Hindistan’dan Ukrayna’ya ilk ziyaret: Arabuculuğa Modi de hevesli

Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş, son günlerde Kursk operasyonuyla gündemde. Ukrayna’nın Rusya topraklarının içinde yürüttüğü operasyon nedeniyle Moskova büyük bir baskı altında. Neredeyse 1000 kilometre karesi Ukrayna saldırısı altında olan Rusya, söz konusu operasyon nedeniyle müzakere yolunun kesinkes kapandığını söylese de umutlu olan biri var: Hindistan Başbakanı Narendra Modi.

Temmuz ayında Gazze’deki gündeme rağmen Ukrayna gündemiyle toplanan NATO Liderler Zirvesi tam da Rusya’nın Ukrayna’daki çocuk hastanesini bombaladığı ve 40’tan fazla kişinin hayatını kaybettiği sıralarda toplanmıştı. Tüm NATO üyeleri saldırıyı tabii ki kınamıştı, NATO ülkeleri için Asya’da stratejik bir ülke olan Hindistan da keza öyle. Ancak yine de tepki çeken bir gelişme yaşandı. Modi, Rusya’nın Ukrayna saldırısını kınadıktan bir gün sonra Moskova’ya gitti ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile sarıldı. Bu ziyaret hem Batı ülkeleri hem de Ukrayna tarafından büyük bir öfkeyle karşılandı ancak bugüne baktığımızda öfkenin yerini başka duygular almış gibi görünüyor. Çünkü Modi, Putin’e sarıldıktan tam bir ay sonra Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin davetiyle Kiev’e gitti. Gitti ve arabuluculuk niyetini de hemen dile getirdi, “Rusya’yla masaya oturun, konuşun.”

Modern Ukrayna tarihinde ilk kez bir Hindistan başbakanı ülkeyi ziyaret etti. Bu ziyaret, Rusya’nın Şubat 2022’de başlattığı savaşta Moskova’nın Ukrayna’nın doğusunda yavaş yavaş kazanımlar elde ettiği, Kiev’in ise sınır ötesi saldırılarını sürdürdüğü hassas bir döneme denk geliyor.

‘Aktif rol oynamaya hazırız’

Geçtiğimiz ay Moskova’ya yaptığı ziyaret Kiev tarafından eleştirilen Modi, “Çözüme giden yol ancak diyalog ve diplomasi yoluyla bulunabilir. Ve hiç vakit kaybetmeden bu yönde ilerlemeliyiz. Her iki taraf da bu krizden bir çıkış yolu bulmak için bir araya gelmeli,” dedi. Modi, Hindistan’ın barışa yönelik her türlü çabada aktif bir rol oynamaya hazır olduğu konusunda garanti vereceğini söylediği konuşmasında, “Bu konuda kişisel olarak herhangi bir rol oynayabilirsem, bir dost olarak sizi temin etmek isterim ki bunu yapacağım” ifadelerini kullandı.

Zelenski de cevaben, “savaşın sona erdirilmesi ve adil bir barış konusunun Ukrayna için öncelikli olduğunu” söyledi.

Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşta üçüncü yıl büyük gelişmelerle devam ediyor. Rusya’nın, kendi şartlarını dayatarak “müzakere masasına açık olduğunu” söylediği açıklamaların yerinde artık yeller esiyor. Ukrayna’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Rusya içine yönelik en büyük operasyonu başlatması, Kremlin’in “yapıcı gibi görünen” tavrını değiştirdi. Rus lider Putin, müzakerelerin artık imkansız olduğunu ifade etti. İşin Ukrayna tarafı da ilginç. Yine müzakere ve barış istediğini ifade eden Ukrayna tarafı ise, Rusya’nın katılmadığı masalarda ateşkes görüşmeleri yürütmeye çalışmasıyla gündemdeydi. Bu kez de ikinci bir uluslararası zirve için bastıran Kiev, bu kez Rusya’dan temsilcilerin de katılımını sağlamayı istediklerini öne sürüyor.

Haziran ayında İsviçre’de düzenlenen ilk zirveye Rusya’nın katılmaması dikkat çekerken, aralarında Hindistan’ın da bulunduğu çok sayıda delegasyon katılmış ancak dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin’den katılım olmamıştı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Pazartesi günü yaptığı açıklamada Ukrayna’nın Rusya’nın batısındaki Kursk bölgesine saldırmasının ardından görüşmelerin söz konusu olmadığını yineledi.

Ukrayna 6 Ağustos’ta Kursk bölgesine yıldırım taarruzu başlatarak, askeri analistlerin Rus birliklerini Ukrayna’nın doğusundan uzaklaştırma girişimi olarak gördükleri yaklaşık 100 yerleşim yerini ele geçirdiğini iddia etti. Ancak Rusya’nın bu saldırılara reaksiyonu tam da Kiev’in beklediği gibi olmadı. Donbas’taki önceliklerinden vazgeçmeyen Moskova güçleri de yavaş yavaş ilerleyerek Pokrovsk’taki ulaşım merkezini ve Ukrayna’nın doğusundaki diğer mevzilere dair endişeleri yükseltiyor.

Hal böyleyken Modi’nin arabuluculuk denemesi nasıl olacak, onu da zaman gösterecek.

Geçen ay Putin ile sarmaş dolaştı, bu ay Zelenski’nin kollarına gidiyor: Modi Ukrayna yolcusu