Fransa’yı bölen bir kıyafet tartışması daha: Okullarda abaya yasağı

Laikliğe aykırı olduğu gerekçesiyle devlet okullarında ve hükümet binalarında dini işaretlere katı bir yasak uygulayan Fransa, okullarda başörtüsü takılmasını 2004 yılında yasaklamıştı. Bu yasak günümüze kadar korunarak geldi. 2010 yılında ise Fransa, kamusal alanda peçe takılmasını yasaklayarak ülkenin beş milyonluk Müslüman nüfusunun öfkesini üzerine çekmişti.

Şimdiyse Fransa’da öğrencilerin okula döneceği dönem yaklaşırken, Fransa Eğitim Bakanı Gabriel Attal kıyafet kurallarına bir yenisini ekledi. Müslüman kız öğrencilerin giydiği bol ve uzun bir kıyafet olan abayalara devlet okullarında yasak getiren Attal, bunun 4 Eylül’de yeni öğretim yılı başlar başlamaz uygulamaya konulacağını bildirdi.

Fransız TF1 kanalına demeç veren Attal, “Bir sınıfa girdiğinizde öğrencilerin dinini şöyle bir görünüşlerine bakarak tespit edememeniz gerekir. Abayanın artık okullarda giyilemeyeceğine karar verdim” dedi. Attal’ın kararı, Fransız okullarında abayaların giyilmesi konusunda aylardır süren tartışmaların ardından geldi.

Sağcılarla solcular birbirine girdi

Sağ partiler okullarda giderek daha fazla giyilmeye başlayan bu kıyafetin yasaklanması için baskı uygularken, sol partiler Müslüman kadınların hakları konusundaki endişelerine dile getirdiği için kıyafet kodu konusunda siyasi bir bölünme yaşandı.

“Laiklik, okul aracılığıyla kendi zincirlerinden kurtulma özgürlüğü anlamına geliyor” diyen Attal, abayanın ‘okulların inşa etmesi gereken laik sığınağa karşı cumhuriyetin direncini sınayan dini bir hareket’ olduğunu savundu. Attal, okullar açılmadan önce yeni kuralların netleşeceğini söyledi.

🔴 "L'abaya ne pourra plus être portée à l'école", annonce @GabrielAttal, ministre de l’Éducation nationale et de la Jeunesse

▶ #LE20H d'@ACCoudray pic.twitter.com/93bIbkSd02

— TF1Info (@TF1Info) August 27, 2023

Ülkenin dini sembollere karşı bu sert tutumu sadece İslamiyet ile sınırlı değil. Zira 19’uncu yüzyıldan beri okullardaki Katoliklik etkisini azaltmak amacıyla haç da dahil olmak üzere Hıristiyanlık sembollerine karşı katı yasaklar getirildi. Ülkedeki Müslüman ve diğer dinlerden bireylerin sayısının artması, bu yasakların başörtü ve Yahudi kippası gibi sembolik unsurlara uzamasına yol açtı. Bu Attal’ın eğitim bakanı olarak atanmasından beri ilk önemli kararı olurken, Fransa İslam Konseyi (CFCM), kıyafetlerin tek başına ‘dini bir işaret olmadığını’ savunarak, “Mağazalara gittiğinizde uzun ve bol bir elbise olan abayayı görürsünüz. Dinle ilgisi olan bir kıyafet değil” dedi.

Ayrıca Fransa’daki İslami sembollerle ilgili tartışmalar, üç yıl önce bir Çeçen mültecinin, öğrencilerine Hz. Muhammed karikatürleri gösteren Samuel Paty adındaki öğretmeni başını keserek öldürmesinin ardından iyice şiddetlendi. Paty’nin bu karikatürleri göstermeden önce sınıfındaki Müslüman öğrencileri çıkardığı biliniyordu. Ancak öğrencilerin söz konusu durumu ailelerine anlatmalarının ardından Paty’nin eylemi Facebook’taki Müslüman göçmen gruplarında hızla yayıldı. Bundan kısa bir süre sonra da Paty’nin başı kesilerek eğitim verdiği okulun yakınına bırakıldı.

Taliban’dan bir yasak daha: Kadınların milli parka gitmeleri ‘gereklilik değilmiş’