Gazze savaşı başlayalı beri ilk kez ABD askerleri öldü, İran’ı suçlayan Biden karşılıktan söz etti

ABD’li yetkililer Ürdün’de Suriye sınırına yakın bir bölgede konuşlanmış Amerikan ileri karakoluna gece saatlerinde düzenlenen insansız hava aracı saldırısında üç ABD askerinin öldürüldüğünü duyurdu. İngiliz haber ajansı Reuters’da yer alan habere göre saldırıda 34 kişinin de yaralandığı belirtildi. İsrail’in Gazze işgali başlayalı beri Ortadoğu’da ilk kez ABD askerleri düşman ateşiyle öldürülmüş oldu.

Suriye’nin güneyindeki Al Tanf garnizonuna yakın bir yerde bulunan ABD’ye ait Tower 22 ileri karakolu 17 Ekim’den bu yana ilk kez saldırıya uğradı. Irak ve Suriye’deki saldırılar çoğunlukla hava savunma sistemleriyle geçiştirilmişti. Tower 22’deki saldırılarda hava savunma sistemlerinin insansız hava araçlarını neden engellemediği ise belirsizliğini koruyor. ABD askerlerinin danışmanlık yapmak ve yardım misyonunun parçası olmak amacıyla Ürdün’de bulunduğu belirtiliyor.

Ürdün hükümet sözcüsü Muhammed el Mubaidin devlet kanalı El Mamlaka’ya askerlerin Ürdün topraklarında ölmediğini söylüyor. Mubaidin’e göre Suriye topraklarında ABD kontrolündeki Al Tanf hava üssü hedef alınmış. Ancak ABD Başkanı Joe Biden dahil şimdiye kadar konuşan ABD’li yetkililer saldırının Ürdün topraklarında gerçekleştiğini belirtiyor.

Tower 22’de üç Amerikan askerinin öldürülmesi Ortadoğu’da zaten istikrarsız seyreden durumun daha da kötüleşmesini tetikleyebilir. 17 Ekim’den bu yana Irak ve Suriye’de ABD ve müttefiklerini hedef alan 158’den fazla saldırı yapılmış da olsa çok ciddi yaralanmalar ya da ölüm olmadığı için girişimler başarısız olarak nitelendirilmişti.

Şimdiye kadar ABD’ye ait askeri üslere düzenlenen saldırılarda yaklaşık 70 askerin yaralandığı biliniyor. Pentagon Noel günü Irak’taki saldırıda ağır yaralanan ABD askeri hariç diğer yaralanmaların çoğunun hafif olduğunu belirtmişti.

Hamas’ın üst düzey yetkililerinden Sami Ebu Zuhri, ABD güçlerine düzenlenen saldırıların İsrail’in Gazze’de devam eden işgaliyle doğrudan ilintili olduğunu söyledi. Reuters’a konuşan Ebu Zuhri, “Üç Amerikan askerinin öldürülmesi ABD yönetimine Gazze’de masumların öldürülmesi bitmediği sürece ulusun tamamıyla yüzleşmesi mesajını veriyor. Gazze’deki Amerikan-Siyonist saldırılar bölgeyi patlama noktasına getirebilir” dedi.

Biden: Belirlediğimiz zamanda ve seçtiğimiz şekilde hesabı sorulacak

ABD Başkanı Joe Biden Ürdün’de düzenlenen saldırılarda üç askerin ölmesinden sorumlu olanların hesap vereceği sözü vererek suçu İran destekli gruplara attı. Beyaz Saray’ın açıklamasına göre Biden haberi 2024 başkanlık seçimleri için kampanya yürüttüğü Güney Carolina’da öğrendi.

Biden konuşmasında “Bugün Amerika’nın kalbi kırık. Dün gece Ürdün’ün kuzeydoğusunda Suriye sınırı yakınlarında konuşlu güçlerimize düzenlenen insansız hava aracı saldırısında üç ABD askeri öldürüldü, birçoğu da yaralandı. Saldırıyla ilgili bilgileri toplamaya devam etsek de saldırının Suriye ve Irak’ta faaliyet gösteren İran destekli radikal militan gruplarca düzenlendiğini biliyoruz” dedi.

İlerleyen saatlerde saldırının sorumluluğunu Irak’taki Şii milislerin çatı örgütü Irak İslami Direnişi üstlendi.

“ABD’nin seçeceği yöntem ve belirleyeceği bir zamanda tüm sorumlulardan hesap sorulacağını” belirten Biden ölen askerleri “vatansever” olarak niteledi, cesaretlerini övdü.

Ürdün, üç Amerikan askerinin öldüğü saldırıyı “terör saldırısı” olarak nitelendirerek kınadı ve sınırın güvenliğini sağlamak, terörle mücadeleye devam etmek için ABD ile işbirliğini sürdüreceklerini belirtti.

