ABD’deki Temsilciler Meclisi krizi dünyaya da yansıdı: Başkan yoksa yardım yok

ABD'de Demokratlar ve aşırı sağcı Cumhuriyetçi Temsilciler Başkanı McCarthy'yi görevden aldı. Ancak ülkedeki bu iç karışıklık Hamas ile savaş halindeki İsrail'e dokunabilir. Zira ABD'nin İsrail'e yeni yardımlar gönderebilmesi için meclisin çıkaracağı yasa ve dolayısıyla meclis başkanı gerekiyor.

Dünya 10 Ekim 2023
Bu haber 10 ay önce yayınlandı
İsrail ordusu, Sderot kentinin Gazze sınırına yakın bölgelerine çok sayıda asker, zırhlı araç ve tank sevkiyatı yaptı. Fotoğraf: AA

İsrail ve Hamas arasında tansiyon hızla yükselirken ABD’nin iç siyaseti de iyice harlanmaya başladı. Geçen hafta Cumhuriyetçiler içinde Trump yanlısı bir grup aşırı sağcının Demokratlarla bir olarak Temsilciler Meclisi’nin ılımlı Cumhuriyetçi Başkanı Kevin McCarthy’yi görevden alması sonucu söz konusu makamın yeri boşaltıldı.

Temsilciler Meclisi Başkanlığı kritik bir makam, ülkede federal düzeyde alınan kararların neredeyse hepsi Temsilciler Meclisi’nden geçiyor. Buna Ukrayna’ya gönderilen askeri yardımlar da dahil. Ne var ki başta McCarthy’yi görevden almak için önerge veren Cumhuriyetçi temsilci Matt Gaetz olmak üzere aşırı sağcı Cumhuriyetçiler bu makamı boşalttı. Mecliste çoğunluğu oluşturdukları için McCarthy’nin yerine yine Cumhuriyetçi bir başkan gelecek ancak bu, sürecin sancılı olacağı gerçeğini değiştirmiyor. Zira Cumhuriyetçiler mecliste çok az bir çoğunluğa sahip.

McCarthy bile binbir güçlükle, tavizler vererek başkanlık koltuğuna oturdu. Ancak şimdi yeni bir kriz ortaya çıktı: İsrail ve Hamas arasındaki savaş. ABD Başkanı Joe Biden ve bakanları İsrail’e desteklerini net bir şekilde gösterdi. Hatta ABD’den Doğu Akdeniz’e Ford saldırı gemi grubu bile gönderildi. Ancak ABD İsrail’e yardımcı olmak istiyorsa bundan daha fazlasını yapmak zorunda.

Nitekim CNN International’da State of Union programına katılan Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nin Cumhuriyetçi Başkanı Mike McCaul’un da belirttiği üzere, Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırılarının kınandığı iki taraflı kararname ve İsrail’in Demir Kubbe füzesavar sistemini yenilemesine yardımcı olmak için gereken yasa tasarısı için meclis başkanının olması gerekiyor. ABD’de meclis başkanı olmadan Temsilciler Meclisi yasa çıkaramıyor.

“Şu anda ulusal güvenliğimizle oynamak için tehlikeli bir zaman” diyen McCaul, İsrail’deki çatışmaların daha da tırmanmaması umudunu dile getirdi. McCaul sözlerine, “Hızlı hareket etmeliyiz. Demokrasiyi felç edemeyiz özellikle de dünyanın dört bir yanı kaynarken” diye devam ederek partisini tek yürek olmaya çağırdı.

Şu an ABD’de Cumhuriyetçiler içinde tam olarak iç savaş diyebileceğimiz bir durum yaşanıyor. ABD’nin eski Başkanı Donald Trump bile sessizliğini bozarak ‘Kendi içinizde savaşmayı bırakın’ dedi. McCaul ülkede yaşanan bu duruma bakışını şöyle ifade etti: “Meclis başkanını görevden almak benim fikrim değildi. Bunun tehlikeli olduğunu düşünüyordum, hele hele dışarıdaki tehditler ortadayken. İşlevsiz bir haldeyken, meclis başkanımız bile yokken düşmanlarımıza nasıl bir mesaj yolluyoruz? Çin Devlet Başkanı Şi demokrasinin işe yaramaz olduğunu söylerken bizim durumumuza nasıl bakıyor, İran’ın Ayetullah’ı işlerimizin düzgün ilerlemediğini bilerek nasıl davranıyor?” dedi.

En olası adaylar kim?

Cumhuriyetçiler hâlâ kararsız bir halde yeni Temsilciler Meclisi başkanını seçmeye çalışıyor. Önde gelen adaylardan biri meclisin iki numaralı ismi Steve Scalise, diğeri ise Yargı Komitesi Başkanı Jim Jordan. Her ikisi de McCarthy’den daha muhafazakâr bir noktada görülüyor. Aşırı muhafazakârların oluşturduğu Temsilciler Meclisi Özgürlük Grubu’nun kurucularından olan Jordan, Trump’ın desteğine de sahip.

Fox News’a konuşan Jordan, meclis başkanı olursa ilk işinin İsrail’e yardım göndermek olacağını söyledi. Jordan, “İsrail’e kazanması için ihtiyaç duyduğu her şeyi vermek istiyorum” dedi. Scalise de Jordan’dan çok farklı değildi. “Bunda hata olmaz. ABD daima Orta Doğu’daki en büyük müttefiki İsrail’in yanında olacaktır” diyen Scalise, “Vatandaşları Hamas teröristleri tarafından katledilirken İsrail kendini savunmak zorundadır. Bütün desteğimiz ve dualarımız onlarla” diye belirtti.

ABD zaten İsrail’e her yıl 3 milyar dolardan fazla askeri yardımda bulunuyor.

Bu arada Cumhuriyetçiler içinde eleştiri yağmuru tutulan Gaetz ise, NBC’nin ‘Meet the Press’ programında yağtığı konuşmada, “Diğer ülkelerin McCarthy’nin başkanlığını McCarthy kadar düşünmüyordur. Gelecek hafta yeni bir meclis başkanımız olacak ve biz de işimizi yapmaya hazır olacağız” sözlerini dile getirerek bu konuda rahat olduğunu gösterdi.

ABD'de Cumhuriyetçiler kendi ayaklarına sıktı, Meclis Başkansız kaldıABD’de Cumhuriyetçiler kendi ayaklarına sıktı, Meclis Başkansız kaldı

Savaşın 3. günü: Gazze'de ağır bombardıman, ateş Kudüs ve Batı Şeria'ya da düştüSavaşın 3. günü: Gazze’de ağır bombardıman, ateş Kudüs ve Batı Şeria’ya da düştü

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.