Hamas’ın aranan lideri Yahya Sinvar halinden memnun: İsrail’i kıvama getirdik

Hamas’ın 7 Ekim’deki sürpriz saldırısının arkasındaki isim olarak adından söz ettiren Gazze’deki lideri Yahya Sinvar savaşın başından bu yana İsrail askerleri tarafından didik aranıyor. Ancak ordu bu aramada ilerleme kaydedemediği gibi arkasında büyük yıkım bıraktı. Amerikan gazetesi Wall Street Journal’ın sızdırılan mesajlaşmalara dayandırdığı haberine göre Sinvar, Hamas’ın savaşta İsrail’den üstün konumda olduğunu söyledi.

WSJ’nin haberinde Sinvar’ın Hamas’ın Katar’daki siyasi büro liderlerine gönderdiği bir mesajda “İsrail tam da istediğimiz yerde” diye yazdığı belirtiliyor. Mesajın tarihi belli olmasa da Sinvar Kahire ve Doha’da devam eden müzakerelerde hazır bulunan Hamas liderlerine taviz alana kadar baskıya devam etmelerini söylüyor. Bu da Hamas’ın Gazze’deki ve dışarıdaki liderleri arasında ateşkes konusunda anlaşmazlık yaşandığı iddialarının çok doğru olmadığını gösteriyor. Önceki aylarda basına yansıyan iddialarda Sinvar ve Gazze’deki diğer liderlerin bir an önce ateşkesin imzalanmasını istediği, Katar’daki liderlerin ise taviz kapmak için süreci uzattığı belirtiliyordu.

Amerikan gazetesi Sinvar’ın savaşın başından beri ateşkes müzakerelerine katılan yetkililere yolladığı mesajları incelediğini iddia ediyor. Bu mesajlardan birinde Sinvar’ın çatışmalardaki sivil ölümlerin “gerekli fedakârlıklar” olduğunu söyleyerek bağımsızlığı için mücadele eden Cezayir gibi ülkelerden örnekler verdi. İsrail Ramazan’dan hemen önce şubat ayında Refah’a girmeye hazırlanırken Sinvar Katar’daki liderlerden taviz vermemelerini ve savaşı kalıcı olarak sona erdirecek bir sonuca ulaşmalarını istedi. Sinvar’ın gönderdiği mesajda “İsrail Refah macerasının çocuk oyuncağı olmadığını görecek” dediği iddia ediliyor. Bu mesajlaşmalar WSJ’nin iddiası; ancak Refah’a girmenin “çocuk oyuncağı olmayacağını” Hamas yetkilileri kamuoyu önünde dile getirmişti.

Müzakerecilere gönderdiği ilk mesajlarında 7 Ekim saldırısının vahşeti karşısında “şaşkınlık yaşadığı” belirtilen Sinvar’ın “Durum kontrolden çıktı” diyerek savaşçıların sivil kadın ve çocukları rehin almasına atıfta bulunduğu iddia ediliyor. Bu arada Sinvar’ın Hamas’ın siyasi liderleriyle diğer Filistinli gruplar arasındaki toplantıda kendisine danışılmamasından hoşlanmadığı da görülüyor, iddiaya göre mesajlarında bu toplantıyı “utanç verici ve çirkin” diye niteleyerek “Savaşçılar direndiğine, savaşı kaybetmediğimize göre bu tür temaslar derhal sonlandırılmalı. Aylarca savaşabilecek kapasitemiz var” dedi.

Sinvar kim?

Sinvar 1980’lerde Hamas’a katıldı, örgütün kurucusu Şeyh Ahmed Yasin’e yakın bir isim olarak öne çıktı. 1988’de İsrailli yetkililere verdiği ifadeye göre Gazze’de şüpheli muhbirleri yakalayarak öldüren bir iç güvenlik polisi kurdu. Cinayet suçundan müebbet hapis cezası alan Sinvar, 2011 yılında İsrailli asker Gilad Şalit karşılığında serbest bırakılan bin Filistinli arasında yer aldı. Ama o güne kadar 22 yıl hapis yattı. Şalit müzakerelerinde etkili olan Sinvar bombalı saldırılara karışan Filistinlilerin de serbest bırakılmasını istemişti. Sinvar 2017’de Hamas’ın Gazze’deki lideri oldu, görevinin başlarında Hamas’ı diğer Filistinli gruplarla uzlaştırma adımları atsa da söylemi sertti; yoluna çıkan herkesin “boynunu kıracağını” söylüyordu.

2018’de Gazze ile İsrail toprakları arasındaki çitlerin önünde düzenlenen protestolara Sinvar da destek vermişti. Çitlerin yıkılmasından korkan İsrail ordusu sınıra yaklaşan Filistinlilere ateş açmış, 46’sı çocuk 223 kişi öldürülürken 9204 kişi de yaralanmıştı. Sinvar o dönemde bir İtalyan gazeteciye verdiği demeçte “Sadece ölülerimizle manşet olabiliyoruz. Kan yoksa haber de yapılmıyor” demişti.

İsrail ordusu hemen haberin üstüne atladı

WSJ’nin haberinin üzerine İsrail ordusu sosyal medya hesabı üzerinden “Sinvar Gazzeli sivillerin ölümünden çıkar sağlıyor ve İsrail’in terör örgütünü ortadan kaldırma çabalarını hedef alan uluslararası baskının artması için öldürülmelerini ‘gerekli fedakârlıklar’ olarak niteliyor” dedi. Savaşın başından bu yana 37 bine yakın Filistinli hayatını kaybetti, bunların büyük bir kısmı kadın ve çocuklardan oluşuyor. İsrail ateşkes görüşmelerini canlandırma girişimleri devam ederken hem Refah’ta hem de Gazze’nin orta kesiminde Birleşmiş Milletler’e ait çadır ve okulları hedef aldı; dört rehineyi kurtarmak için 274 Filistinliyi öldürdü.

Dünya ABD’nin son önerdiği ateşkesin hem İsrail hem de Hamas tarafından kabul edilmesini beklerken pazartesi günü ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken İsrail’i ziyaret etti, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde ABD’nin ateşkes önerisi kabul edildi. Her iki adım da ateşkes için baskı yapmaktı ama bu baskı İsrail’e değil Hamas’a karşıydı. Blinken Mısırlı ve Katarlı yetkililerden Hamas’a baskı yapmasını istedi.

Hamas’ın teklife vereceği cevabın grubun önceliklerini ortaya koyacağını söyleyen Blinken “Temsil ettiğini iddia ettiği insanlar kendi yarattıkları çapraz ateşte acı çekmeye devam ederken Gazze’nin bilmem kaç kat altında güvende olabilecek bir adamın rahatını mı gözetiyorlar? Yoksa savaşı daha iyi bir noktaya taşımak, insanların acılarına son vermek ve hem İsraillilere hem de Filistinlilere gerçekten güven hissini vermek için gerekeni mi yapacaklar” dedi. Halbuki anlaşmayı henüz İsrail de kabul etmiş sayılmaz.

BMGK Gazze’de ateşkesi kabul etti: ABD ve Hamas’tan olumlu mesajlar