Katalan affı İspanya meclisinden geçmedi

İspanya’da azınlık sol hükümetinin Başbakanı Pedro Sanchez’in büyük ses getiren, milliyetçi kesimlerin tepkisini çeken projesi meclisten döndü. Katalan özerk bölgesinde bağımsızlık yanlısı girişimleri dolayısıyla hüküm giyen veya haklarında hukuki süreç devam eden siyasetçilerin ve sivil toplum üyelerinin affını içeren yasa tasarısı parlamentodaki ilk oylamada reddedildi. Bu kişiler arasında 2017’de başarısız bağımsızlık hamlesi dolayısıyla kovuşturmaya uğrayan eski Katalan yönetici Puigdemont da var.

Sosyalist Sanchez hükümeti tarafından sunulan tasarı parlamentodaki ilk büyük sınavından başarısızlıkla dönerken yasa İspanya’yı adeta ikiye böldü. Eski Katalan Devlet Başkanı Carles Puigdemont’un liderliğini yaptığı Katalonya için Birlik Partisi’nin (Junts) de aralarında olduğu partilerin affı desteklemesiyle tasarı mecliste kabul edilecek gibi görünüyordu.

Spain congress votes against Catalan separatists amnesty bill https://t.co/l0WCy7s4uY

— BBC News (World) (@BBCWorld) January 30, 2024

Ancak Junts’un yasayı sabote etmeyi amaçlayan yargı müdahalesini gerekçe göstererek karşı oy kullanması üzerine bu mümkün olmadı. Parti sözcüsü Miriam Nogueras “Katalan bağımsızlık hareketinin siyasallaşmış İspanyol yargısının kaprislerine maruz kalmasına izin veremeyiz” dedi.

Affı şiddetle eleştiren muhafazakar Halk Partisi (PP) ve aşırı sağcı Vox da karşı oy kullanınca tasarı 171 oyla gerekli çoğunluğun beş oy altında kaldı. Tasarı gözden geçirilip bir ay içinde yeniden sunulması için parlamento komisyonuna iade edilecek. Yasanın uygulanabilmesi için senato tarafından da onayı gerekiyor.

Katalanların kastettiği yargı müdahalesi: ‘Demokratik Tsunami’ raporu

Geçen hafta ulusal mahkeme yargıcı Manuel Garcia-Castellon, Puigdemont ve diğer bazı kişilerin 2019’da Barselona’nın El Prat Havaalanı’nı durma noktasına getiren protesto dahil kitlesel gösteriler düzenleyen bağımsızlık yanlısı aktivist “Demokratik Tsunami” grubuyla bağlantılı oldukları iddiasıyla terör suçundan yargılanabileceklerini öne süren bir rapor yayımladı.

Terörizm iddiası eski Katalan başkanın af kapsamı dışında bırakılma riskiyle karşı karşıya olduğu anlamına geliyordu. Bunun üzerine Sanchez’in Sosyalist İşçi Partisi (PSOE), Junts ve Katalan Cumhuriyetçi Solu’ndakilerle (ERC) Puigdemont’un af kapsamında kalmasını sağlamayı amaçlayan yasa değişikliklerini müzakere etti.

Değişiklik insan haklarını bilerek ihlal etmeyen “terör suçlarına karışanların” aftan yararlanmaya devam edebileceğini belirtiyordu. Bununla birlikte Garcia-Castellon tarafından hazırlanan ikinci bir raporda Demokratik Tsunami’nin gerçekten de insan haklarını ihlal etmiş olabileceği öne sürüldü.

Ayrı bir gelişme olarak bir başka yargıç, Joaquin Aguirre, Puigdemont’un 2017’deki ayrılıkçı girişimi öncesinde Rus yetkililerle temas kurduğu iddiasıyla “vatana ihanetten” soruşturulması ihtimalini gündeme getirdi. Bu suç da onu af kapsamı dışında bırakabilir.

Katalanlardan Junts’a, sağcılardan Sanchez’e tepki

Junts’un bu gelişmelere uyum sağlamak üzere yasada daha çok değişiklik yapılması taleplerine rağmen Sosyalistler tasarı eski haliyle meclise sundu.

Katalan Cumhuriyetçi Solu, Junts’u yasaya karşı oy kullandığı için kınadı. Partiden Pilar Vallugera “Bu yasa kayalara çarpmasını isteyen yalancı yargıçlarca değiştirilmeyecek kadar güçlüdür” diyerek yargı müdahalesinin mümkün olmadığını savundu.

Sağ muhalefet ise affın anayasaya aykırı olduğunu, Sanchez’in yasayı ERC ve Junts’un parlamento desteğine ihtiyacı olduğu için geçirmeye çalıştığını iddia etti.

PP lideri Alberto Nunez Feijoo “Sanchez Katalan milliyetçiliğine rehin olmaya karar verdi ama biz İspanyollar fidye ödemeyeceğiz” dedi.

Katalan affına karşı yeni eylem: 170 bin kişi katıldı

‘Katalan affı’ İspanya’yı karıştırdı: Sağcı bir lider vuruldu