Geçen ay Putin ile sarmaş dolaştı, bu ay Zelenski’nin kollarına gidiyor: Modi Ukrayna yolcusu

9 Temmuz 2024. Batı’da Ukrayna ağırlıklı NATO zirvesinin yapıldığı sıralarda Rusya’ya bir misafir gitti. Bu misafir Rusya’nın Ukrayna’daki çocuk hastanesini bombaladığı ve 40’tan fazla kişinin hayatını kaybettiği saldırıyı kınadıktan hemen sonra gitmişti Rusya’ya. Bu kişi Hindistan Başbakanı Narendra Modi’ydi ve saldırıdan dolayı kınadığı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile sarmaş dolaş pozlar vermişti. Şimdi Modi bir kez daha yola çıkıyor ama bu kez Rusya değil Ukrayna için.

Yetkililer,Modi’nin Ukrayna savaşı başladığından beri ilk kez Kiev’i ziyaret edeceğini açıkladı. Modi’nin Ukrayna’ya yapacağı bu ziyaret Kiev’in en yakın müttefiklerini bile şaşkına çevirerek Rus toprağına askeri operasyon düzenlediği bir döneme denk geliyor.

Modi’nin bugüne kadar savaşla ilgili tutumu bir an önce ateşkesin ilan edilmesiydi. Ancak bugüne kadar Rusya’yı savaş nedeniyle kınamayarak ve Birleşmiş Milletler’de Ukrayna ile ilgili tüm kararlara çekimser oy kullanarak Batı’dan ayrılmıştı. Hindistan askeri teçhizat konusunda Kremlin’e bağımlı olmaya devam ediyor. Ayrıca Batı’nın Rusya’dan gaz almayı kesmesi sonucu Yeni Delhi Moskova’dan daha ucuza ham petrol almaya başladı.

Bizzat Zelenski davet etti

Hindistan Dışişleri Bakanlığı dünkü duyurusunda Modi’nin Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin daveti üstüne 23 Ağustos’ta Ukrayna’yı ziyaret edeceği yazıyor. Bakanlığın Batı’dan sorumlu yetkilisi Tanmaya Lal, “Başbakan Modi’nin Ukrayna’ya yapacağı ziyaret ikili ilişkilerin enine boyuna ele alınması için iyi bir fırsat sunacak” dedi.

Hindistan’ın “diplomasi ve diyaloğun bu çatışmayı çözebileceği konusunda çok net ve tutarlı bir tutum sergilediğini” söyleyen Lal “kalıcı barışa” ancak müzakerelerle ulaşılabileceğini söyledi. Oysa Ukrayna’nın Rus toprağı Kursk’a girerek üç köprüye zarar vermesi, Rusya’nın açıklamasına göre olası bir barış görüşmesinin önünü iyice tıkadı.

Modi’nin Avrupa gezisi Ukrayna ile sınırlı olmayacak. Hindistanlı lider yarın ve perşembe gününü Polonya’da geçirecek. 45 yıl sonra ilk kez bir Hindistan başbakanının Polonya’ya gittiğini de not düşelim.

Zelenski Rusya ziyaretini kınamıştı

Zelenski’nin Modi’yi davet etmesi Ukrayna ve Hindistan arasındaki yakınlığın korunduğunun da bir işareti. Oysa geçen ay Rusya’dan yansıyan görüntüler Zelenski’nin tepkisini çekmiş, Ukraynalı lider görüşmeyle ilgili olarak “Dünyanın en büyük demokrasisinin liderinin böyle bir günde Moskova’da dünyanın en eli kanlı suçlusuyla kucaklaştığını görmek büyük bir hayal kırıklığı ve barış çabalarına vurulmuş yıkıcı bir darbedir” demişti.

Modi’nin Rusya ziyaretinin NATO zirvesine denk gelmesinde de art niyet arayanlar oldu ama Delhi’deki yetkililer Modi’nin ziyaretinin zamanlamasıyla ilgili sorulara, bunun NATO zirvesiyle hiçbir ilgisi olmadığını söyleyerek cevap verdi. Yetkililere göre bu ziyaret iki ülke arasında yıllardır var olan stratejik ortaklığın bir parçasıydı.

Ancak yetkililerin açıklaması ABD’nin kaygılarını dindirmeye yetmedi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, Modi’den Moskova temasları sırasında Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne vurgu yapmasını istedi. ABD’nin Hindistan ve Rusya arasındaki ilişkiden rahatsız olduğunu söylemeyi de unutmadı.

Soğuk Savaş dönemine dayanan bir dostluk

Hindistan ve Rusya’nın ilişkileri Soğuk Savaş günlerine dayanıyor. Dünyanın en büyük ordularından birine sahip olan Hindistan, komşuları Pakistan ve Çin ile sınır anlaşmazlıkları yaşıyor. Hal böyleyken uzmanlar Modi’nin önemli silah tedarikçilerinden biri olan Moskova ile ilişkilerini kesmeye yanaşmamasının sürpriz olmadığını söylüyor. Zira Modi’den bağımsız olarak Hindistan’ın bugüne kadar dış politikası hep denge politikası olmuştu.

Hindistan’ın eski Moskova Büyükelçisi Pankaj Saran BBC International’a verdiği demeçte “Tarihe baktığınızda Rusya’nın Hindistan’ın dış politikasının değişmeyen parçalarından biri olduğunu görürsünüz. İlişkilerinin ana maddeleri savunma, enerji ve bilim teknoloji alanında geliyor” diyor. Rusya yıllarca Hindistan’da nükleer enerji santralinin inşasına teknik yardım verdi.

Rusya’nın Ukrayna saldırısını kınadı, aynı gün Putin’e sarıldı