Çin’deki depremde 131 kişi öldü, Tayvan yardım eli uzattı

Çin’in kuzeybatısındaki dağlık bölge Gansu’da meydana gelen depremde en az 131 kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 1000 kişi de yaralandı. Çin Deprem Ağı afetin büyüklüğünü 6.2; ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu ise 5.9 olarak bildirdi. Bölge sakinlerini uykudayken yakalayan depremde birçokları uyku sersemi dışarıya koşarken bazı binalar yıkıldı.

Resmi haber ajansı Xinhua’ya göre Gansu’ya komşu Qinghai eyaletindeki Haidong kentinde de 11 kişi depremden etkilenerek hayatını kaybetti. Medyaya yansıyan görüntülerde tuğladan yapılmış köy evlerinin çöktüğü görülüyor. Deprem yaklaşık beş bin eve zarar vermiş. Gansu yetkilileri depremin merkez üssü olan Jishishan’da enkaz altında hayatta kalanları aradıklarını söyledi. Ülkenin diğer yerleri gibi kış soğuğuna esir olan Gansu’nun bazı yerlerinde depremden dolayı su, elektrik ve ulaşım devre dışı kaldı. Deprem sırasında Jishishan’da sıcaklık neredeyse -20 santigrat dereceymiş.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping felaketin “havaların soğuk seyrettiği yüksek rakımlı bir bölgede” meydana geldiğini belirterek yetkililere altyapıyı olabildiğince hızlı onarmaları talimatı verdi. Gansu’nun Çin’in en yoksul eyaletlerinden olduğunu söyleyen bölgeden bir yetkili Jishishan’ın çoğunlukla küçük kasaba ve köylerden oluştuğunu, yaklaşık 260 bin kişiye ev sahipliği yaptığını söyledi. Çin’in Maliye ve Acil Durum Bakanlığı depremden etkilenen iki eyalete doğal afet yardım fonundan 200 milyon yuan (28 milyon dolar) yardım vereceğini açıkladı.

At least 118 people were killed and hundreds more injured when a magnitude-6.2 earthquake struck China’s Gansu province https://t.co/OpyhTOt73i pic.twitter.com/IprMJTerDr

— Reuters (@Reuters) December 19, 2023

Yerel yönetimin depremzedelerin kıyafet, yorgan ve ayakkabı gereksinimlerini karşılamakta yetersiz kalacağını söyleyen yetkili eyalet yönetimine güvenmek zorunda olduklarını söyledi. Hemen bölgeye gelen kurtarma yetkilileri, depremden etkilenen köylerin meydanlarına çadırlar kurdu. Depremzedelere teslim edilmek üzere 10 binlerce karyola, battaniye, şilte ve mont bölgeye gönderildi.

Basına yaşadıklarını anlatan bölge sakinleri bir sarsıntıyla uyandıklarını ve yanlarına fazladan kıyafet almak ancak zaman bulabildiklerini söylüyor. Isınmak için bahçelerinde ateş yaktıklarını söyleyen depremzedelerden bazıları, komşularının ve arkadaşlarının öldüğünü öğrenmenin şokunu yaşıyor, evlerindeki hasarı tespit etmeye çalışıyordu.

An earthquake in northwest China has killed at least 118 people and left hundreds of others injured in a remote and mountainous region ⤵️ pic.twitter.com/RyQeFXENcF

— Al Jazeera English (@AJEnglish) December 19, 2023

Depremden etkilenen Hubei eyaletine bağlı bir sitede yaşayan bölge sakinlerinden biri Jimu News’e geceyi arabalarında geçireceklerini ve merkez üssünden uzaklaşmayı planladıklarını söyledi. Gansu eyaletinin merkezi Lanzhou’da bir üniversite öğrencisi The Paper gazetesine sekizinci kattaki yurt odasında dolapların sallandığını, aşağıya kaçarken sarsıntı hissetmeye devam ettiklerini anlattı. Öğrenci artçı sarsıntılar devam etse de bazı arkadaşlarının üşüyüp kıyafet almak amacıyla yurda geri dönme riskini göze aldığını söyledi.

Pazartesi gecesi meydana gelen deprem 1900’den bu yana 6.0 ve üzeri büyüklüğünde yaşanan en büyük üç depremden biri oldu. Çin Yerbilimleri Üniversitesi profesörlerinden Şu Şivey Gansu’nun bazı bölgelerinin kuzeyde Moğolistan’dan güneyde Myanmar’a uzanan depreme meyilli bir kuşak içinde yer aldığını söylüyor. Profesör Şu buna rağmen bölgedeki birçok evin depreme dayanacak kadar sağlam inşa edilmemiş olabileceğini ve depremin gece geç saatlerde meydana gelmesinin insanların kaçmasını zorlaştırarak can kayıplarının artmasına neden olduğunu söylüyor.

Tayvan yardım eli uzattı

Eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyareti Taipei ve Beijing arasında ilişkilerin kötüleşmesine neden olmuştu. Çin Tayvan Adası çevresinde hem havadan hem de denizden devriyelerini sıklaştırmıştı. Buna rağmen Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing Wen Çin’e taziyelerini ileterek yardım teklif etti. Ing Wen “Depremden etkilenen herkesin ihtiyaç duyduğu yardımı alması için dua ediyoruz, bölgedeki durumun hızla düzelmesini umuyoruz. Tayvan afet bölgesini onarma çabalarına yardım etmeye hazır” diye yazdı. Mesajda dikkat çeken basit Çince karakter kullanılmasıydı, zira Tayvan’da bu karakterler kullanılmıyor.

İki ülke arasındaki anlaşmazlığın sebebi Çin’in Tayvan’ı kendi toprağı olarak kabul etmesi. Tayvan ise Çin’in hak iddialarını kabul etmiyor ve herhangi bir ilhak girişimine direnmeye hazır olduklarını söyledi.

Ülke her gün sallanmaya başladı: Gümüşhane ve Erzincan’da deprem