İran’ı utandıran suikastın ardından bölge tedirgin: Savaş tamtamları çalıyor
İsrail, Beyrut'un Güneyinde bir binayı yerle bir etti. Nasrallah'ın hedef alındığı saldırıda İsrail'in Hizbullah liderinin öldüğünü açıklaması ardından Lübnanlı gruptan da doğrulama geldi.
İsrail ordusu, dün Beyrut’un güneyinde bulunan Dahiye bölgesindeki Hizbullah’ın ana karargahlarından birinin yer aldığı iddia edilen çok katlı bir binayı yerle bir eden büyük bir saldırı düzenledi. Yine iddiaya göre saldırı sırasında Hizbullah lideri Hasan Nasrallah da bu karargahta bir toplantı halindeydi.
Önce İsrail, Nasrallah’ın öldürüldüğünü duyurdu ardından da Hizbullah resmi açıklama yaparak liderlerinin ölümünü doğruladı.
Hizbullah, lider Hasan Nasrallah’ın öldüğünü doğruladı
Hizbullah, Genel Sekreter Hasan Nasrallah’ın ölümünü doğrulayan bir açıklama yayınladı. Nasrallah’ın 32 yıldır Hizbullah’ın lideriydi.
Grup tarafından yapılan açıklamada şöyle denildi:
“Direnişin efendisi, büyük bir şehit olarak kendisinden razı olan Rabbine kavuşmak üzere vefat etmiştir. Hizbullah liderliği düşmanla [İsrail] yüzleşmek, Gazze ve Filistin’i desteklemek ve Lübnan’ı ve onun sadık ve onurlu halkını savunmak için savaşını sürdürmeye söz veriyor.”
Açıklamada Nasrallah’ın yerine kimin geçeceği ya da grubun uzun süreli liderinin öldürülmesine nasıl tepki vereceği belirtilmedi.
İsrail ordusunun Arapça konuşan sözcüsü Avichay Adraee, İsrail’in Beyrut’un güney banliyölerine düzenlediği saldırıdan bir gün sonra Cumartesi günü yaptığı açıklamada, İsrail güçlerinin Lübnan Hizbullahı lideri Seyyid Hasan Nasrallah’ı ve Güney Cephesi Komutanını öldürdüğü belirtildi.
İsrail Savunma Kuvvetleri’nin (IDF) resmi X hesabından yapılan açıklamada, “Nasrallah artık dünyayı terörize edemeyecek” denildi.
Hassan Nasrallah will no longer be able to terrorize the world.
— Israel Defense Forces (@IDF) September 28, 2024
Dün gece yapılan saldırıların ardından Nasrallah’ın öldüğü iddia edilmiş ancak İsrail tarafı bir süre sonra “doğrulayamadıklarını” ifade ederken Hizbullah ise sessizliğini korumuştu. Hizbullah dün gece bu iddialar gündemdeyken “yakın zamanda” açıklama yapacaklarını belirtmiş ancak sonrasında beklenen açıklama gelmemişti.
Geceye boyunca yapılan “Nasrallah öldü” tartışmaları devam ederken Hizbullah’a yakın bir kaynak Reuters’a Nasrallah’ın hayatta olduğunu söylemişti. İran’ın Tasnim haber ajansı da onun güvende olduğunu bildirmişti.
10Haber’e konuşan Hizbullah’a yakın bir kaynak da “Nasrallah’ın iyi olduğunu” ifade etmişti.
Fotoğraf: AAÖte yandan, Hizbullah’a yakın el-Menar televizyonu saldırıda sekiz binanın yıkıldığını paylaştı. Bölgedeki kaynaklar kentte 10 patlama sesinin duyulduğunu söyledi. Lübnan Sağlık Bakanlığı’na göre saldırılarda ilk belirlemelere göre altı kişi hayatını kaybetti, 76 kişi yaralandı. Yani yine siviller öldü. İsrail ise Hizbullah karargahının sivil yerleşimlerin altında olduğunu iddia etti.
Ancak saldırılar durmadı.
Saatler sonra İsrail ordusu, bombalanan Dahiye’deki bazı mahallede oturanların bölgeyi terk etmelerini istedi. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, Beyrut’un güneyinde yer alan el-Leyleki ve el-Hadas mahalleleri sakinlerinin evlerini ‘acilen terk etmeleri’ çağrısında bulundu.
