Gürcistan seçimlerinde kazanan Rusya: İktidar partisi ezici üstünlükle zaferi göğüsledi

Rusya ve Batı arasında kalan ülkelerden biri Gürcistan. Bugünkü Ukrayna savaşına benzer şekilde 2008 yılında Gürcistan da Rusya ile ayrılıkçı Abhazya ve Güney Osetya için savaşmıştı ama bugünkünden farklı olarak o savaş beş gün sürmüştü. Bugün Gürcistan da iki farklı kamp var. Bunlardan ilki Rusya yanlısı politikalar güden iktidar partisi, ikincisi de Avrupa Birliği (AB) yanlısı muhalefet. Cumartesi günü yapılan seçimlerde ibre bir kez daha iktidar partisini gösterdi.

İlk sandık çıkışları seçimleri kazananın oyların yüzde 54,27’sini alan iktidardaki Gürcü Hayali olduğunu gösteriyor. Ancak yüzde 10,81 ile ikinci olan Değişim Koalisyonu partisi bunun “siyasi darbe” olduğunu söyleyerek sonuçları kabul etmedi. Gürcistan seçimleri sadece Gürcistan için değil, dünya için de önemliydi. Çünkü bundan sonra ülke ya Batı yolundan gidecek ya da rotasını Rusya’ya çevirecekti. Eğer seçim komisyonu sandık sonuçlarını teyit ederse Gürcü Hayali’nin zaferi, AB’ye girmeyi uman Gürcüler için bir darbe olacak.

Muhalefet de gözlemciler de karşı

Muhalefet partileri bu sabah düzenledikleri basın toplantısında seçim sonuçlarına itiraz etti. Interpress haber ajansına göre Değişim Koalisyonu lideri Bika Gvaramia “Bu anayasal darbedir” dedi. Seçimde yüzde 10,09 ile üçüncü olan Birleşik Ulusal Hareket’in lideri Tina Bokuşava ise “Gürcü halkı ülkemizin Avrupa’daki geleceği için oy kullandı. Bu nedenle Seçim Komisyonu’nun yayınladığı sahte sonuçları kabul etmeyeceğiz” dedi.

Gürcistan’da seçimi takip eden gözlemcilerden oluşan “We Vote” koalisyonu da seçmenlerin sindirildiğini ve oyların satın alındığına ilişkin raporları işaret ederek, sonuçların “Gürcistan vatandaşlarının iradesini yansıtmadığına” inandıklarını söyledi. Koalisyon bu yüzden sonuçların iptal edilmesini isteyeceklerini açıkladı.

Fotoğraf: Davit Kachkachishvili – Anadolu Ajansı

Bir zamanlar iktidar partisinin müttefiki olan ama artık en sert eleştirmenlerinden biri haline gelen Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili Gürcü Hayali’nin oy satın aldığını ve seçime hile karıştırdığını iddia etti. 1995’de kurulan bağımsız seçim izleme grubu Uluslararası Adil Seçim ve Demokrasi Derneği (ISFED) çok sayda seçim ihlali ve oy verme merkezlerinin dışında şiddet olaylarının belgelendiğini söyledi.

Sosyal medyada dolaşan bazı görüntüler de seçim ihlallerinin kanıtı niteliğinde. Mesela Tiflis’in güneyinde 25 bin nüfuslu Marneuli’de bir kişinin oy sandığına birden fazla oy pusulası attığı görülüyor. Interpress haber ajansına göre seçim komisyonu daha sonra o oyların geçersiz ilan edildiğini söyledi. Bununla birlikte Seçim Komisyonu Başkanı Giorgi Kalandarişvili oylamanın barışçıl ve özgür bir ortamda gerçekleştiğini ve uluslararası standartlara uygun yapıldığını söyledi.

Ballot casting at the 69th precinct in Marneuli, our observer was assaulted for recording this. pic.twitter.com/CoKiPMWywV

— Katie Shoshiashvili (@KShoshiashvili) October 26, 2024

Gürcü Hayali zaferi kutladı bile

Televizyon kanalları da bu süreçte sonuçlar bakımından birbirinden farklı sonuçlar açıkladı. Örneğin Gürcü Hayali’ni destekleyen Imedi TV kanalı iktidar partisinin oyların yüzde 56’sını söyledi. Oysa muhalefet yanlısı kanalların çıkış anketleri muhalefet partilerinin büyük kazanım elde ettiğine işaret ediyor. 

