Suikast planı ve artan saldırılar: Çanlar Zelenski ve Harkiv için çalıyor
Biden 95 milyar dolarlık dev yardım paketini imzaladı. Beyaz Saray Ukrayna'ya gidecek silahların içeriğini açıklarken İsrail'e 26 milyar dolarlık askeri yardımın yanında Gazze'ye sadece bir milyar dolarlık insani yardımın yer alması tepki çekti.
ABD Başkanı Joe Biden dün senatodan da onayı alan 95 milyar dolarlık Ukrayna, İsrail ve Tayvan’a yardımları içeren tasarıyı imzaladı. Cumhuriyetçilerin ret oylarıyla altı aydır Kongre’de tıkanan fakat son oylamada ezici çoğunlukla senatodan geçen paketin 61 milyar doları Ukrayna’ya yapılacak askeri yardımı kapsıyor.
ABD Başkanı Biden bugün o tasarıya imzayı attı. ABD-Ukrayna bayrağı rozeti takan ve tasarıyı imzaladıktan sonra Beyaz Saray’dan konuşan Biden bunun “Amerika, Ukrayna ve dünya barışı için iyi bir gün” olduğunu söyledi.
Yardım paketinin “Amerika’yı daha güvenli hale getireceğini” savunan Biden “Dünyayı da daha güvenli hale getirecek ve Amerika’nın dünyadaki liderliğini devam ettirecek” diye konuştu.
President Biden: “In the next few hours — literally few hours — we’re going to begin sending in equipment to Ukraine for air defense munitions, for artillery, for rocket systems and armored vehicles.” pic.twitter.com/Ir6XUOqY3p
— CSPAN (@cspan) April 24, 2024
Yardım paketinin imzalanması, aylardır süren gergin müzakerelerin, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin kişisel lobi faaliyetlerinin ve Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçi konferansında Meclis Başkanı Mike Johnson’ın liderlik pozisyonunu tehdit etmeye devam eden bir bölünmenin sonucuydu.
Temsilciler Meclisi’ndeki katı muhafazakarlar ABD’nin Kiev’e daha fazla fon sağlamasına karşı çıkmış ve Johnson’ı müzakereleri ele alış biçimi nedeniyle görevden almakla tehdit etmişti. Zira Kongre’deki muhafazakarlar kazanılamaz olarak gördükleri bir savaş için (Rusya-Ukrayna Savaşı) ek yardıma karşı çıkıyordu.
Biden da bu konuda eli boş durmamış, Johnson’a Ukrayna’ya yardımın devam etmesi için aylarca lobi yapmış, üst düzey yetkililerini ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü Bill Burns’ü, Rusya’nın askeri harekatında ilerleme kaydetmeye devam etmesi halinde “Ukrayna ve nihayetinde Avrupa ve dünya genelinde demokrasinin karşılaşacağı riskleri” ortaya koymaları için görevlendirmişti.
Bu yılın başlarında Biden Kongre’nin yardım tasarısını ilerletmesi halinde Cumhuriyetçilerin dert yandığı göçmen sorunuyla ilgili önemli tavizler verme niyetinin sinyalini vermişti. Kongre’deki Cumhuriyetçiler bu tavizleri talep etmiş ancak eski Başkan Donald Trump’ın seçim kampanyasını odakladığı bir konuda kazanım elde etmesine izin vermeyeceğini vurgulamasının ardından adeta geri çekilmişlerdi.
Ve nihayet ABD Başkanı yaptığı konuşmada paketin kabul edilmesi için “inişli çıkışlı bir yol izlendiğini” kabul etti. “Zor bir yoldu” diyen Biden “Daha kolay olmalıydı. Bu noktaya daha erken gelmeliydik. Ama sonunda Amerika’nın her zaman yaptığı şeyi yaptık: O an için ayağa kalktık, bir araya geldik ve bu işi başardık” diye konuştu.
Konuşmasının büyük bir bölümünü Ukrayna’ya yardım konusuna ayıran Biden Rusya’nın “Ukrayna’ya karşı acımasız bir kampanyadan sorumlu olduğunu” söyledi:
“On binlerce Ukraynalıyı öldürdüler. Hastaneleri, anaokullarını, tahıl silolarını bombaladılar ve Ukrayna’yı soğuk ve karanlık bir kışa sokmaya çalıştılar.”
Ancak bu açıklamada Biden bir şeye değinmeyi unuttu: İsrail de Gazze’deki hastaneleri hedef almak, açlığı bir savaş silahı olarak kullanmak ve çoğu çocuk on binlerce Filistinliyi öldüren, hassas olmayan bir askeri kampanya yürütmekle suçlanıyor. Yardım paketi bu ülke için de milyarlarca dolar değerinde ek askeri teçhizat içeriyor.
