Her fotoğraf ayrı bir hikâye… Adem Altan Dünya Basın Fotoğrafları’nın bu yılki kazananları arasında

6 Şubat’ta 50 binden fazla canı kaybettiğimiz depremin yaraları tamamen sarılamadığı gibi birçok depremzede hâlâ yakınlarından haber almanın peşinde. Bazıları da yakınlarının enkaz altında acı ölümüne şahit oldu. AFP muhabiri Adem Altan’ın yakaladığı bir kare depremin hafızalardan silinmeyecek anı olarak kaldı.

Bu karedeki kişi Mesut Hançer’di. 7,8 şiddetindeki depremin merkez üssü olan Kahramanmaraş’ta 15 yaşındaki kızı Irmak enkaz altında kalmıştı ve Hançer onun başında beklerken kızı hayatını kaybetmişti. O anlardan geriye ise hayatını kaybeden kızının elini tuttuğu fotoğraf kalmıştı. Altan fotoğrafın çekiliş hikayesini o zaman NTV yayınında anlatmış, acılı babanın kendisine seslenerek “Çek, çek, çocuğumun resmini çek” dediğini aktarmıştı. Altan o anlarda yaşadıklarını “Çok üzüldüm ve gözlerim doldu bir an için. Çok acı bir tabloydu” diye özetlemişti.

Altan “Bir Babanın Acısı” fotoğrafıyla bu kez 2024’ün Dünya Basın Fotoğrafları yarışmasının kazananlarından oldu. Fotoğrafın açıklamasında “Mesut Hançer 7 Şubat 2023 tarihinde Türkiye’nin güneyindeki Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve 55 binden fazla kişinin ölümüne, 3.3 milyon kişinin ise evinden olmasına neden olan depremde babaannesinin evinin çökmesi sonucu hayatını kaybeden 15 yaşındaki kızı Irmak’ın elini tutuyor. Ölü sayısının yüksek olmasındaki etkenler arasında kötü, bazen de kaçak inşa edilmiş binalar ve depremin çoğu kişinin uyduğu gece saatlerinde meydana gelmesi sayılabilir. Kızını enkaz altında bırakmayı reddeden babanın yaşadığı korkunç durum jüriyi çok etkilemiştir” dendi.

Söz konusu ödül 24 fotoğrafa verildi ve altı fotoğraf mansiyon ödülünü aldı. Ödüllü fotoğrafların hikayeleri gelecek ay Londra’da açılacak sergide sunulacak.

Yeğeninin cesedine sarılan Filistinli kadın

Yarışmanın diğer kazananları arasında yine savaşın, doğal afetlerin vurduğu yerlerde acılar çeken insanları fotoğraflayanlar da vardı. Biri de Filistin’de altı aydır süren savaşta beş yaşındaki yeğeni Sali’nin cesedini kucağında tutan 36 yaşındaki İnas Ebu Maamar’dı. İnas 17 Ekim 2023’te bir İsrail füzesinin Han Yunus’taki evlerine isabet etmesi sonucu Sali ile birlikte beş aile üyesini kaybetmişti. Reuters için çalışan Muhammed Salem fotoğrafı “Gazze Şeridi’nde yaşananları özetleyen güçlü bir hüzünlü bir an” olarak tanımlıyor.

Gazze’deki İsrail saldırıları

AA muhabiri Mustafa Hassouna’nın yine Gazze’den yakaladığı bir an ise Jüri Özel Mansiyonu’na layık görüldü. Fotoğrafın açıklamasında “El Zehra sakinlerinden biri 19 Ekim 2023’teki İsrail’in Gazze Merkez’deki hava saldırılarında yıkılan evlerinin enkazı arasında yürüyor. Saldırılarda üniversite ve evlerin olduğu mahallelerde yaklaşık 25 apartman vuruldu” dendi.