Emekli komutanlardan farklı farklı açıklamalar

ABD ordusunun Avrupa’da görev yapmış eski komutanlarından Mark Hertling Amerikan askerlerinin ölümünün “acı haber” olduğunu söyleyerek “İran destekli halk seferberlik güçleri bölgenin her yerine sızmış durumda. Onlarla 10 yılı aşkın süredir mücadele etmek zorlu bir işti. Pek çok kişi tehdidi ‘ortadan kaldırmanın’ kolay iş olduğunu düşünüyor. Ama öyle değil” dedi.

Hertling’in bu yorumu son dönemlerde Biden yönetimine artan eleştirilere de yanıt niteliğinde. Zira bir yanda ABD’nin Ortadoğu’dan çekilmesini isteyenler, diğer yanda da saldırıları yetersiz bulanlar var.

Bunun bir örneği NATO Avrupa Müttefik Kuvvetleri’nin eski komutanı Wesley Clark. Ortadoğu’daki militan grupları destekleyen İran’a saldırı çağrısı yapan Clark “ABD ‘Gerilimi tırmandırmak istemiyoruz” demeyi bırakmalı. Böyle diyerek bize saldırmalarına için davetiye çıkarıyoruz. Saldırılarımıza ‘misilleme’ demeyi bırakın. Bu tepkisel bir yaklaşım. Saldırı kabiliyetini ellerinden alın ve saldırıların kaynağına sert şekilde saldırın. Yani İran’a” dedi.

Cumhuriyetçilerden ‘İran’a saldırılsın’ çağrısı

Cumhuriyetçiler Amerikan askerlerinin ölümünden Biden’ı sorumlu tutmakta gecikmedi. Cumhuriyetçi Arkansas senatörü Tom Cotton, X’ten yaptığı açıklamada “Joe Biden askerlerimizi hedef alan saldırılara göz yumarak, Ayetullahlara milyarlarca dolarlık rüşvet vererek İran’ı yıllardır cesaretlendiriyor. Askerlerimizi açık hedef haline getirdi. Şimdiyse üç kişi öldü ve çok sayıda yaralı var. Bu saldırılara verilecek tek cevap İran’ın terörist güçlerine hem İran’da, hem de Ortadoğu’da şiddetli misilleme yapmak olacaktır” dedi.

Florida’nın temsilcisi Byron Donalds da benzer bir tavırla “Böyle bir şey asla olmamalıydı. Biden’ın İran ve yardakçılarını yatıştırma stratejisi İŞE YARAMIYOR. Güç yoluyla barışı sağlamak herkes için daha güvenli bir dünyayı garantiler” dedi.

İran iddiaları reddetti

İran ise ABD’li yetkililerin dile getirdiği Ürdün’deki saldırılarda parmağının olduğu iddialarını reddetti. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, resmi haber ajansı IRNA’ya yaptığı açıklamada, “Daha önce de açıkça ifade ettiğimiz üzere, bölgedeki direniş grupları çocuk katili Siyonist rejimin savaş suçlarına ve soykırımına karşılık veriyor ve İran’dan herhangi bir talimat almıyorlar. Bu gruplar kendi ilke ve önceliklerinin yanısıra kendi ülkelerinin ve halklarının çıkarları doğrultusunda karar alarak harekete geçiyor” dedi.

İran’ın Birleşmiş Milletler misyonundaki temsilcisi de “ABD güçleri ile bölgedeki direniş grupları arasındaki çatışmadan Tahran’ın hiçbir bağlantısı ve ilgisi olmadığını” söyledi.

Irak ve ABD Amerikan askerlerinin kademeli olarak çekilmesini görüşmeye başlamıştı

Saldırı Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani, Irak Silahlı Kuvvetleri’nin üst düzey yetkilileri ve ABD’li yetkililerin cumartesi günü Bağdat’ta bir araya gelmesinin ardından geldi. Görüşmenin nedeni Irak ve ABD arasında Washington liderliğinde kurulan IŞİD’le mücadele koalisyonu güçlerinin Irak’ta çekilmesi takviminin belirlenmesiydi. ABD’nin Irak’ta yaklaşık 2500 askeri var.

Sudani’nin ofisinden yapılan açıklamada komisyonun “Irak ve ABD arasındaki koalisyonun sona erdirilmesine yönelik ikili diyalogun ilk turunun başlatıldığı” belirtildi. ABD güçleri Irak’ta saldırıya uğradığından beri ABD de misilleme olarak Irak ve Suriye’de depoları hedef alıyor, Irak bu saldırıları “egemenliğin ihlali” olarak yorumluyor.

Bu son saldırıların görüşmelere bir etkisi olur mu bunu zaman gösterecek.

Ortadoğu’da neler oluyor: Pakistan İran’ı vurdu, Ürdün’den Suriye’ye hava saldırısı