İsrail’e 26 milyar dolarlık askeri yardımı içeren paket 7 Ekim’de başlayan savaşla birlikte harabeye dönen Gazze’ye yapılacak insani yardım tutarını ise bir milyar dolar olarak öngörüyor.
Tasarıya karşı oy kullanan Demokratlardan bazıları bunun nedeni olarak İsrail’e yapılan yardımı gösterdiler. Bu senatörler arasında bu hafta başında Biden ile vakit geçiren ve İsrail’in Gazze’deki savaşının ABD tarafından daha fazla finanse edilmesine karşı olduğunu söyleyen Senatör Bernie Sanders da vardı.
Sanders tasarının kabul edilmesinden kısa bir süre sonra X’te yaptığı paylaşımda “Yeter artık! İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun savaş makinesi için daha fazla para yok” diye yazdı.
ABD Başkanı Kiev için hayati öneme sahip tasarıya imzayı atarken Beyaz Saray da paketin 1 milyar dolarlık ilk gönderilecek kısmının içeriğini açıkladı. Yazılı açıklama yapan Beyaz Saray “ABD, Rusya’nın saldırganlığına karşı ülkelerini ve özgürlüklerini savunan cesur Ukrayna halkını desteklemek amacıyla bugün Ukrayna’ya önemli bir yeni silah ve teçhizat paketini duyurmaktadır” diyerek söze girdi.
Açıklamada yardım paketinde hava savunma füzeleri, yüksek hareket kabiliyetine sahip topçu roket sistemi (HIMARS) mühimmatları, top mermileri, zırhlı araçlar, hassas hava mühimmatları, tanksavar silahları gibi acil ihtiyaç duyulan askeri malzemelerin bulunduğu belirtildi.
Ayrıca paketin hafif silah, teçhizat ve yedek parçaları da içerdiği aktarıldı. Aynı saatlerde Dışişleri Bakanlığı da Ukrayna’ya uzun menzilli ATACMS füzelerinin gönderildiğini duyurdu.
Biden Şubat ayında Ukrayna topraklarında kullanılmak üzere uzun menzilli füzelerin transferini gizlice onaylamıştı. Pentagon Sözcüsü Yarbay Garron Garn’a göre ATACMS füzeleri daha sonra 12 Mart’ta açıklanan 300 milyon dolarlık yardım paketine sessizce dahil edildi ve nihayetinde bu ayın başlarında Ukrayna’ya teslim edildi.
Geçen sonbaharda ABD Ukrayna’ya ilk olarak ATACMS füze sisteminin yaklaşık 100 mil menzile ulaşabilen orta menzilli versiyonunu gönderirken daha uzun menzilli versiyon 190 mil menzile kadar ulaşabiliyor.
Ukraynalı yetkililer ABD’den özel olarak ve kamuoyu önünde Rus hatlarının daha gerisini hedef alabilecek uzun menzilli füzeler talep ediyordu. Amerikalı yetkililer ise daha önce tedarik sorunlarını ve konuşlandırılmaları halinde Moskova’yı daha fazla kışkırtacakları endişelerini gerekçe göstererek buna karşı çıkmışlardı.
Tüm bunlar olurken Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski de X hesabından yaptığı videolu paylaşımda “6 aylık süreç artık sona erdi. Kim ne derse desin ihtiyacımız olan desteği alıyoruz. Rus saldırılarına karşı hayatları korumak için bu yardıma ihtiyacımız var” dedi.
“Teşekkürler Amerika” diyerek Biden’a ve ABD’li yetkililere kararlılıklarından ötürü minnettar olduğunu söyleyen Ukrayna lideri şöyle yazdı:
“Şimdi tartışmalarla geçen yarım yılı telafi etmek için her şeyi yapacağız. Rus işgalcinin bu süre zarfında yapabildiklerini, (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’in şu anda planladıklarını ona karşı çevirmeliyiz. Onun cephe hattındaki tüm eylemleri, enerji sektörümüze, altyapımıza yönelik tüm saldırıları, şehirlerimize ve köylerimize yönelik tüm terörü, bizi, dünyada yaşama gerçekten değer veren herkesi Rusya’ya daha fazla baskı yapmak için harekete geçirmeli.”
“Başkan Biden ile vardığımız anlaşmaların tam olarak uygulanması kritik önem taşıyor” diyen Zelenski “Ukrayna ile ABD arasındaki mevcut işbirliğinin yanı sıra savunmamıza yönelik her türlü destek işareti her iki ulusu da güçlendiriyor” diye ekledi.
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel de X hesabından yaptığı paylaşımla Biden’a tebriklerini iletti.
Biden’ı etiketlediği paylaşımında Michel “Avrupa-Atlantik topluluğuna entegre olmuş özgür ve bağımsız bir Ukrayna’yı destekleme kararlılığımızda birleşiyoruz” diye yazdı.