İsrail ordusu, Beyrut’un güneyinde ‘Hizbullah’a ait mühimmat saklandığı’ iddia edilen üç binayı hedef alacaklarını, Beyrut Havalimanı’nı izlediklerini ve ‘düşman unsurların buraya inmesine izin vermeyeceklerini’ açıkladı.
Gece saatleri boyunca İsrail’in bombardımanı devam etti.
For eight hours straight and counting, Israel has been carpet-bombing densely populated neighbourhoods of Beirut and greater Lebanon. A new bomb dropped, a new tragedy—every 5 minutes. Videos out of Tel Aviv show Israelis dancing at celebration parties.
Do you understand? pic.twitter.com/GAGOWVrj7M
— Afif Aqrabawi (@AjAqrabawi) September 28, 2024
İsrail, cuma akşamki saldırılarında 140 Hizbullah hedefini vurduklarını açıkladı.
Lübnan’ın resmi ajansı NNA’da yer alan haberde, Beyrut’un güneyindeki Dahiye bölgesindeki Hureyk Mahallesi’nin bir dizi hava saldırısıyla hedef alındığı belirtildi. İsrail savaş uçaklarının Dahiye bölgesini bombardıman çemberine aldığı aktarılan açıklamada, Dahiye bölgesindeki Burc el-Baracine ve havalimanı yolundan Hureky Mahallesi’ne kadar birçok binanın bombalandığı belirtildi.
İsrail, son bir hafta içinde bu bölgeyi dört kez vurdu ve en az üç üst düzey Hizbullah askeri komutanını öldürüldü. Ancak son saldırının çok daha güçlü olduğu belirtiliyor. Patlama şehrin genelinde tüm camları sallayarak İsrail’in 2006’da Hizbullah ile yaptığı savaş sırasında düzenlediği hava saldırılarını hatırlattı.
Moments ago Israel bombed residential buildings in the southern neighbourhoods of Beirut. Same criminality, same mindset as in Gaza, in the West Bank, in Lebanon and all over the region and not just for the last year but since Israel’s inception. pic.twitter.com/xorgdTFw1c
— Husam Zomlot (@hzomlot) September 27, 2024
İsrail ordu sözcülüğünden yapılan yazılı açıklamaya göre, dün saat 23:00 civarında yani saldırıdan birkaç saat sonra Hizbullah tarafından İsrail’in kuzeyine 65 roket fırlatıldı.
Kuzeydeki Safed kentine 30 kadar roket atılırken hava savunma sistemlerinin bazılarını önlediği, kente düşen iki roketin hasara yol açtığı bildirildi. Aşağı Celil bölgesine 30, sahildeki Batı Celil bölgesine de 5 roket atıldığı ve bazılarının önlendiği kaydedildi.
İsrail acil yardım servisi Kızıl Davud Yıldızı, bir kişinin hafif yaralandığını aktardı.
Patlamalar, Netanyahu’nun BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmadan sonra gerçekleşti. Netanyahu’nun ABD programını yarıda kesip İsrail’e döneceği öğrenildi.
Axios muhabiri Barak David, İsrail Başbakanı’nın Şabat gününde (Yahudilerin dinlenme günü olan cumartesi) seyahat etmesinin oldukça sıradışı olduğunu söyledi.
Netanyahu’nun İsrail’e ulaştıktan hemen sonra Tel Aviv’deki Savunma Bakanlığı kompleksine giderek güvenlik istişaresi toplantıları yapacağı belirtildi. Aynı şekilde İsrail Savunma Bakanlığı, Bakan Yoav Gallant ve Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi’nin Beyrut’a düzenlenen hava saldırısını izlediğini bildirdi, buradan bir fotoğraf yayımladı.
Halevi, İsrail’in ‘savunma ve saldırı için tam hazırlıkta olduğunu’ söyledi. İsrail devlet televizyonu KAN, ‘savunma teşkilatı’nın Hizbullah veya Irak, Yemen’den gelecek ‘güçlü bir karşılığa hazırlandığını’ bildirdi.
ABD Başkanı Joe Biden, İsrail’in saldırısına ilişkin “ABD’nin, İsrail’in eyleminde hiçbir bilgisi ve dahli yoktu” dedi.
Pentagon da konuyla ilgili açıklamasında, İsrail’in Beyrut’a düzenlediği hava saldırılarından önceden haberlerinin olmadığını belirtmişti.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’na katılmak üzere New York’ta bulunan Lübnan Başbakanı Necib Mikati saldırıyla ilgili “Elde edilen verilere göre, düşman İsrail’in Beyrut’un Dahiye bölgesine düzenlediği bir dizi hava saldırısı çok fazla can kaybına yol açtı” dedi.
