İsrail’in Lübnan bombardımanında görünmez el: Beyrut saldırılarında ABD mühimmatlarına rastlandı

Beyrut’un en yoğun yerleşim yerlerinden biri olan Basta’ya yapılan ve 22 kişinin ölümüne, 117 kişinin de yaralanmasına neden olan saldırılarda Amerikan yapımı mühimmatın kullanıldığı öğrenildi. İngiliz gazetesi The Guardian, bu bilgiye saldırı bölgesinde bulunan şarapnel parçalarının analiziyle ulaştıklarını aktarıyor. Saldırı, İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaların başlamasından bu yana Beyrut’a yönelik en sert ve ölü sayısı yüksek saldırı olarak kayıtlara geçti. Saldırının hedefindeki binada, İsrail’in bir süredir devam ettirdiği bombardımanından kaçan Güney Lübnanlıların da bulunduğu kayıtlara geçti.

Şarapnel parçaları ABD’yi işaret ediyor

Perşembe gecesi Beyrut’ta hedef alınan iki binadan biri, Hizbullah’ın üst düzey isimlerinden ve örgütün Lübnan güvenlik kurumlarıyla ilişkilerini yürüten Vafık Safa’nın bulunduğu bina oldu. İngiliz haber ajansı Reuters’e göre Safa suikast girişiminden sağ kurtuldu ancak birçok sivil zarar gördü. Saldırının ardından binada ABD yapımı bir “Jdam” mühimmat kalıntısı bulundu. Jdam’lar, ABD’li havacılık şirketi Boeing tarafından üretilen yönlendirme kitleridir. Bu kitler, 900 kilogram ağırlığa ulaşabilen ve “dumb bomb” adı verilen geleneksel bombalara eklenerek onları GPS ile yönlendirilen bombalara dönüştürür.

Fotoğraf: The Guardian

ABD yapımı silahlar, İsrail’in Gazze ve Lübnan’daki savaşında kritik bir rol oynuyor ve özellikle Jdam mühimmatları İsrail’in ABD’den en çok talep ettiği silahlar arasında. The Guardian tarafından yapılan bir önceki araştırma, Jdam’ların yedi sağlık çalışanının hayatını kaybettiği bir saldırıda da kullanıldığını ortaya koymuş, İnsan Hakları İzleme Örgütü, bu saldırıyı uluslararası hukukun ihlali olarak değerlendirmişti.

İnsan Hakları Özleme Örgütü’nün silah uzmanlarından biri olan Richard Weir binadan alınan fotoğrafları inceledikten sonra, kalıntının ABD yapımı Jdam yönlendirme kitine ait olduğunu doğruladı. Jdam’ların sivil alanlarda kullanımının ciddi tehlikelere yol açabileceğini belirten Weir ABD yapımı mühimmatların İsrail’in Lübnan  bombardımanlarında “önemli” bir rol üstlendiğini de aktardı. Perşembe günü düzenlenen saldırı 2006’dan bu yana Beyrut’ta ABD yapımı mühimmat kullanıldığını doğrulayan ilk saldırı oldu.

Bombardıman altında Lübnan

Lübnan’da, 23 Eylül’de başlayan İsrail’in hava saldırılarının yoğunluğu halkı sarsmış durumda. Saldırılardan hayatta kalanlar ise ciddi bir toplumsal travma yaşıyor. Perşembe günü düzenlenen bir saldırının tanıklarından olan 30 yaşındaki Ali, saldırı yerine yakın bir sokakta, önceki gece ölen amcasının fotoğrafını taşıyarak dua okuyordu. Mays al-Jabal’dan olan amcası Beyrut’a güneydeki bombardımandan kaçarak gelmişti. Ali, “Bu saldırı sadece onun ve sevdiklerinin değil, yardım ettiği herkes için acı verici. Burası güvenli bir yer olmalıydı” dedi.

Basta, geleneksel mimarisi ve antikalarıyla ünlü ve büyük ölçüde Sünni bir işçi sınıfı mahallesi. 8 Ekim 2023’te Hizbullah’ın İsrail’e roket atmasının ardından İsrail’in “misilleme” dediği sürekli bombardıman sebebiyle Lübnan’da 2,100’den fazla insan hayatını kaybetti, 10,212 kişi yaralandı. Hayatını kaybedenlerin çoğu, 23 Eylül’ün ardından öldürüldü.

İsrail Beyrut’ta iki mahalleyi daha bombaladı: 22 ölü, 117 yaralı