Taraftar gruplarından yağmur altında İsrail protestosu
ABD'de Hava Kuvvetleri'ne bağlı subay olduğu teyit edilen bir kişi pazar günü Washington'daki İsrail Büyükelçiliği önünde kendini ateşe verdi. Bilincini kaybedene kadar "Özgür Filistin!" diye haykıran subayın öldüğü bildirildi.
Savaşın dönüm noktalarından biri olan Ehli Arap Hastanesi’nin vurulmasıyla Türkiye, Ürdün, Lübnan ve Suriye’de ilk kez İsrail Büyükelçiliği’ne yürüyüşler düzenlenmişti. Bu yürüyüşlerde zaman zaman büyükelçiliklere saldırıldı da. Ama pazar günü tek bir kişinin yaptığı eylem çok daha farklıydı. Yetkililerin açıklamasına göre ABD Hava Kuvvetleri’ne mensup olduğu tespit edilen bir kişi İsrail Büyükelçiliği önünde kendini ateşe verdi. Söz konusu eylemcinin öldüğü bildirildi.
Yetkililer olayın pazar günü öğleden sonra meydana geldiğini söyledi. ABD Hava Kuvvetleri Sözcüsü Ann Stefanek pazar gecesi eylemcinin aktif görevdeki bir asker olduğunu teyit etti. Şehrin itfaiye sözcüsü Vito Maggiolo Washington’ın kuzeybatısındaki büyükelçiliğin önünde kendini yakan kişiye ABD saatiyle 13 sularında müdahale edildiğini belirtti. Sağlığını tehlikeye sokacak yaralanmalarla yakındaki bir hastaneye kaldırılan kişinin durumunun ciddiyetini koruduğu öğrenildi.
Öte yandan büyükelçiliğin sözcüsü Tel Naim olayda hiçbir elçilik çalışanının yaralanmadığını duyurdu. Eylemin filme alındığı ve şu an Türkiye’de erişime kapalı olan yayın platformu Twitch’ten canlı olarak yayınlandığı öğrenildi. Videoyu bizzat kendini yakan kişi çekiyor, ancak Twitch’e kimin yüklediği gizemini koruyor. Videodaki kişi asker üniformalı. Kullandığı isim de Teksas’ta aktif görevdeki bir Hava Kuvvetleri askerinin LinkedIn profiliyle eşleşiyor.
Medyaya yansıyan bilgilere göre kendini ateşe veren askerin adı Aaron Bushnell. Kendisi 25 yaşında. LinkedIn profiline göre Bushnell yazılım ve Linux sistem yönetimi konularında eğitime ve iş tecrübesine sahipti. Hava Kuvvetleri’nde de SkillBridge programlarının kullanım şekillerini inceleyen “hevesli” bir yazılım mühendisiydi. Bushnell pazar günü Facebook’ta paylaştığı bir yazıda, “Çoğumuz kendimize sorarız: ‘Köleliğin olduğu dönemde doğsam ne yapardım? Ya da Jim Crow yasaları hala geçerliyken? Ya da apartheid? Benim ülkem soykırım yapıyor olsa ne yapardım? Yanıtı ise zaten yaptığınız. Şu anda soykırım yapıyorsunuz” ifadelerine yer verdi.
Videoda İsrail’in Gazze’deki işgaline karşı çıkanların protestolarında sıkça dile getirdiği gibi “Artık soykırıma ortak olmayacağım” diyen asker “Aşırı kaçacak bir protesto yapmak üzereyim” diyor. Elçilik kapısının önüne gelen asker telefonunu yere bırakarak içinde benzin olduğu anlaşılan bir şişeyi üstüne bocalıyor. Sonra kendini ateşe vererek bilincini kaybedene kadar “Özgür Filistin!” diye haykırıyor.
Video emerges of U.S Air Force serviceman setting himself on fire outside of the Israeli embassy and saying “Free Palestine” https://t.co/fdvzqSqvBd
— TRACKER DEEP (@tracker_deep) February 26, 2024
Askerin kendini ateşe vermesinden hemen önce kolluk kuvvetlerinin kendisine yaklaştığı ve “Yardımcı olabilir miyim?” diye sorduğu duyuluyor. Ancak bunun için çok geç kalıyorlar. Hemen ardından kamera açısına giren yetkililer kendini yakan adama silah doğrultarak usulca yaklaşıyor. Yetkililerin askeri söndürmesi birkaç dakika sürüyor. Twitch’e yansıyan görüntüler kısa süre sonra platform kuralları ihlal edildiği gerekçesiyle kaldırıldı. Videonun paylaşıldığı hesap yeni açılmış gibiydi ve hesapta yayınlanan tek video da bu kendini yakma videosuydu.
Yetkililer büyükelçilik yakınlarında duran şüpheli araçta patlayıcı olup olmadığını da araştırdı. Polis teşkilatı sözcüsü Sean Hickman kısa süre sonra olay yerinin temiz olduğunu belirtti.
ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) olaya ilişkin açıklama geldi. Açıklamayı yapan Pentagon Sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder’dı. Ryder konuşmasında şöyle dedi:
“ABD Hava Kuvvetleri’nin havacının ölümünü doğruladığını biliyorum. En yakın akrabaların bildirimleri tamamlandıktan 24 saat sonra ek bilgi sağlamayı planlıyorlar. Kesinlikle trajik bir olay. Havacının ailesine başsağlığı diliyoruz.”
Olayın Washington DC Metropolitan Polis Departmanı tarafından takip edildiğini ve bu konudaki soruların onlara sorulması gerektiğini söyleyen Ryder, İsrail’i “sarsılmaz” şekilde desteklemeye devam edeceklerini, Tel Aviv’e Gazze’de sivil güvenliği ve insani yardımı dikkate alması yönünde beklentileri de iletmeyi sürdüreceklerini ifade etti.
İsrail’in 7 Ekim’deki sürpriz saldırı sonrası Gazze’de başlattığı savaşta şimdiye kadar 30 bin’e yakın insan hayatını kaybetti. Bu İsrail ve Filistinliler arasında uzun zaman sonra gerçekleşen en kanlı savaş ve ABD’de Gazze’deki savaşın bitmesini isteyenler daha önce hiç olmadığı kadar kalabalık ve düzenli protesto gösterileri düzenliyor. Protestolarda tutuklama da yapılıyor ama nadiren şiddet olaylarına şahit olunuyor.
Videodaki askerin “Bu soykırıma artık ortak olmayacağım” sözü ise muhtemelen Biden yönetiminin savaşın başından bu yana İsrail’e verdiği destekten kaynaklanıyor. Zaten her yıl İsrail’e üç milyar dolarlık yardım yapan ABD savaş başladıktan sonra ek yardım paketleri duyurmaya başladı, normalde Amerikan Kongresi’nden onayından geçmesi gereken silah yardımlarını daha hızlı yapmak için kongre ekarte edildi ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulu ve Güvenlik Konseyi’nde ezici bir çoğunluk ateşkes için bastırırken İsrail’in saldırılarına devam etmesi için bu çağrıları veto etti.