Neydi, ne oldu: Ukrayna savaşı Mariupol’u bu hale getirdi

Ukrayna savaşının başlamasından birkaç gün sonra Mart 2022’de Rus güçleri liman kenti Mariupol’ün elektrik, su ve gaz kaynaklarını kesti. Şehir kuşatıldı ve bombalanmaya başladı. Google Maps’in güncellenmiş uydu görüntüleri, Mariupol’ün büyük bölümündeki yıkımın boyutlarını ve Rusya’nın burada yaşanan yıkımın kanıtlarını gözler önüne serdi.

Kuşatmanın üzerinden haftalar geçip de evler yaşanmaz hale geldikçe, şehirden çıkış yolları kapatıldıkça pek çok bölge sakini kamuya açık sığınaklara taşındı. 1000’den fazla kişi, bir zamanlar şehir hayatının odak noktası olan merkezi tiyatroya sığındı. Rusya 16 Mart günü binayı bombaladı. İçeride yaklaşık 1,200 kişinin bulunduğu düşünülüyor. O sırada yetkililer 300 kişinin öldüğünü söyledi. Amerikan haber ajansı AP ise yaptıkları araştırmalar sonucu bu sayının 600’e yaklaştığını belirtti.

Uluslararası Af Örgütü söz konusu bombalamayı ‘açık bir savaş suçu’ olarak kınadı. Aralık ayına gelindiğinde binanın kalıntıları yavaş yavaş yıkılmaya başladı. Şehrin sürgündeki Belediye Başkanı Danışmanı Petro Andryuşenko, Rusya’nın ‘savaş suçlarını gizlemek’ için tiyatrodan geriye kalanları yok ettiğini söyledi.

Çin’den beklenen telefon geldi: Şi ve Zelenski görüştü

Ve şehir düştü

Mariupol’u savunan Ukrayna birlikleri nisan ayı ortalarında şehrin dev çelik fabrikası Azovstal’da toplanma emri verdi. Fabrika çalışanları ve aileleri de buraya sığında ve birkaç hafta boyunca ağır bombardımanın hedefi oldular. Bir süre sonra yiyecek ve su kıtlığı baş gösterdi.

Azovstal’a sığınanların durumu uluslararası arenadan ilgi çekti. BM ve Kızılhaç, 1 geçen sene 1 Mayıs’ta sivillerin serbest bırakılmasına yönelik anlaşma yapılmasını sağladı. İki hafta sonra ise geride kalan birliklere teslim olmaları emredildi. Toplamda 2,439 savaşçı tesisin çevresini saran Rus güçlerine teslim oldu ve böylece Mariupol şehri düştü.

Bir tahmine göre kentteki binaların yüzde 46’sı kuşatma sırasında ya hasar gördü ya da yıkıldı. Bir zamanlar 400 binden fazla kişiye yuva olan kentte BM’nin yaptığı çok katlı konutların yüzde 90’ının hasar gördüğü ya da yıkıldığı tahmin ediliyor.

AP, en az 10 bin yeni mezarın kentin dört bir yanına dağıldığını ve ölü sayısının en az 25 bin olduğunun tahmin edildiğini bildiriyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, savaş başladığından beri ilk kez bu sene mart ayında Mariupol’a gitti. Rus medyası, Putin’in çeşitli yerleri ziyaret ettiğini, kent sakinleriyle konuştuğunu ve kendisine kentin yeniden inşasına ilişkin bir rapor sunulduğu bildirildi.

Rus yetkililer, kaçan yüz binlerce bölge sakinini şehre geri dönmeye ikna etmeyi umduklarını söylüyor. Yüzlerce yeni apartmanın inşa edildiğini iddia ediyorlar ancak kente geri dönen bazı kişiler yeni binaların alelacele yapıldığını ve kalitesiz olduğunu iddia ediyor.

ABD’deki gizli belge krizinde bugün: Teixeira’nın hâlâ istihbaratlara erişimi olabilir