Tüm bu itirazlara rağmen Gürci Hayali’nde kutlamalar başlamıştı bile. Partinin milyarder kurucusu ve bir zamanlar başbakan olarak görev yapan Bidzina İvanişvili zafer ilan ederek Gürcü halkını övmek için kürsüye çıktı. Konuşması sırasında da “Böylesine zor bir durumda iktidar partisinin böyle bir başarı elde etmesi dünyada nadir görülen bir durumdur. Gürcü halkının sahip olduğu bir beceridir ancak” dedi. Gürcü Hayali başkent Tiflis’in bazı bölgelerinde muhalefete karşı kaybetmiş olsa da kırsal bölgelerde yüzde 90’a varan farklarla kazandı.

Başta muhalefet de kutlama havasındaydı çünkü bazı gözlemciler seçim ihlalleri olduğunu söylüyordu. Bu da seçimin kazananın kendileri olduğu anlamına geliyor olabilirdi. Ancak muhalefet partilerinden birinin yürüttüğü paralel sayım Gürcü Hayali’nin kazanabilecek konumda olduğunu gösterdi. İngiliz haber ajansı Reuters’a konuşan parti yetkilileri sonuçları analiz edeceklerini ve sonrasında bir tahrifat iddiasında bulunup bulunmayacaklarını açıkladı.

‘Gürcistan’ı da Ukrayna gibi yapmak istiyorlar’

Servetini Rusya’da yapan İvanişvili bir yandan Rusya açısından pragmatik politikalar güderken diğer yandan da Batı yanlısı görüşleri savunuyordu. Hatta bu sayede Gürcistan’ın AB üyeliği için umut doğmuştu. Ama sonra Batı’ya karşı soğuk durmaya başladı. Gürcistan’ın AB yolunda ilerlediğini savunsa bile “Küresel Savaş Partisi” olarak nitelediği Batı’nın Gürcistan’ı Rusya ile savaşa sokmaya çalıştığını söylüyor.

Gürcistan seçim sürecindeyken Rusya, Gürcü Hayali’nin kazanmasını istediğinin sinyallerini birçok kez verdi. Kendileri de muhalefeti destekleyen Batı, Rusya’yı “seçime gereksiz müdahale” etmekle suçladı. Gürcü Hayali Gürcistan’ı Ukrayna’daki savaşın dışında tutmak için sıkı bir kampanya yürüttü. Reklam panolarında savaş görmemiş Gürcü şehirleriyle harap olmuş Ukrayna şehirleri yan yana kondu. Gürcü Hayali’nin 23 yaşındaki destekçisi Sandro Dvalişvili geçen hafta Reuters’e partisi yenilirse Gürcistan’ın tehlikeye girmesinden endişe duyduğunu söyledi: “Eğer kazanamazsak bu benim için çok kötü olur. Çünkü ülkemize barış ve istikrarı getirecek başka bir güç göremiyorum” demişti.

Fotoğraf: Davit Kachkachishvili – Anadolu Ajansı

Muhalefetteki Gürcistan’ı Kurtar Partisi’ne oy veren 23 yaşındaki Mariam Khvedelidze ise “Bugün modern tarihimizin en önemli günü. Demokrasimiz ve Avrupa’daki geleceğimiz tehlikede. Kremlin’in kuklası olamayız” dedi. Öte yanda Gürcü Hayali’nin bir diğer destekçisi 74 yaşındaki Elene Kiknadze “Şu anda istikrara ve Moskova ile dostane ilişkilere ihtiyacımız var” dedi. Gürcü Hayali’nin Gürcistan’ın geleneklerinin korunmasına yardımcı olacağını da söyleyen Kiknadze, partinin LGBTİ+ karşıtı politikalarına atıfta bulunarak “Bırakalım da Avrupa LGBTİ’lerin özgürlüğüne sahip çıksın. Bu ülkede eşcinsel yürüyüşlerine ihtiyacımız yok” dedi.

Avrupa Gürcü Hayali’ne tepkili olsa da her zaman farklı görüşleriyle öne çıkan Macaristan Başbakanı Viktor Orban Gürcü Hayali’nin “ezici zaferi”ni kutladı.

Bir Batı-Doğu hesaplaşması: Gürcistan seçimi asla sadece Gürcistan seçimi değildir