Blinken’dan Doha’da Gazze mesajı: Ateşkes hemen olmalı, uzun süreli İsrail işgaline karşıyız

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın 9’uncu Ortadoğu turu sürüyor. Blinken, İsrail’deki temasları ardından Mısır’a geçecek. Mısır temaslarda bulunan  Blinken, “İsrail’in kabul ettiğini1 ileri sürdüğü ateşkes şartları için çabalarını sürdürdü.

Blinken’ın Mısır’dan önceki durağı İsrail’di. Gazze’de ateşkes müzakereleri İran’ın İsmail Haniye suikastına misillemesini önlemek amacıyla apar topar yeniden başlatılmışken bölgeye giden Blinken, “İsrail’in yeni teklifi kabul ettiğini” iddia etti. Ayrıntı paylaşmayan Blinken, Hamas’ın da teklifi kabul etmesi gerektiğini vurguladı. Ancak Hamas’ın teklifin içeriklerine yönelik endişelerinin giderilip giderilmediğine dair bir bilgi verilmedi.

Blinken’ın çağrısı üzerine Hamas’tan yapılan açıklamada, “İsrail” işgal güçleri ve ABD yönetiminin Gazze’de çocuklar ve kadınlar da dahil olmak üzere sivillere karşı açlığı ve insani yardımları siyasi bir baskı aracı olarak kullanmasını kınadığı ifade edildi. Hamas, ABD yönetiminin bölgeye gidecek insani yardımı, ateşkese bağlamasını tamamen reddettikleri açıklamasında ateşkes kararının uygulanamama nedenin de İsrail olduğunu yeniden vurguladı.

Bu açıklamanın geldiği gün Blinken, Mısır’daydı.

Blinken bugün de Mısır’da

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ülkesini ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile el-Alameyn şehrinde bir araya geldi. Görüşmede, “Gazze’de ateşkes ve esir takası anlaşmasına yönelik Mısır, ABD ve Katar arabuluculuğunda sürdürülen çabalar” ele alındı. Geçen hafta Katar’ın başkenti Doha’da yapılan görüşmelere ilişkin fikir alışverişinde bulunan Sisi ve Blinken, Kahire’de düzenlenmesi planlanan gelecek görüşmede ilerleme kaydetmenin yollarını değerlendirdi. İsrail ziyaretiyle ilgili konuları ele alan ABD Dışişleri Bakanı Blinken, ülkesinin gerilimi azaltma ve anlaşmaya varma yönünde gösterilen çabalara bağlılığını ifade etti.

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi de “Mevcut savaşı sona erdirmenin, aklın ve bilgeliğin sesine başvurmanın, barış ve diplomasi dilini desteklemenin zamanı geldi” dedi. Sisi, “çatışmanın kapsamının bölgede sonuçlarını kestirmenin zor olacak bir şekilde genişleme tehlikesine” vurgu yaptı. Akan kanın durdurulması çağrısı yapan Sisi, “Gazze’de ateşkes, Filistin devletinin uluslararası alanda daha geniş çapta tanınmasının ve iki devletli çözümün uygulanmasının başlangıcı olmalıdır. Çünkü bu, bölgenin istikrarının başlıca garantörüdür” ifadesini kullandı.

‘İsrail’in Gazze’de uzun süreli işgaline karşıyız’

Blinken’ın bir sonraki durağı ise Katar’ın başkenti Doha oldu. Ziyareti boyunca birçok üst düzey yetkiliyle bir araya gelen Blinken, Ortadoğu’daki kritik duruma dair önemli mesajlar verdi.

Basın toplantısı düzenleyen ABD’li bakan konuşmasında zamanın ne kadar hayati olduğunu vurgulayarak “Mesajım basit, net ve acil: Ateşkes ve rehine mutabakatına bir an önce varılmalı. Bunu hemen gerçekleştirmeliyiz” dedi. Esirlerin sağlık durumunun giderek kötüleştiğini belirten Blinken, Gazze’de her gün masum sivillerin, özellikle kadınlar ve çocukların acı çektiğini, gıdaya ve ilaca erişimlerinin olmadığını ve bu çatışmada en büyük zararı gören taraf olduklarını ifade etti. Blinken “Zaman kritik çünkü her geçen gün bölgede gerilimin artma riski var” diye ekledi.

Blinken ayrıca Mısır ve Katar ile gerilimin tırmanmaması adına çalışmalar yürüttüklerini dile getirerek Hamas ve İsrail arasındaki ateşkes ve esir takası müzakerelerine değindi. Blinken, ABD Başkanı Joe Biden’ın ateşkes önerisinin İsrail tarafından kabul edildiğini ve Hamas’ın da bu öneriyi kabul etmesi gerektiğini vurguladı. Blinken “Ateşkes mutabakatına ulaşmak için herkesin esnek olması şart” diyerek, iki tarafın da anlaşmanın detayları konusunda hemfikir kalması gerektiğini belirtti.

ABD’nin Mısır, Katar ve diğer birçok ülke ile ateşkesin acilen sağlanması konusunda hemfikir olduğunu belirten ABD’li bakan “Bu mutabakat derhal gerçekleşmeli ve önümüzdeki günlerde hayata geçirilmeli. Biz de bunu sağlamak için elimizden geleni yapacağız” dedi.

Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Blinken, ABD’nin, İsrail’in Gazze’de uzun süreli bir işgalini kabul etmediğini vurguladı ve İsrail ordusunun Gazze’den çekilmesine ilişkin programın açık olduğunu belirtti. İsrail’in bu konuda mutabakata vardığını dile getirdi.

Son olarak Blinken çatışmanın diğer bölgelere yayılmaması gerektiğine dikkat çekti. Gazze’nin, Lübnan’daki durum ve Hizbullah gibi konularda kilit bir rol oynadığını belirtti. Ayrıca Kızıldeniz’deki Husiler ile gerilimin düşürülmesi ve İsrail ile Suudi Arabistan arasında bir normalleşme anlaşmasının sağlanmasının bölge barışı için kritik önem taşıdığını savundu.

Doha’daki görüşmeler

İsrail ile Hamas arasında esir takası ve Gazze Şeridi’nde ateşkese varılması amacıyla Katar’ın başkenti Doha’da 15-16 Ağustos’ta müzakereler yapılmıştı. Hamaslı üst düzey yetkililer, Al Jazeera televizyonuna yaptıkları açıklamada, ABD Başkanı Joe Biden’ın 2 Temmuz’da açıkladığı öneride uzlaşılan konuların, Doha’daki müzakerelerden çıkan sonuçta bulunmadığını söylemişti.

Gazze Şeridi’nde ateşkes ve esir takası müzakerelerini görüşmek üzere dün İsrail’e gelen Blinken, düzenlediği basın toplantısında, “İsrail’in masadaki ateşkes teklifini kabul ettiğini” söylemiş ancak taslaktaki şartları açıklamaktan kaçınmıştı. Blinken, anlaşma için ön şartlar konusunda ısrarcı olacağını açıklayan Netanyahu’nun “boşlukları kapatan yeni teklifi kabul ettiğini” ileri sürmüştü.

İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 480’i çocuk, 10 bin 980’i kadın olmak üzere 40 bin 173 Filistinli öldü, 92 bin 857 kişi yaralandı. Enkaz altında halen binlerce ölü olduğu bildirilirken, halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.

Biden ve Erdoğan telefonda görüştü: Gündem Haniye ve Gazze