Baltık ülkelerinin odağı Ankara ve Moskova

Rusya-Ukrayna savaşı ikinci yılına yaklaşırken Finlandiya’dan sonra şimdi de Estonya, Rusya’yı mültecileri Avrupa’ya karşı silah olarak kullanmakla suçladı. Estonya topraklarına ve Finlandiya’ya girmeye çalışan sığınmacıların sayısındaki artış nedeniyle Rusya’nın Avrupa’nın doğu sınırlarındaki göçü silah gibi kullandığını söylüyor. Aynı kaygıyı duyan Finlandiya da bu geceden itibaren Rusya ile olan sınırını kapatacağını açıkladı. NATO üyeliği için Türkiye’den onay bekleyen İsveç’in başkenti Stockholm’de düzenlenen İskandinav ve Baltık savunma bakanları toplantısının konularından biri de İsveç’in NATO üyeliğiydi. Toplantıda İsveç’in üyeliği için “geç kalındığı” vurgusuve “bir an önce onay” çağrısı yapıldı.

‘İsveç’in NATO üyeliği kesinlikle çok gecikmiş bir adımdır’

Çarşamba günü yapılan savunma bakanları toplantısı, sınır gerginliklerinin arttığı bir döneme denk gelmesinin yanı sıra, İsveç’in NATO üyesi olmak için beklemeye devam etmesi nedeniyle artan sabırsızlığı da ortaya koydu. Türkiye’nin Çarşamba günü NATO’ya, İsveç’in üyeliğini ittifak toplantısına kadar onaylamaya hazır olmayacağını bildirmesi üzerine, İsveç Savunma Bakanı Pål Jonson, “Biz [Türkiye’nin] sürecine saygılıyız, ancak aynı zamanda ittifaka mümkün olduğunca çabuk katılmak istiyoruz. Vilnius anlaşmasında da ‘mümkün olan en kısa sürede’ ifadesi kullanıldı çünkü İsveç’in ittifakın tam teşekküllü bir üyesi olması Nordik-Baltık işbirliği için önemli” dedi. Bakan, İsveç’in NATO’nun derinliğini ve gücünü artırabileceğini söyledi ve ekledi: “Bunun çok yakında gerçekleşeceğini umuyoruz.” Norveç Savunma Bakanı Bjørn Arild Gram da İsveçli mevkidaşına destek vererek, “İsveç’in NATO üyeliği kesinlikle çok gecikmiş bir adımdır” dedi. Gram, “İyimser olmayı tercih ediyorum ve bunun yakın gelecekte gerçekleşeceğini görebiliyorum. Kesinlikle mümkün olan en kısa sürede gerçekleşmeli” ifadelerini kullandı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dışişleri Komisyonu geçen hafta konuyla ilgili oylamayı ertelemiş, İsveç’in teklifini onaylaması gereken diğer NATO ülkesi Macaristan da henüz buna hazır olmadığını açıklamıştı.

‘Bunun mimarı kukla ustası’

Toplantıda konuşan Estonya Savunma Bakanı Hanno Pevkur, son haftalarda iki ülke sınırına gelen yüzlerce sığınmacının Moskova tarafından organize edilen bir operasyon olduğunu iddia etti. İsveç’in başkentindeki Karlberg Sarayı’nın büyük bir salonunda düzenlenen basın toplantısında Pevkur şunları söyledi: “Göçmen akınıyla ilgili olarak, bu tamamen devlet tarafından organize ediliyor. Rusya’da Federal Güvenlik Servisi’nden izin almadan giremeyeceğiniz bir sınır bölgesi var. Yani tesadüfen, tüm bu yüzlerce göçmen kış aylarında bisikletleriyle Finlandiya’daki bir sınır geçiş noktasına mı geldi? Hadi ama, cidden.”

“Yemen’den geliyorlar, Suriye’den geliyorlar, Somali’den geliyorlar ve günün sonunda kendilerini kuzeyde bir yerde, Finlandiya sınır geçiş noktasında buluyorlar… Bu pek akla yatkın değil” diyen Pevkur Finlandiya’nın sınırını kapatmak için aldığı aksiyonu da överek, ülkelerin aynen bu şekilde duruma göre hareket etmeleri gerektiğini söyledi.

Letonya Savunma Bakanı Andris Sprūds ise bir adım daha ileri giderek göçmen akını konusunda “kukla ustası” olarak tanımladığı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i suçladı. Sprūds, sığınmacıların Finlandiya ve Estonya sınırlarına gelmesinin “arkasında kimin olduğu konusunda hiçbir şüphe olmadığını” ifade ederek, “Açıkçası bunun bir mimarı var… kukla ustası, o da Bay Putin,” dedi.

Finlandiya sınır muhafızlarına göre Kasım ayının başından bu yana yaklaşık 800 göçmen Finlandiya’ya giriş yaptı ve bu durum yetkilileri bir sınır kapısı hariç tüm kapıları kapatmaya ve Avrupa sınır muhafızları ajansı Frontex’ten destek almaya itti. Estonya, birkaç gün içinde 75 kişinin ülkeye girmeye çalışmasının ardından Çarşamba günü Moskova’yı Avrupa’nın doğu sınırında “hibrit bir saldırı operasyonu” düzenlemekle suçlamıştı.

Ancak insan hakları savunucuları sınırların kapatılmasının sığınmacıların daha tehlikeli ve ölümcül yollara sapmalarına neden olacağı uyarısında bulunuyor.

Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo çarşamba günü yaptığı açıklamada, ülkesine sığınmacı akışını durdurmak amacıyla Rusya sınırında bulunan en kuzeydeki geçiş noktası dışındaki tüm geçiş yerlerini cuma gece yarısından itibaren (bugün) kapatacağını açıklamıştı.

Başbakan Petteri Orpo, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von Der Leyen ile yaptığı görüşmeye atıfta bulunarak “Finlandiya AB’nin dış sınırlarını koruyor” demişti. Von Der Leyen, Başbakanın kararını desteklediğini ve Rusya’nın göçmenleri “isteyerek AB sınırlarına yığmasının utanç verici” olduğunu söylemişti.

Rusya ise bu iddiaları reddetmeye devam ediyor.

Thank you @vonderleyen for good discussion and your support. Finland also protects the external border of the European Union. https://t.co/cKrb1DN4XH

— Petteri Orpo (@PetteriOrpo) November 16, 2023

Finlandiya kara sınırını bu gece Rusya’ya kapatıyor