Fransa’da aşırı sağın endişelendiren yükselişi: Marine Le Pen en sevilen ikinci siyasetçi

Araştırma ve danışmanlık şirketi Viavoice’un Liberation gazetesi için yaptığı bir ankete göre, Ulusal Birlik partisinin lideri Marine Le Pen, yüzde 37’lik bir oranla Fransa’da en sevilen ikinci siyasi figür oldu. Londra merkezli Onward’da kıdemli araştırmacı olan François Valentin, Viavoice’un anketini Unherd’e yorumladı. 

Yeni bir Viavoice anketine göre Fransa’da aşırı sağcı Ulusal Birlik partisinin lideri Marine Le Pen, eski başbakan ve merkeziyetçilerin olası cumhurbaşkanı adayı Edouard Philippe’nin ardından Fransa’nın en popüler ikinci siyasetçisi. Bu ilk başta şaşırtıcı görünmeyebilir. Sonuçta son iki cumhurbaşkanlığı seçiminde de ikinci gelen Le Pen’di. Ayrıca parlamentoda da en güçlü ikinci partinin lideri. Ancak tartışmalı bir siyasetçi olan babası Jean-Marie ve Ulusal Birlik’in kökenlerini katırlayan eski kuşak Fransız vatandaşları için bu yine de şok yaratacak türden bir gelişme.

Le Pen göç konusundaki katı tutumunu sürdürse de esnaf ve küçük işletme sahiplerinin toplanma noktası olan partisini refah ve ekonomi konularında yumuşatarak Ulusal Birlik’in imajını arındırma çabasına girişti. Le Pen’in kalesi ülkenin güneydoğusu olmasına rağmen daha önce solun kalesi olarak görülen kuzey de artık Le Pen’in meskeni haline geldi. Zira aşırı sağcı lider 2017’den beri kuzeyden milletvekili çıkıyor.

Yine de Le Pen’in cazibesinin ulusal çapta olduğu söylenebilir. Geçen yılki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda mevcut Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’u 60 yaş üstü kategorisinde mutlak bir şekilde geride bırakırken, çalışma yaşı kategorisinde de yine Le Pen birinci gelmişti. Ayrıca aşırı sağcı lider gelir diliminin ilk beş kategorisinde de Macron’u geride bırakmıştı.

Genel seçimlerde kaybetmiş olsa da parlamentoda 88 sandalye kazanarak Ulusal Birlik’i meclisin en büyük ikinci partisi yaptı. Markalaşma faaliyetlerinin bir parçası olarak medyanın ‘takım elbise ve kravat stratejisi’ olarak adlandırdığı bir strateji uyguladı: Ulusal Birlik’ten milletvekilleri öfkeli provokatörler gibi davranmak yerine partiler arası girişimleri nazikçe destekler oldu. Sonuç ne mi? Viavoice anketine göre Ulusal Birlik artık sadece göç konusunda değil, eğitim, refah, emeklilik, enerji ve hatta ayrımcılık konusunda bile halkın en güvenilir gördüğü parti haline geldi.

Buna karşılık solcu Jean-Luc Mélanchon ve partisi Boyun Eğmeyen Fransa, parlamenter gerilla stratejisini tercih etti. Macron’un emeklilik yaşını 64’e çıkarmasına karşı aylarca süren protesto ve grevlere rağmen, ki bunun sol için verimli bir seçim zemini oluşturması gerekirken, Melenchon şu anda halkın en çok reddettiği Fransız siyasetçi. Ankete katılanların yüzde 69’u Melenchon hakkında olumsuz görüşlere sahip.

Ancak Le Pen’in seçim için altın kaşığı elinde tuttuğu da söylenemez. Eric Zemmour’un geçen seneki başkanlık seçimlerindeki anketlerde Le Pen’in önüne geçmesi aşırı sağcı liderin siyasi kariyerine bir darbe vurabilirdi. Zira Ulusal Birlik’in birçok hırslı üyesi, anketleri görünce Zemmour’a katılmayı düşünmüştü.

Le Pen’in genç sağ kolu Jordan Bardella da ankette en popüler üçüncü siyasetçisi olarak yer aldı. Bardella, işçi sınıfından siyasete adım atan bir politikacı olarak mevcut siyasetçilerden sıkılmış kesim için heyecan verici bir alternatif sunabilir. Le Pen 2022 seçim kampanyasında dördüncü kez cumhurbaşkanlığına adaylığını koymayı reddetti ancak o zamandan beri de bu konudaki tutumunu yumuşattı. Ulusal Birlik, Le Pen ve babasından ayrılamaz bir bütünmüş gibi görünüyor ancak yeni profiller, partiye güç katabilir. Tabii şiddetli iç çatışmalara da yol açabilir.

Fransa’nın demokrasi sistemi son yıllarda ‘Le Pen hariç kim olursa olsun’ düzenine evrildi. Diğer partiler de ikinci turda rakipleri olarak Le Pen’i görmeye alıştı. Mesela Melenchon’un destekçileri, Macron’a şiddetle karşı olmalarına rağmen 2022’deki ikinci turda Le Pen’e oy vermektense sağ merkez parti liderine oy verme olasılıkları dört kat daha fazlaydı.

Macron’un zaten iki dönem cumhurbaşkanlığı yaptığı için 2027’de aday olamayacağı düşünüldüğünde, korkan merkezcilerin aradığı kan belki de Macron’un ilk başbakanı Philippe’dir. Zira ankete göre Fransa’nın en sevilen siyasetçisi şimdilik Philippe. Philippe’nin popülerliği ve solun Le Pen nefreti, belki de aşırı sağın Fransa’da yükselmesine engel olabilir.

Fransa’da tansiyon daha da yükselecek: Yüksek mahkeme abaya yasağını onayladı