İddia: Biden Netanyahu’ya ‘g.t lalesi’ dedi

Beyaz Saray’da Binyamin Netanyahu hayal kırıklığının arttığı haberlerinin ortasında NBC News, ABD Başkanı Joe Biden’ın özel görüşmede İsrail Başbakanı’na kızgınlığını dile getirdiğini, hatta ona “g.t lalesi” (asshole) dediğini yazdı.

Biden’a yakın olduğu söylenen beş kaynağa dayandırılan haberde ABD Başkanı’nın seçim kampanyası bağışçıları da dahil sırdaşlarına “İsrail’i Gazze’deki askeri taktiklerini değiştirmeye ikna edememekten” duyduğu hayal kırıklığını dile getirdiği belirtildi.

Biden reportedly fed up with Netanyahu, calling him ‘asshole’ over management of war https://t.co/XYBF2cAtpY

— The Times of Israel (@TimesofIsrael) February 12, 2024

Ayrıca Netanyahu’nun Filistin devletini tanıma karşılığında Suudi Arabistan’la normalleşme anlaşmasını reddetmesi de Biden’ı şaşkına çevirmiş. Zira Biden bu anlaşmanın İsrail için kazanç olduğunu düşünüyor.

Ocak ayında Netanyahu’nun ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Filistinlilere devlet yolunu açmayı kabul etmesi karşılığında Suudi Arabistan’ın İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesini öngören teklifini Netanyahu’nun reddettiği bildirildi.

Haberde Biden’ın İsrail’in Gazze’de ateşkesi kabul etmesini sağlamaya çalıştığı ancak Netanyahu’nun kendisine “cehennemi yaşattığını” söylediği yazıldı. İsmini vermek istemeyen üç kaynağa göre Başkan Netanyahu’ya son dönemde en az üç kez “g.t lalesi” dedi.

Kaynaklardan birine göre de Biden, Netanyahu’nun Gazze’ye saldırılarının “yeterli” olduğunu söyleyerek “Buna bir son vermeli” demiş. Haberde Biden’ın Netanyahu’nun iktidarda kalmak için savaşı uzatmak istediğine inandığı da belirtildi.

Ancak kaynaklar Biden’ın Netanyahu’yu kamuoyu önünde fazla eleştirmenin ters etki yaratacağını düşündüğünü söyledi.

Araları açılıyor

İki lider arasındaki anlaşmazlıklar son haftalarda kamuoyuna daha açık hale geldi. Biden pazar günü telefon görüşmesinde Netanyahu’ya İsrail’in sivilleri korumaya yönelik “inandırıcı” bir planı olmadan Gazze’nin yoğun nüfuslu sınır kenti Refah’ta askeri operasyona girişmemesi gerektiğini söyledi.

Netanyahu son röportajlarında İsrail’in kentte Hamas’a karşı düzenlemesi beklenen saldırı öncesinde “sivil halka güvenli geçiş” sağlayacağını açıklamış ve “felaket” korkutmalarını reddetmişti.

Gazze’nin iki milyonu aşkın nüfusunun yaklaşık yarısı diğer bölgelerdeki çatışmalardan kaçmak için en güneye, Mısır’a açılan Refah’a kaçtı ve sınıra yakın geniş çadır kamplarına ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından işletilen barınaklara doluştu.

Perşembe günü Biden İsrail’in Gazze’de yürüttüğü işgal harekatını “aşırı” olarak nitelendirdi. Beyaz Saray’a göre ikili pazar günü “Hamas’ın elinde kalan tüm rehinelerin serbest bırakılmasını güvence altına almak için devam eden çabaları” ve Gazze’deki sivillere yönelik insani yardımın “verimliliğini ve tutarlılığını” artırmayı da görüştü.

Biden ve diğer ABD’li yetkililer “İsrail’in Hamas’a karşı kendini savunma hakkı”nın arkasında durmaya devam ediyor. Biden-Netanyahu görüşmesinin pazar günü Beyaz Saray’da yayınlanan metni şu ifadelerle başladı:

“Başkan, Hamas’ın yenilgiye uğratıldığını görmek ve İsrail ile halkının uzun vadeli güvenliğini sağlamak yönündeki ortak hedefimizi bir kez daha teyit etti.”

Yine de Başkan ve yetkilileri Gazze Şeridi’ndeki sivil ölümleri, acılar ve insani kriz ile İsrail’in Gazze’deki savaşın “ertesi gününe” ilişkin netlikten yoksun olması nedeniyle artan endişelerini dile getirdi.

Geçen hafta İsrail’i ziyaret eden Blinken İsrail’in Gazze’deki işgal operasyonunu sert dille eleştirerek 7 Ekim’de yaşanan dehşetin İsrail’e “başkalarını insanlıktan çıkarma ruhsatı” vermediği uyarısı yaptı.

New York Times’ın (NYT) haberine göre geçen hafta üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi Netanyahu hükümetine özellikle de bir Filistin devletinin kurulması için “anlamlı adımlar” atmaya hazır olup olmadığı konusunda hiç güven duymadığını söyledi.

7 Ekim sonrası yaşananlar

Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme” gerekçesiyle İsrail’e 7 Ekim 2023’te kapsamlı saldırı düzenledi. İsrail 7 Ekim’deki saldırılarda 1200 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını açıkladı.

Tel Aviv’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda en az 12 bini çocuk, 8 bin 190’ı kadın olmak üzere 27 binin üzerinde Filistinli öldürüldü, 66 binden fazla kişi yaralandı. Enkaz altında halen binlerce ölü olduğu bildirilirken halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.

İsrail ordusu ise Gazze Şeridi’ne saldırılarının başladığı 7 Ekim’den bu yana 225’i karadan işgal sürecinde olmak üzere 560’tan fazla askerinin öldürüldüğünü duyurdu. Çatışmalara 24 Kasım 2023’te 4 günlüğüne verilen ve daha sonra 3 gün daha uzatılan “insani ara”da 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı serbest bırakıldı.

Öte yandan İsrail binlerce Filistinliyi alıkoyup hapsetmeye devam etti. İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te de 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail güçleri ile yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin saldırılarında 381 Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail ordusu ile Hizbullah arasında 8 Ekim 2023’ten bu yana sınırda devam eden çatışmalarda en az 30 Lübnanlı sivil ve 180’den fazla Hizbullah mensubu ile en az 6 İsrailli sivil ve 10 İsrail askeri öldü.

Biden, Netanyahu’nun Refah’a girme planına sıcak bakmıyor

İsrailli bakanın oğlu Biden’a ‘alzheimer’ dedi, özür babadan geldi: Bizim büyük dostumuzdur