Erdoğan’dan İsrail’e ‘insanlık suçu’ çıkışı
Ramazan dün gece itibariyle başladı ancak İsrail ve Hamas arasında bir anlaşmaya varılamadı. Bu da Gazze'nin hava bombardımanlarına karşı savunmasız kaldığı anlamına geliyor. Biden ve Netanyahu cephesi ise sözlü atışmalarına devam ediyor.
Dün gece ilk sahura kalkıldı ve Ramazan başlamış oldu. Ama Ramazan gelse de Gazze’ye ateşkes gelmedi… ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu cephesinde ise işler iyice kızışıyor.
Hamas lideri İsmail Haniye dün İsrail’i ateşkes görüşmelerini duraklatmakla ve örgütün kalıcı ateşkes talebini reddetmekle suçladı. Haniye İsrail’in askeri saldırılarına son verme, güçlerini Gazze’den çekme ve evlerini terk etmek zorunda bırakılan Filistinlilerin kuzeydeki evlerine geri dönmelerine izin verme gibi konularda henüz söz vermediğini söyledi.
Mısır’ın başkenti Kahire’ye geçen hafta Hamas müzakere heyeti göndermişti. İsrail ise Hamas’ın ilk aşamada serbest bırakılacak 40 rehinenin ismini açıklaması şartıyla heyet göndereceğini belirtmişti. Ne var ki Hamas nedeni bilinmeyen bir şekilde isimleri açıklamayı reddetti. Bunun üzerine İsrail heyet göndermedi, Hamas heyeti de yaklaşık dört gün bekledikten sonra Kahire’den ayrıldı.
Ama Haniye tüm yolları kapamadı, örgütün bir çözüm arayışında olduğunu söyledi. Konuşması televizyonda yayınlanan Haniye, “Gazze’deki savaşı sona erdirmeyecek bir anlaşma istemiyoruz. Düşman hâlâ ateşkes ve halkımızı hedef alan savaşı durdurma konusunda garanti vermeyi ve net taahhütlerde bulunmayı reddediyor. Bugün arabuluculardan net bir yanıt alırsak anlaşmayı tamamlamaya ve esir takası konusunda esneklik göstermeye hazırız” dedi.
Gazze Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre dün itibariyle Gazze’de toplam en az 31 bin 45 Filistinli hayatını kaybetti ve 72 bin 654 kişi yaralandı. İşin ilginci ise İsrail Dışişleri Bakanlığı’nın dijital diplomasi ekibi tarafından işletilen resmi hesabında İsrail ve diğer ülkelerdeki Müslümanlara “hayırlı Ramazanlar” dilenmesiydi.
Ahead of the holy month of #Ramadan, we wish Muslims in Israel and around the world, a Ramadan Kareem ☪️ pic.twitter.com/PcK7r0V5Dw
— Israel ישראל 🇮🇱 (@Israel) March 10, 2024
Haniye örgütün Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’ın El Fetih hareketi ve diğer gruplarla birlik hükümeti kurmaya açık olduğunu da söyledi. Bu yolda Filistin Ulusal Konseyi’nin seçilebileceğini ve başkanlık seçimleri yapılana kadar “belirli görevleri” yerine getirecek ulusal uzlaşı hükümeti kurulabileceğini belirtti.
Öte yandan Gazze’deki savaş devam ettikçe ABD ekonomik olarak iyi sonuçlar almaya devam ediyor ama ABD Başkanı Joe Biden’ın seçmenler arasındaki imajı hasar alıyor. Özellikle Gazze’deki insanların açlıktan ölmeye başlaması, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Refah’a girme tehditleri sadece İsrail’in değil, Biden ve yönetiminin de uluslararası toplumdaki imajına da zarar veriyor.
Tabii bu süreçte Biden’ın Netanyahu arkasından demediği laf kalmadı. Yeri geldi “g*tün teki” dediği iddia edildi, yeri geldi “kör olası kötü adam.” Bu sözler yeterli olmayınca bu kez Netanyahu’yu “imana çağıracağı” bir görüşme planladığını söyledi Biden, tabii o sırada mikrofonunun açık olduğunu bilmiyordu, ama olsun.
Biden’ın Netanyahu’ya yönelik son eleştiri ise “İsrail’e yardımcı olacağına daha çok zarar veriyor” şeklinde oldu. Biden bu sözleri cumartesi günü MSNBC’ye verdiği mülakatta dile getirmişti. ABD’nin İsrail’e verdiği desteği bir kez daha vurgulayan Biden Gazze’de artan sivil ölümleri nedeniyle Netanyahu’yu azarlamayı da ihmal etmemişti.
Konuşması sırasında “İsrail’in kendini savunma hakkı var, Hamas’ı izlemeye hakkı var ancak eylemlerinin bir sonucu olarak kaybedilen masum hayatlara daha fazla dikkat etmeli” diyen Biden sözlerine, “Bana göre Netanyahu’nun stratejilerinin İsrail’e yardımdan çok zararı dokunuyor. Bunlar İsrail’in savunduğu şeylere aykırı ve bence büyük bir hata. Bu yüzden ateşkesin imzalanmasını istiyorum” diye devam etti.
Biden ile konuşan Jonathan Capehart, Naetanyahu’nun geçmemesi gereken “kırmızı çizgi” olup olmadığını sordu ve örnek olarak Gazze’nin güneyindeki Refah’a kara harekâtı düzenlenmesinin bir kırmızı çizgi olup olmayacağını sordu. Biden bu soruyu geçiştererek, “İsrail’in güvenliği hâlâ çok önemli. Ama Hamas takip edilecek diye 30 bin Filistinlinin daha ölmesine izin verilemez. Hamas’ın yol açtığı travmayla başa çıkmanın başka yolları da var” diye yanıt verdi.
Bunun üzerine Netanyahu Politico’ya verdiği mülakat sırasında Biden’ın sözlerini “yanlış” olarak niteledi. Netanyahu, “Başkanın tam olarak neyi kast ettiğini bilmiyorum ama eğer sözleriyle İsrail’de çoğunluğun isteğine karşı çıkarak şahsi politikalar izlediğimi ve bunun İsrail’in çıkarlarına zarar verdiğini kast ediyorsa o zaman her iki konuda da yanılıyor” sözlerini dile getirdi. “Politikalarım İsraillilerin ezici çoğunluğu tarafından destekleniyor” diyerek sözlerine devam eden Netanyahu, “Hamas teröristlerini yok etmek için attığımız adımları destekliyorlar” dedi.
Netanyahu Politico’ya verdiği mülakatta ayrıca İsrail’in Refah’ı işgal etme niyetinden vazgeçmediğini de tekrarladı: “Oraya gireceğiz ve ayrılmayacağız. Biliyorsunuz benim bir kırmızı çizgim var. Kırmızı çizgimin ne olduğunu biliyorsunuz, 7 Ekim’in tekrar yaşanmaması. Bir daha asla böyle bir şey olmayacak.”