Latin Amerika ülkesi Brezilya, eski devlet başkanı Jair Bolsonaro’nun pasaportuna el konulması ve yardımcıları hakkında başlatılan soruşturmayla çalkalanıyor. Brezilya’da polis, 2022 yılı sonunda darbe girişimi planladıkları iddiasıyla, eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun yardımcıları hakkında soruşturma başlattı. Soruşturma kapsamında Bolsonaro’nun üç eski yardımcısı ve siyasi partisinin genel başkanı tutuklandı. Soruşturma kapsamında eski devlet başkanı Bolsonaro’ya da pasaportunu teslim etmesi için 24 saat süre verildi. Bolsonaro, verilen süre içerisinde pasaportunu teslim etti.
‘Zulüm görüyorum’
Başkanlık yaptığı dönemde, yolsuzluk, aşı karşıtlığı, kürtaj karşıtlığı, hak ihlalleri ile gündemden düşmeyen eski başkan sözkonusu gelişmelerin ardından ülke medyasına demeç verdi. Bolsonaro, görevden ayrılmasının üzerinden bir yıldan fazla bir süre geçmesine rağmen yetkililer tarafından “zulüm” gördüğünü iddia etti.
Eski Başkan ülkesinde yayın yapan Folha gazetesine konuşan Bolsonaro, “Beni unutun. Zaten ülkeyi başka biri yönetiyor” dedi.
30’dan fazla arama emri
Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes, sadece Bolsonaro’nun değil, çok sayıda şüphelinin pasaportlarını geri istedi. Üstelik söz konusu kişilerin kamu görevlerinden uzaklaştırılması kararı da verdi. Soruşturma kapsamında 30’dan fazla arama kararı da çıkartıldı.
Polis, Brezilya’nın solcu Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’ya karşı seçim kaybeden Bolsonaro’yu darbe girişimine liderlik etmekle suçluyor. Bolsonaro ise suçlamaları reddederek operasyonun tamamen siyasi bir amaç taşıdığını iddia ediyor. Ülke polisi, Bolsonaro ve düzinelerce üst düzey yardımcısı, bakanı ve askeri yetkilinin Brezilya halkının seçimlere olan inancını zayıflatmak ve olası bir darbeye zemin hazırlamak için birlikte çalıştıklarını belirtiyor. Polisin açıklamasına göre Bolsonaro ve ekibinin bu çabaları arasında, seçimlerde hile yapıldığına dair dezenformasyon yaymak, darbeyi desteklemeleri için askeri personel toplamak, yargıçları gözetlemek ve sonunda hükümet binalarını basan protestocuları cesaretlendirmek ve yönlendirmek vardı.
Brezilya’daki olaylar
Brezilya’da 30 Ekim 2022’de düzenlenen ikinci tur devlet başkanlığı seçiminde sol görüşlü Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, “Beni yalnızca Tanrı görevden alabilir” diyen aşırı sağcı eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’yu koltuğundan etmişti. Seçim sonuçlarını kabul etmeyen Bolsonaro’nun destekçileri önce ülkede günlerce süren otoyol kapatma eylemleri yapmış, ardından da ordu karargahları önünde düzenledikleri gösterilerde Silahlı Kuvvetleri Lula’nın devlet başkanlığı görevini devralmasına karşı müdahaleye çağırmıştı.
Brezilya’daki Kongre baskınını “kışkırttığı” suçlamasıyla soruşturma altında olan Bolsonaro’nun, ABD’nin Florida eyaletinde olduğu haberleri medyaya yansımıştı. Bolsonaro’nun göçmenlik avukatı Felipe Alexandre, 30 Aralık 2022’den bu yana ABD’de olan eski Devlet Başkanı’nın ülkede kalmaya devam etmek için vize başvurusu yaptığını doğrulamıştı. ABD’de bir fast food zincirinde tavuk yerken görüntülenen Bolsonaro ne kadar istese de ABD’de kalma süresini uzatamamıştı. ABD, artık devlet erkanı olmayan Bolsonaro’nun vizesi de uzatılmamıştı. Haliyle Eski Başkan, Kongre baskınından iki ay sonra Mart 2023’te Brezilya’ya geri dönmek zorunda kaldı. Haziran ayında, Brezilya’nın oylama sistemi hakkında asılsız şüpheler uyandırdığı gerekçesiyle sekiz yıl boyunca adaylıktan men edildi.
Brezilya federal polisi Perşembe günü gerçekleştirdiği operasyonla ilgili pek ayrıntı vermedi ancak operasyonun “darbe girişimine karışan bir suç örgütünü” hedef aldığını söyledi. Geçtiğimiz yıl boyunca bin 400’den fazla kişi ayaklanmalarda rol oynadıkları iddiasıyla suçlandı ancak şu ana kadar çok az sayıda kişi mahkum edildi.
Seçim döneminde darbe tehditleri
Ülkesinin seçimlere gitmesinden önce Bolsonaro, ülkenin silahlı kuvvetlerinden kendisine destek toplamaya çalışıyordu. eski başkan o dönemde emekli General Walter Braga Netto’yu kendisine yardımcı olarak atayacağını duyurmuştu, bu da ordudan beklediği desteğe en güzel örneklerden biriydi. Muhalefet ve halk, ülkede Bolsonaro’nun iktidarda kalmak için orduyu kullanacağına dair korkular yaşamaya başlamıştı. Başkanlık seçimlerine iki aydan az bir süre kala, aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun darbe yapma ihtimaline karşı halk, Brezilya’nın çeşitli şehirlerinde protestolar düzenlemişti. Hatta darbe ihtimalinden o kadar korkuldu ki gösterilerde, “Demokrasi ve Hukukun Üstünlüğünü Savunan Brezilyalılara Mektup” da dahil olmak üzere demokrasi yanlısı manifestolar okunmuştu.
“Darbe yapacak” iddialarının yarattığı korku sonrası Bolsonaro, Flow Podcast’e verdiği bir röportajda, “Seçimi kaybetmekten korkmuyorum. Bu konuda bir endişem yok. Darbe yapmak isteseydim bunu çaktırmazdım” ifadelerini kullanmıştı.
Venezuela referandum yaptı, şimdi de ilhak edecek: Guyana ve Brezilya petrol bölgesi için teyakkuzda
Brezilya eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro 
Oyunlar ve Bulmacalar