Sınırdaki Afganistan

Geçen yıl Pakistan, Afganistan’dan kaçak yollarla Pakistan’a gelen Afganların ülkeyi terk etmesini istemiş, yoksa o kişileri tek tek kendilerinin sınır edeceğini söylemişti. O göçmenler arasında savaşta ABD’ye çalışan Afganlar da vardı. Pakistan 1 milyondan fazla Afgan’ı gerçekten sınır dışı etti. Aşağıdaki fotoğraf ise İbrahim Naruzi tarafından 17 Kasım 2023’te Pakistan’ın Torkham sınır kapısındaki bir kampın yakınlarında çekilen Afgan mültecinin fotoğrafı.

Kızıl gökler, mavi sular

Aşağıdaki fotoğraf Adriana Loureiro Fernandez tarafından 5 Kasım 2022’de Venezuela’nın Punta de Mata kentinde çekilmiş. Bir araya gelen komşular yanan gazın aydınlattığı gökyüzünün altında masa oyunu oynuyor. Venezuela yüzyılın başlarında petrol zengini bir ülke olsa da petrol fiyatlarının düşmesi, ekonominin iyi yönetilememesi, yaptırımlar ve siyasi istikrarsızlık nedeniyle beli bükülen ülkelerden. Eskimiş altyapıdan kaynaklanan petrol sızıntıları ve rafinaj sürecinde ortaya çıkan metan gazları ise çevreyi kirletiyor. Yalan yok aşağıdaki görüntü bize biraz araç yanarken okey oynamaya devam eden amcayı hatırlattı.

Hâlâ yanındayım

Yarışmada sadece toplumsal acılar değil, bireysel acılara da yer verildi. Bunlardan biri de Çin’in kuzeyinde yaşayan bir çiftti. Foto muhabir Wang Naigong aşağıdaki fotoğrafla kansere yakalandıktan sonra hayatı daha iyi anlamaya başlayan ve son yıllarını daha çok şükrederek geçiren üç çocuk annesi Jieur’a odaklanmak istemiş. Jiuer ameliyatından önce Naigong’u ailesiyle beraber fotoğraflarını çekmesi için evine davet etmiş. Jieur ve kocası her gece uyumadan önce birlikte ilahiler söylermiş. Ne var ki fotoğrafın çekildiği gece Jieur kendini iyi hissetmediği için eşine yataktan katılmış.

Mapuche: Antik seslerin dönüşü

Bu kez görüntü Şili’deki Los Rios’tan Temmuz 2019’a ait. Gördüğünüz kişiler de Mapuche mezarlığında Ngillatun maskeri takan çocuklar. Mapuche topluluğu o zaman tören alanlarını sular altında bırakacak hidroelektrik barajının inşasına karşı çıkmış ve direnişleri başarıyla sonuçlanmıştı. Fotoğrafın açıklamasında, “Mapucheler şu anda Arjantin ve Şili’nin parçası olan topraklarda yaşayan yerlilerdir. Atalarından kalan toprakları Şili’de madencilik, ormancılık ve hidroelektrik projeleri için, Arjantin’deyse hidrolik kırma projeleri için sömürülüyor” deniyor.

Hayatta kalanlar

Aşağıdaki fotoğrafta gördüğünüz kişi üç çocuk annesi Şila. Eritreli askerler kasabasını işgal etmeden önce bir kuaför salonu işletiyordu. İşgalden sonra Eritreli askerlerin tecavüzlerine uğradı, hamile kaldı ve bir erkek çocuk doğurdu. Etiyopya’nın Tigray kentinde 2020-2022 yılları arasında yaşanan çatışmalar milyonlarca kişinin açlıkla karşı karşıya kalmasına, 600 bin kişinin de ölümüne neden oldu.100 bin kadın cinsel şiddet mağduru olduğu tahmin ediliyor. Mağdur olan tarafta olmalarına rağmen çoğu hem aileleri hem de toplulukları tarafından reddediliyor. Arlette Bashizi 2 Kasım 2023’te çektiği bu fotoğrafla o kadınları bize bir kez daha hatırlatmak istemiş ve mansiyon ödülüne layık görülmüş.

Bunlar bizim seçtiğimiz hikayeler ancak buradan kazanan tüm hikayelere ulaşabilirsiniz.

Deprem bölgesindeki sanatçılara açık çağrı