Polonya’da seçim: Demokrasinin ölümünden önceki son çıkış
İngiltere’de İşçi Partisi sildi süpürdü, 14 yıllık Muhafazakar iktidarı sona erdi
Birleşik Krallık bu sabaha İşçi Partisi iktidarıyla uyandı. İşçi Partisi milletvekili sayısını 200'e yakın arttırdı ve 400 sandalye elde etti. Muhafazakar Parti ise tamamen çöktü, 212 milletvekilliğini kaybetti, 99 sandalyeye geriledi.
Dünya
5 Temmuz 2024
Birleşik Krallık dün sandık başındaydı ve bu sabaha müthiş bir değişimin gerçekleştiğini görerek uyandı. 14 yıldır muhalefette olan İşçi Partisi, yeni lideri Keir Starmer ile tarihi bir seçim zaferi elde etti; milletvekili sayısını iki kata yakın arttırarak parlamentoda mutlak çoğunluk sağladı. İşçi Partisi, haberin yayınlanmaya hazırlandığı saatlerde 397 sandalyeyi garantilemişti ama uzmanlar bu sayının 400’e gelmesini bekliyor. İngiltere parlamentosunda çoğunluk için 326 sandalye yeterli. Buna karşılık 14 yıldır iktidarda olan Muhafazakar Parti ise tarihi bir çöküş yaşadı. Muhafazakarlar 232 sandalyelerini kaybettiler ve 106 milletvekilliği kazanabildiler.
Aslında İngiltere seçime sonbaharda gidecekti ama Muhafazakar Partili Başbakan Rishi Sunak seçimleri beklenenden 3 ay önceye çekerek herkesi şaşırttı. Böylelikle Birleşik Krallık dün neredeyse beş yıl aradan sonra ilk genel seçimini yaptı. Yaklaşık 50 milyon seçmenin bulunduğu ülkede Avam Kamarası üyelerini belirlemek üzere yerel saatle 07.00’de (TSİ 09.00) açılan sandıklar saat 22.00 itibariyle kapandı.
İngiltere’de dar bölgeli ve tek dereceli bir seçim sistemi uygulanıyor. Yani her seçim bölgesinde tek bir milletvekili seçiliyor, bu bölgede oyların çoğunluğunu alan seçilmiş kabul ediliyor.
Gece 22.00’de sandıkların kapanmasının ardından sonuçlar da beklenmedik derecede hızla gelmeye başladı. Bu sabah bu haber yayına hazırlanırken İşçi Partisi toplam 650 seçim bölgesinden 397’sında kazanmayı garantilemişti. Bu, İşçi Partisi’nin milletvekili sayısını geçen seçime göre en az 200 arttırması anlamına geliyor. Çoğu sandık çıkış anketine göre İşçi Partisi aslında toplamda 400 milletvekilini de aşacak, yani henüz kesinleşmeyen en az 4 milletvekilliğini daha kazanacak.
Sonuç, İşçi Partisi açısından ne kadar tarihi bir zaferse 14 yıldır ülkeyi yaşanan bütün çalkantılara rağmen tek başına yönetmeye devam eden Muhafazakar Parti içinse tarihi ve çok büyük bir yenilgi anlamına geliyor. Çünkü Muhafazakarlar bu seçimde 230’dan fazla sandalyelerini kaybettiler ve 106 milletvekiline düştüler.
İngiltere’deki seçimin bir başka galibi Liberal Demokrat Parti oldu. Bu parti milletvekili sayısını 57 tane birden arttırarak 64’e yükseltti. Buna karşılık seçimin bir başka kaybedeni milliyetçi ve ayrılıkçı İskoçya Ulusal Partisi oldu. Onlar da 37 koltuk birden kaybedip sadece 7 kişiye düştüler.
Anketler yanıltmadı
Seçim öncesi yapılan anketler, ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin büyük bir zafer kazanacağını, iktidardaki Muhafazakar Parti’nin ise büyük bir kayıp yaşayacağını gösteriyordu.
Anketlere göre, aşırı sağcı Yeniden Reform (Reform UK) Partisi, Liberal Demokrat Parti, İskoçya Ulusal Partisi ve Yeşiller Partisi’nin de Avam Kamarası’nda birden fazla sandalyeyle temsil edilmesi bekleniyor. Ayrıca, Kuzey İrlanda ve Galler’i temsil eden partilerin de parlamentoda yer alacağı tahmin ediliyor.
Filistin yanlısı bağımsız adaylar da bu seçimde parlamentoya girmek için mücadele etti. Bu adaylar arasında Nelson Mandela’nın ilk seçiminde Güney Afrika’da meclise giren Yahudi kökenli Andrew Feinstein da bulunuyor.
Feinstein seçimlerin favorisi olan İşçi Partisi lideri Keir Starmer ile aynı seçim bölgesinde yarışarak Starmer’ın başbakan olmasını engellemeyi amaçlıyor.
Oyunlar ve Bulmacalar