İzmir’deki iki sinagoga kırmızı boyalı saldırı
Gazze savaşı ABD’nin ünlü hoşgörü kasabasını da vurdu
2'nci Dünya Savaşı sırasında Yahudi soykırımından kurtulmayı başaranların torunları ve Müslümanlar ABD'nin Chicago kentindeki bir kasabada yıllardır yan yana yaşıyor. Ne var ki kasabadaki hoşgörü ortamı Ortadoğu'da baş gösteren savaşla büyük bir sınava tabi tutuluyor.
Şikago kentindeki Skokie kasabası. Fotoğraf: Flickr Chicago’nun kuzeyinde Skokie denen küçük bir kasaba var. Zamanında Holokost’tan kaçarak ABD’ye gelenlerin torunları yaşıyor burada. Kasabanın en bilinen merkezlerinden biri Illinois Holokost Müzesi ve Eğitim Merkezi. Yahudi nüfusun yoğun olduğu bir yer olsa da Müslümanlar da görece kalabalık Skokie’de.
Wall Street Journal’ın haberine göre Skokie’nin nüfusu 65 bin kadar, ama öyle bir etnik çeşitlilik var ki kasabada 75’ten fazla dil konuşuluyor. Yıllardır hoşgörü içinde yaşadıklarını söyleyen kasaba sakinleri bugünlerde zorda, çünkü bu hoşgörü bir aydır sürekli sınanıyor.
1999’dan beri belediye başkanlığı yapan George Van Dusen WSJ’ye verdiği demeçte “Burada çok çeşitlilik var, hep beraber iyi geçiniyoruz ancak savaşın toplum içinde gerginlik yarattığına şüphemiz yok” diyor. Sadece son birkaç hafta içinde bomba tehdidi sebebiyle bir sinagog boşaltılmış, lise öğrencileri okullarında Filistin yanlısı oturma eylemi düzenlerken bazı kasaba sakinleri de bahçelerine İsrail’i destekleyen tabelalar asmış.
Geçen ay kasabadaki bir eğlence salonunda İsrail destekçileri bir araya gelince salonun dışında da Filistin yanlısı protesto düzenlendi. Bu protesto sırasında Filistin yanlılarına biber gazı sıkan ve havaya ateş açan iki kişi tutuklandı. Yerel yetkililer biber gazı sıkan vatandaşı suçlu bulurken, havaya ateş açanın eylemini “meşru müdafaa” saydı.
Skokie’deki durum esasında ABD genelindeki gerginliğin küçük bir örneği. Hem FBI, hem de Müslüman ve Yahudi gruplar 7 Ekim’den bu yana antisemitik ve İslamofobik olaylarda artış olduğunu söylüyor. Yine Chicago’da 71 yaşındaki bir adam geçen ay kiracısı Filistinli kadınla ABD’de doğan altı yaşındaki oğluna saldırmış, kadın ağır şekilde yaralanırken küçük çocuk hayatını kaybetmişti.
Kasabadaki Müslüman nüfus 1990’larda artmaya başlamış. Van Dusen bu artışın büyük ölçüde barışçıl olduğunu söylüyor. Illinois Holokost Müzesi başka yere taşınınca bir grup Müslüman boşalan yeri satın alarak camiye dönüştürmüş. Benzer şekilde Yahudilere ait eski bir okul şimdilerde Müslüman öğrencilerin okulu. Kasabanın Müslüman sakinleri 11 Eylül 2001 İkiz Kuleler saldırılarından sonra ülke genelinde artan İslamofobik dönem hariç, Skokie’de hoş karşılandıklarını söylüyor. 2001’den sonraki tedirginlik şimdiyse kasabaya geri dönmüş.
Oğlu lisede oturma eylemine katılan 45 yaşındaki Pakistan kökenli muhasebeci Şehzad Macid WSJ’ye “Şu an pek çok duygu gün ışığına çıktı ve bu kendini insanların soğukkanlılığını kaybetmesi ya da normalde yapmalarını beklemeyeceğimiz şeyler yapması şeklinde kendini gösteriyor” dedi. Oğlunun katıldığı eylem içinse, Macid “Okul başlarda çok hareketliydi ancak ortalık durulmaya başladı gibi. Yöneticiler ortalığı yatıştırmak için ellerinden geleni yapıyor, ama işe yaradığından o kadar emin değilim” diyor.
72 yaşındaki Hint kökenli emekli toptancı Arif Makda ise savaş başladığından beri kendisine yapılan muamelede değişiklik görmediğini söylüyor ama, okula giden torunları için durum aynı değil: “Çocuklar çok rahatsızlar, ama Allah’a şükür bir şey olmadı.”
73 yaşındaki emekli avukat Joel Hellman ise bahçeye koydukları İsrail’e destek tabelalarının bir gece yerinden söküldüğünü söylüyor. Polis bunu nefret suçu olarak soruşturuyormuş. Ancak Hellman bu olay sebebiyle kendini tehlikede hissetmemiş, yeni bir tabela asmış. Hellman “Bazı insanların ne kadar gürültü yaparlarsa o kadar haklı olacağını düşündükleri bir dönemden geçiyoruz” diyor.
Bununla birlikte Skokie’nin hahamı Ari Hart cemaatindeki pek çok kişinin artan gerilim nedeniyle kendini tehlikede hissettiğini söylüyor. Savaşın başından bu yana Skokie polisine ait bir ekipçe korunmaya başlamış. Hart bölgedeki dini liderlerin tansiyonu düşürmeye çalıştıklarını söylüyor. Hart ve sinagogdaki bir diğer haham geçen ay öldürülen altı yaşındaki ABD-Filistinli çocuğun cenazesine katılmış izin alarak. Hart cenazedeki atmosferin zaman zaman gerildiğini söylese de yas tutan pek çok kişinin geldikleri için kendilerine teşekkür ettiğini söylüyor.
“Yurt dışında yaşananlar konusunda anlaşmazlıklarımız olduğu gerçek” diyen Hart sözlerini “Günün sonunda hepimiz aynı şeyi istiyoruz. Hepimiz çocuklarımızın büyüyebileceği, dinimizi özgürce yaşayabileceğimiz güvenli bir toplum istiyoruz. Skokie halkının hayali de bu” diye tamamlıyor.
Oyunlar ve Bulmacalar