Lübnan Genelkurmay Başkanı General Joseph Avn ile bir telefon görüşmesi yaparak bilgi edindiğini aktaran Mikati, “Yeni saldırı, düşman İsrail’in uluslararası ateşkes çağrılarıyla ilgilenmediğini gösteriyor” dedi.
Mikati, ABD’deki ziyaretini yarıda keserek ülkeye dönüş kararı aldı.
İran ise İsrail’in Beyrut’ta ‘sivil yerleşim noktalarına’ düzenlediği saldırıyı “Amerikan bombalarıyla işlenen savaş suçu” olarak niteleyerek kınadı. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, saldırıların İsrail’in Filistin ve Lübnan’a yönelik işlediği savaş suçlarına karşı uluslararası toplumun sessizliğinin bir sonucu olduğunu belirtti. Kenani, ABD ve bazı Batılı ülkelerin ateşkes çağrılarının da yalnızca İsrail için zaman kazanmak adına bir “aldatmaca” olduğunu söyledi.
Hizbullah’la 8 Ekim’den beri kontrollü çatışmalara devam eden İsrail ordusu, 23 Eylül’de Lübnan’ın güney kentlerinin yanı sıra Bekaa ve Baalbek bölgelerine yüzlerce hava saldırısı düzenledi.
Lübnan makamlarına göre şiddetlenen hava saldırılarında en az 775 kişi ölürken, bombardıman nedeniyle ülke içerisinde 150 bine yakın kişi yerinden oldu. Ülkenin güney kesimlerinden başkent Beyrut ve kuzeye göç dalgası devam ederken, Suriye’ye göç edenlerin de olduğu belirtiliyor.
Hizbullah ise İsrail ordusu tarafından ülkenin güney ve doğu bölgelerine yönelik devam eden yoğun bombardımana karşı füzeli saldırılarla karşılık veriyor. İsrail tarafında çoğunlukla ordu üslerini hedef alan bu saldırılarda büyük bir hasar açıklanmadı.
Lübnan Hizbullahı Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, 31 Ağustos 1960’da Beyrut’ta dünyaya geldi. Babası Lübnan’ın güneyinde yer alan Sur kentinden Beyrut’a iş bulmak için gelmişti.
Lübnan’da iç savaşın başladığı 1975 yılında 15 yaşında olan Nasrallah, ailesiyle birlikte memleketi Sur kentine bağlı el-Bazuriye köyüne döndü ve orada Şiî Emel Hareketi’ne katıldı. Irak ve İran’daki Şii merkezlerindeki ‘havza’ diye adlandırılan okullarda dini eğitim alan Nasrallah, daha sonra Lübnan’a dönerek Emel Hareketi’nin lideri Abbas Musevi’nin kurduğu okulda öğrenim gördü.
İsrail’in 1982’de Lübnan’ı işgal etmesinden sonra Hizbullah örgütüne katıldı. Abbas Musevi’nin 1992’de İsrail tarafından öldürülmesinden sonra 12 Şubat 1992’de Hizbullah’ın genel sekreteri seçildi. İsrail – Lübnan Savaşı sırasında 14 Temmuz 2006’da Nasrallah’ın birkaç saat önce ziyaret ettiği büro, İsrail’in attığı bombalarla imha edildi. Ancak Nasrallah, sağ kurtulmayı başardı.
Hizbullah’ın 2000 yılında güney Lübnan’ın 22 yıl süren İsrail işgalinden kurtarılmasında ve ardından Temmuz 2006 savaşında İsrail’e karşı oynadığı rol, Nasrallah’a büyük prestij kazandırırken, 2006 Lübnan Savaşı’nın galibi, birçok Ortadoğu ülkesinde Hizbullah olarak görüldü. Nasrallah ayrıca Lübnanlı ve Arap esirler ile İsrail tarafından alıkonulan direnişçilerin cesetlerinin iade edilmesi için takas anlaşması yapılmasında da önemli bir rol oynadı.
Nasrallah, Gazze’de savaşın başlamasıyla Filistin direnişini desteklemek için Lübnan’ın güneyinde İsrail’e karşı bir cephe açıldığını duyurdu ve bu cephenin savaş bitene kadar sakinleşmeyeceğini birçok konuşmasında söyledi. Bununla birlikte Nasrallah açılan bu cephenin Filistin’e destek cephesi olduğunu vurgulayarak, İsrail’le topyekün bir savaşa girmek istemediklerini ima etti.