Hindistan’ın ‘Ayasofya’sına görkemli açılış: Başbakan Modi tarihi camiyi tapınağa çevirdi

Hindistan’da Nisan ve Mayıs aylarında yapılması planlanan seçimlerden önce Başbakan Narendra Modi iktidarı için “siyasi bir zafere” imza attı. Modi 1527 yılında ibadete açılan ve 1992’de milliyetçiler tarafından yıkılan tarihi Babri Camisi’ni resmen Hindu tapınağına dönüştürdü.

Açılış için görkemli bir tören düzenlenirken Başbakan Modi’nin törene geleneksel kıyafetleriyle katıldığı, aralarında birçok ünlü ismin de bulunduğu binlerce kişinin alanda olduğu bildirildi. Açılış için yapılan hazırlıklar o kadar kapsamlı oldu ki Ayodhya kentinin yer aldığı Uttar Pradeş eyaletinde “resmi tatil” ilan edildi. Ülkenin başkenti Yeni Delhi’de de devlet okulları tatil edilirken memurlara yarım gün izin verildi.

Modi inaugurates Hindu temple on site of razed mosque in India https://t.co/ndFoqACw5C

— Guardian news (@guardiannews) January 22, 2024

Hindistan’ın Ayodhya kasabasında Hindu radikallerden oluşan bir çetenin tarihi camiyi yerle bir etmesinin üzerinden otuz yıldan fazla bir süre geçtikten sonra ülkenin Başbakanı Narendra Modi inşa edilen “Ram Janmabhoomi Mandir” tapınağını “pek çok kişinin yıllardır beslediği bir hayalin gerçekleşmesi” diye tanımladı.

अयोध्या धाम में आज राम लला अपने भव्य मंदिर में विराजमान हुए हैं। इस पुनीत अवसर पर सभी देशवासियों से मेरा आग्रह है कि रामज्योति प्रज्वलित कर अपने घरों में भी उनका स्वागत करें। जय सियाराम! #RamJyoti pic.twitter.com/jllwCKNaym

— Narendra Modi (@narendramodi) January 22, 2024

Bazıları için açılışın son derece önemli bir dini anlamı var. Pek çok Hindu, Ayodhya’nın Kral Rama’nın (Hindu Ramayana destanının başkarakteri) doğum yeri olduğuna inanıyor ve yüzyılı aşkın süredir devam eden anlaşmazlıkların ardından tapınağın inşa edilmesi “Rama’nın hak ettiği yere dönmesi” ve “Hindistan’ın geçmişteki dini işgal zincirlerinden kurtulması” olarak müjdelendi.

Prana Pratishtha adı verilen Hindu ayininde tarihi mabedi kutsamak ve kutsal alana yerleştirilen Rama heykeline sunu ritüelinde son 11 gününü bu arınma ritüeline hazırlanarak geçirdiği için başrolü Modi üstlendi. Başbakan Modi’nin tapınağın inşaat ekibindeki işçilerin üstüne çiçekler yağdırdığı, işçilerin özveri ve sıkı çalışmasını böyle takdir ettiği görüldü.

İhtişamlı tapınağın inşası Türkiye’de aslen kilise olan, Cumhuriyet’in ilk yıllarında müzeye çevrilen ve 2019’da çıkarılan kararnameyle yeniden camiye dönüştürülen Ayasofya’nın yarattığı etkiyi yarattı. Birçok analist Modi’nin bu hamlesini yaklaşan seçimlerde taraftar toplamaya yönelik “politik bir hamle” olarak yorumluyor. Töreni boykot eden muhalifler de Modi’yi bu etkinliği üçüncü kez iktidara gelmeyi hedeflediği ilkbahar seçimleri öncesinde siyasi kazanç elde etmek amacıyla düzenlemekle suçluyor.

Prime Minister Narendra Modi showers flower petals on the workers who were a part of the construction crew at Ram Temple in Ayodhya. Great gesture, acknowledging the dedication and hard work of the individuals. pic.twitter.com/9nn8jwK0u3

— Imtiaz Mahmood (@ImtiazMadmood) January 22, 2024

Babri Camisi olayı

Aşırılıkçı Hinduların 32 yıl önce yıktığı Babri Camisi’nin arsasına Hindu tapınağı inşası projesi nedeniyle Müslümanlar ile Hindular arasında anlaşmazlık uzun zaman sürmüştü. Yıllar süren davaların ardından Hindistan Yüksek Mahkemesi Müslümanlar ile Hindular arasında süren Babri Camisi arazisiyle ilgili davayı 9 Kasım 2019’da sonuçlandırarak Hindular lehine karar vermişti.

Hindistan Yüksek Mahkemesi de arazinin Hindu tapınağına ayrılması kararı almıştı. Kararda arazinin tapınak inşası için mütevelli heyetine verileceği, Müslümanlara da Ayodhya’da iki hektarlık arazi tahsis edileceği belirtilmişti.

1992’de yıkılmıştı

Uttar Pradeş eyaletinde yer alan tarihi Ayodhya şehrinde geçmişte Babri Camisi’nin olduğu alan uzun yıllardır Hindularla Müslümanlar arasında tartışma konusuydu. Hindular Müslümanların 16. yüzyılda Hindu Kral Rama için yapılan tapınağı yıktığını, yerine cami inşa ettiğini öne sürüyor.

Aşırılıkçı Hindular Aralık 1992’de Babür İmparatorluğu döneminde inşa edilen Babri Camisi’ni yıkmıştı. Caminin yıkılması ülke çapında iki bin civarında kişinin ölümüyle sonuçlanan ayaklanmalara neden olmuştu. Hindistan’da Müslümanlar o alana yeniden cami, Hindular ise tanrı kabul ettikleri Kral Rama’nın burada doğduğunu savunarak tapınak inşa edilmesini istiyordu.

Hindistan’da Başbakan Modi’yi güven oylamasına götüren etnik çatışma: Manipur’da neler oluyor?

Modi bunu da atlattı: Etnik çatışmaya sessiz kaldığı için güven oylaması istenmişti