25 gün sonra nihayet! Refah’tan insani geçiş başladı

Gazze ile Mısır arasında geçişi sağlayan Refah Sınır Kapısı’nda, 26 gündür devam eden savaşta ilk kez yardım kamyonlarının dışına çıkılarak, hastanede tedavi görmesi gereken Filistinli hastaların ve yabancı pasaport sahiplerinin tahliyesine başlandı. Filistinli telekomünikasyon şirketleri ise internete erişimde yine kesintiler yaşandığını duyurdu.

Televizyon ekiplerinden alınan canlı görüntülerde, eşyalarını da yanına alan çok sayıda insan ve araba sınır kapısından geçerken görülüyor. Sınır kapısının açılmasında, görüşmelere arabuluculuk yapan Katar’ın girişimleri ve ABD koordinasyonunda Mısır, İsrail ve Hamas müzakeresi etkin oldu.

🌐 مُراسـّل ❜القـُ.ـدسَ❛

الدفعة الأولى من الأجانب ومزدوجي الجنسية لا زالوا ينتظرون دخول مصر عبر معبر رفح البري pic.twitter.com/rdGoXwX0qs

— جريدة القدس (@alqudsnewspaper) November 1, 2023

Ne var ki Refah Sınır Kapısı’nın ne kadar süreyle açık kalacağı henüz bilinmiyor. Bununla birlikte Mısırlı bir güvenlik kaynağı, Reuters’a verdiği demeçte yabancı pasaporta sahip yaklaşık 500 kişinin Mısır’a geçiş yapacağını söyledi. Kaynak, sabahtan beri Filistin tarafında yaklaşık 200 kişinin beklediğini söyledi. İkinci bir kaynak da Gazze Şeridi’nden ayrılacak 500 kişinin listesinin olduğunu ancak bu kişilerin hepsinin çarşamba günü çıkmasının beklenmediğini belirtti.

Bildirilene göre 26 gündür ağır İsrail bombardımanına tutulan Gazze Şeridi’nde 44 ülkeden pasaport sahibi kişilerin yanı sıra BM kurumları da dahil olmak üzere 28 yardım kuruluşu bulunuyor.

Sınır kapısının açılması, Refah’ın insani gerekçelerle açılması yönünde artan uluslararası baskının ardından geldi. Böylelikle Mısır, tahliye edilmesi istenen çok ağır yaralı 81 kişiyi almayı kabul etti.

#فيديو | دخول مركبات إسعاف إلى معبر رفح لنقل جرحى إلى مصر. pic.twitter.com/KeHF7f4eNV

— وكالة شهاب للأنباء (@ShehabAgency) November 1, 2023

Fransız haber ajansı AFP’den bir fotoğrafçı Refah Sınır Kapısı’nda çok sayıda ambulansın toplandığını bildirmişti. Mısır’ın El Ariş kentinden bir sağlık yetkilisi, haber ajansına yaptığı açıklamada vakaları incelemek ve hastaların hangi hastanelere gönderileceklerini belirlemek için sağlık ekiplerinin sınır kapısında hazır bulunacağını anlatmıştı. Ayrıca Refah’a yaklaşık 15 km uzaklıktaki Kuzey Sina’daki Şeyh Züveyd kentine yaralı Filistinliler için 1300 metrekarelik bir sahra hastanesi inşa edilmesi planlandı.

Reuters’da yer alan bilgiye göre bölgeye şimdilik 20 yataklı dört çadırdan oluşan bir sahra hastanesi kuruldu ve 12 tıbbi karavan yerleştirildi. Sınırdaki bir kaynak ise 40 ambulansın tahliye operasyonlarına katılmak üzere sınır kapısında olduğunu söyledi.

Yabancı pasaporta sahip 110 kişi Gazze’den ayrıldı

Filistinli yetkililere göre Türkiye saatine göre 17:20’ye kadar yabancı pasaporta sahip 110 kişi Gazze’den ayrıldı. Tüm bu yabancı pasaport sahiplerinin Mısır’a geçip geçmediği ise henüz belli değil.

