İran’ı engelleme çabaları sürüyor, İsrail Gazze’ye yeniden saldırı işareti verdi

Hamas’ın 7 Ekim’deki Aksa Tufanı Operasyonu’na karşılık İsrail’in Gazze’ye başlattığı işgal tüm hızıyla sürerken bölge de daha geniş bir çatışma endişesi yaşamaya devam ediyor. Geçen hafta İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yemin töreni için bulunduğu Tahran’da uğradığı suikast sonucu öldürülmesi de tansiyonu son dönemlerde yükselten en önemli olaydı.

“İntikam yemini” eden İran’ın İsrail’e vereceği yanıtın boyutu tartışılmaya devam ederken ABD de Rusya da bölgede gerilimi düşürmenin yollarını arıyor.

ABD: Taraflar gerilimi tırmandırmaktan kaçınmalı

Hamas’ın yeni siyasi lideri İsrail’in 7 Ekim’den bu yana aradığı isimlerden Yahya Sinvar oldu. Sinvar’ın liderliğindeki Hamas ile ateşkes sürecinin nasıl ilerleyeceği de merak konusu. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken salı günü gazetecilere ateşkesin sağlanmasına yardımcı olmanın Hamas’ın yeni siyasi büro başkanı Yahya Sinvar’a bağlı olduğunu, zira Sinvar’ın “birincil karar verici olduğunu ve olmaya da devam edeceğini” söyledi.

İsrail’i desteklemek için bölgeye ilave savaş gemileri ve uçakları gönderen ABD’nin Bakanı bölgede gerilimin düşürülmesi için diplomasi faaliyetlerine ağırlık verdiklerini de ifade etti. Blinken Beyaz Saray’da düzenlenen bir toplantıda diğer üst düzey yetkililerle bir araya geldikten sonra yaptığı açıklamada “Neredeyse günün her saati yoğun bir diplomasi yürütüyoruz ve çok basit bir mesajımız var: tüm taraflar gerilimi tırmandırmaktan kaçınmalı” dedi.

‘İsrail Haniye suikastinden sorumlu olduğunu ABD’ye iletti’

ABD her ne kadar taraflara gerilimi azaltma çağrısı yapsa da İsrail’e hala söz geçiremiyor. Washington Post gazetesi İsrail’in Haniye’nin suikastinden sorumlu olduğunu Beyaz Saray’a ilettiğini yazdı. Gazetenin Beyaz Saray’la irtibatlı kaynaklara dayandırdığı haberine göre perde arkasında ABD ile İsrail arasındaki sürtüşmenin arttığı ve Beyaz Saray yetkililerinin Haniye’nin suikaste uğramasını “Gazze’de ateşkes sağlamak için aylardır sürdürdükleri arayışta bir gerileme olarak gördüğü” belirtildi.

Beyaz Saray yetkililerinin Haniye’ye düzenlenen suikasti “şaşkınlık ve öfke” ile karşıladıkları belirtildi. Haberde konuya ilişkin görüşmelerin içeriğine hakim bazı ABD’li yetkililerin “(Joe) Biden’ın İsrail’in eylemlerini kontrol altına almaya çalışmak için askeri yardımı şartlandırmak veya sınırlandırmak gibi önemli bir baskı uygulamaya istekli olduğuna dair hiçbir işaret olmadığı” değerlendirmelerine yer verildi. Haberde ismi açıklanmayan birkaç ABD’li üst düzey yetkilinin “İsrail’in, Hizbullah Hareketi liderleri ve İranlı komutanlara ABD’ye haber vermeden saldırı düzenlemesinin Biden’ı ve bazı yetkilileri öfkelendirdiği” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Putin İran’ı uyardı: Verilecek cevapta sivil kayıplardan kaçının

Haniye’nin öldürülmesi ardından Rusya da sıklıkla gündeme gelmişti. Kimi medya kuruluşları Rusya’nın İran’a ilave savaş ekipmanları gönderdiğini yazarken eski Savunma Bakanı yeni Güvenlik Konseyi Sekreteri Sergey Şoygu’nun Tahran temasları da dikkat çekmişti. Tüm bu gelişmeleri takiben Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in uyarısı da dikkat çekti. Putin İran’ın İsrail’e vereceği herhangi bir cevapta sivil zayiattan kaçınması gerektiğini vurguladı.

Putin’in bu uyarısının da Tahranlı yetkililere Şoygu tarafından bildirildiği iletildi.

Gazze’de yeni boşaltma emri

Gerilimin düşürülmesine yönelik açıklama ve temaslar devam ededursun bölgede tansiyon artıyor. İsrail sınırında Hizbullah ile 8 Ekim’den bu yana süren çatışmalar alevlenirken İsrail kuzey Gazze için yeni bir tahliye kararı çıkarttı.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee büyük ölçüde zarar görmüş olan Gazze’nin kuzeyinde yer alan ve sınır bölgesinde bulunan Beyt Hanun Mahallesi ve Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Beyt Lahiya’daki bazı semtler için tahliye emri yayınladı. Açıklamada “Hamas ve terör örgütleri bölgenizden İsrail Devletine roket atıyor. IDF onlara karşı derhal ve güçlü bir şekilde harekete geçecektir” diyen Adraee Filistinlilere mesaj ya da sosyal medya aracılığıyla gönderdiği mesajda şunları söyledi: “Kendi güvenliğiniz için derhal Gazze Şehri’nin merkezindeki bilinen sığınaklara gidin.”

Sağlık görevlileri Gazze Şehri yakınlarındaki Al-Tuffah mahallesinde İsrail’in bir eve düzenlediği hava saldırısında üç Filistinlinin öldüğünü söyledi.

Sınırdaki gerilim artıyor

İsrail ordusunun Lübnan’ın güneyine yönelik hava saldırısında iki kişinin öldüğü, altı kişinin yaralandığı belirtildi. Lübnan Sağlık Bakanlığı İsrail’in düzenlediği hava saldırısına dair açıklama yaptı. İsrail ordusunun Odeysa ve Rab Talatin beldesi arasındaki Haydari Vadisi’nde bir motosikleti hedef aldığını aktaran Sağlık Bakanlığı saldırıda iki kişinin öldüğünü, altı kişinin yaralandığını duyurdu.

Gazze’deki sağlık bakanlığı Çarşamba günü yaptığı açıklamada İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze’ye düzenlediği saldırılarda 39 bin 677’den fazla Filistinlinin öldüğünü ve 91 bin 645’inin yaralandığını söyledi. Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e saldırmasıyla başlayan savaştan bu yana Gazze Şeridi’nde 91 bin 645 kişinin yaralandığını belirten bakanlık rakamlarına göre bu sayıya son 24 saat içinde ölen 24 kişi de dahil.

Hamas’ın yeni lideri Yahya Sinvar oldu