar sayılınca kazananın Biden olduğu anlaşılmıştı. İşte Trump’ın “Seçimler çalındı” söyleminin çıkış noktalarından biri de bu olaydı. Wisconsin’de oranlar şöyleydi: Biden 49,45 // Trump 48,82.

Wisconsin’de yarış başa baş gidiyor.

Arizona

Arizona’da bu yıl oy pusulalarını saymak çok daha uzun sürebilir. Bunun sebebi de eyaletin bazı yerlerinde referandumların da yapılıyor olması. Bu da oy pusulalarının sayısını ikiye çıkarıyor. Okunması da zor olacak yani. Yetkililer bu yüzden resmi sonuçların ancak 10-13 gün sonra açıklanabileceğini söylüyor. 2020’de Fox News, AP gece yarısından kısa süre sonra Biden’ın bu eyaleti aldığını açıkladı. Oranlar şöyle: Biden 49,36, Trump 49,06.

Nevada

2020 seçimlerinde resmi sonuçların açıklanması dört gün sürmüştü. Oy oranları şöyleydi: Biden 50,06 // Trump 47,67.

Darbeden gelecek endişesine: Dikkat, bu bir anksiyete seçimi