Sınır kapısının resmi iletişim kanadı Rafah Crossing Media’ya göre, sınırda bekleyen 17 ambulans da Gazze tarafından ayrıldı. Ancak ambulansların kaç hasta taşıdığı belli değil. Bildirilene göre Refah Sınır Kapısı’ndan Mısır’a ilk yaralıların geçişi yapıldı. Gazze Şeridi’ndeki Nasser Hastanesi’nin müdürü Nahid Ebu Taima, Reuters’a yaptığı açıklamada, hastanedeki ağır yaralı 19 hastanın Mısır’a tahliye edilen 81 hasta içinde yer alacağını söyledi. Ebu Taima, “Bunlar özellikle kadın ve çocuk olmak üzere, imkanların yetersiz kalması nedeniyle burada yapılamayan daha kritik ameliyatların gerektiği hastalar” dedi.

İsrail ordusu Refah’ı vurmama sözü verip vermediği konusunda konuşmayı reddediyor

İsrail ordusu sözcüsü çarşamba günü yaptığı açıklamada, yabancı uyrukluların Gazze’den Mısır’a geçişine izin veren anlaşmanın bir parçası olarak Refah’ı vurmama taahhüdünde bulunup bulunmadığı hakkında konuşmayı reddetti.

CNN’den Phil Mattingly’nin bu yöndeki sorusuna İsrail ordusundan Yarbay Peter Lerner, “İsrail ordusu, Hamas teröristleri nerede faaliyet gösterirse orada operasyon düzenliyor. Elbette çok tehlikeli bir dönemden geçiyoruz. Sorduğunuz durumun bununla ilgili olduğunu teyit edemem” yanıtını verdi.

70 de yardım kamyonu bekliyor

Öte yandan 70 yardım kamyonu da Refah bölgesinde, Gazze’ye girmeyi bekliyor. Bu yardım kamyonlarından 20’sinin Gazze’ye ulaştığı bildirildi. Kamyonlarda ne tür insani malzemelerin olduğu ise bilinmiyor.

Son haftalarda yüzlerce kişi, tahliye edilme arzusuyla sınır kapısında toplanmıştı ancak Mısır, İsrail ve Hamas arasındaki anlaşmazlıkların çözülememesi nedeniyle çıkışlarına izin verilmemişti.

Bugüne kadar Hamas’ın serbest bıraktığı dört rehine dışında kimsenin Gazze’den ayrılmasına izin verilmedi. Sadece Mısır tarafından Gazze’ye son bir haftada yaklaşık 200 yardım kamyonu geçebildi ki bu da BM’nin bildirdiğine göre 2.3 milyon insanın barındığı bölge için yetersiz bir miktar.

ABD, İngiltere ve İtalya’dan açıklamalar

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, ABD’nin Gazze’den ayrılmak isteyen yüzlerce ABD’li ve diğer yabancı ülke vatandaşlarının güvenli geçişinin sağlanması için yürütülen görüşmelerde son birkaç saat içinde “gerçek bir ilerleme” kaydedildiğini anlattı. “Bireylerin çıkışına yönelik herhangi bir anlaşmanın, ABD vatandaşlarının ya da ailelerinin ve diğer yabancı uyrukluların çıkışına da olanak sağlayacağını umuyoruz” diyen Miller, ABD’nin Gazze’deki vatandaşlarını “harekete geçilebilecek bilgiye sahip olur olmaz” Refah’a gitmeleri konusunda bilgilendireceğini söyledi.

BBC’de yer alan habere göreyse İngiltere Dışişleri Bakanlığı, Gazze’de mahsur kalan İngiliz vatandaşlarını Refah’tan Mısır’a sınırlı kapasitede geçişe izin verileceği konusunda bilgilendirdi.

İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani de Gazze’deki İtalyan vatandaşlarının bölgeden ayrılması ihtimalinden dolayı umutlu olduğunu söyledi. Reuters’in Ansa haber ajansına dayandırdığı haberinde Tajani’nin, “Refah’ta kapı açıldı ve insanlar yavaş yavaş ayrılmaya başladı. Umarım İtalyanlar da Mısır’a geçmeye başlayabilir. Kahire’deki büyükelçiliğimiz Gazze’den ayrılacak İtalyan dostlarımızı karşılamaya hazır” dedi.

Savaşta diplomasi hareketlendi: Abdullahiyan Ankara’da, Blinken İsrail’e gidiyor

İnternet yeniden kesildi

Kapı açılsa da Gazze Şeridi’ndeki ağır bombardıman son hızıyla devam ediyor. Ayrıca dün Filistinli telekomünikasyon şirketi Paltel, Gazze’de internet ve telefon hizmetlerinde geniş ölçekli bir kesinti yaşandığını bildirdi. Paltel’in açıklamasına göre hem internet hem de telefon hizmetleri “tamamen kesildi” ve Gazze sakinleri beş gün içinde ikinci kez dünyayla tüm bağlantısını kaybetti. Zira İsrail ordusu, Gazze içindeki operasyonlarını genişlettiği gün de Gazze’ye karartma uygulamıştı.

Öte yandan Gazze’nin bir diğer telekomünikasyon şirketi Jawwal, bölgeye internetin yeniden sağlanmaya başladığını açıkladı.

Günün kısa özeti

• Gazze’deki Sağlık Bakanlığı’na göre, İsrail’in hava saldırıları ve akınlarından bu yana Gazze Şeridi’nde 3.648’i çocuk olmak üzere 8.796 Filistinli hayatını kaybetti.
• Hamas’ın silahlı kanadı El Kassam Tugayları, İsrail’in Cebaliye mülteci kampına düzenlediği saldırılarda aralarında yabancı pasaporta sahip üç kişinin de bulunduğu yedi sivil rehinenin öldüğünü söyledi. İsrail hükümetinin teyit ettiğine göre Hamas’ın elinde şimdiye kadar 240’tan fazla rehine bulunuyor. O tarihten bu yana Hamas, dört sivili serbest bıraktı. İsrail ordusu ise Hamas’ın rehine aldığı bir İsrail askerini kurtardığını iddia etti. Rehine olduğu düşünülen Alman-İsrail vatandaşı Shani Louk’un ölü bulunduğu açıklandı.
• Suudi Arabistan İsrail’in Gazze’deki en büyük mülteci kampını bombalayarak en az 100 kişinin ölümüne neden olmasını “şiddetle” kınadı. İsrail, yoğun nüfuslu Cebaliye kampının altındaki Hamas’a ait tüneli hedef aldığını ve 7 Ekim saldırılarına karıştığına inandığı Hamas komutanı İbrahim Biari’yi öldürdüğünü iddia etti. AFP ise olay yerinden en az 47 cesedin çıkarıldığını bildirdi.
• İsrail’in Gazze topraklarında başlattığı geniş ölçekli kara operasyonunda 13 İsrail askerinin hayatını kaybettiği bildirildi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze’de ölen İsrail askerlerinin yasını tutarak, “Zor bir savaşın içindeyiz. Bu uzun bir savaş olacak. Çok büyük başarılarımız var ama acı kayıplarımız da var. Askerlerimiz savaşların en adil olanında, evimiz için savaşırken şehit düştü” dedi. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ise İsrail’in “uzun ve karmaşık bir harekâta” hazırlıklı olduğunu söyledi.
• İsrail ordusu Kızıldeniz’e füze botları konuşlandırdığını açıkladı. Salı günü de Eilat bölgesinde karadan karaya füze ve “düşman hedefler” tespit edildiğini açıkladı. Bu füzeler daha sonra Yemen’deki Husiler tarafından üstlenildi.

Kent çatışmasının eli kulağında: İsrail ordusu Gazze’nin merkezine ilerliyor