Schengen krizinde AB’nin iki yüzü: Resmi açıklamalarda ‘yoğunluk’, gayri resmilerde ‘denetimsiz vatandaşlık’
Rus milyarder Roman Abramoviç, Ukrayna Savaşı'nın başlamasının ardından Avrupa Birliği'nin (AB) kendisine uyguladığı yaptırımları kaldırmayı amaçladığı hukuk mücadelesini kaybetti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Şubat 2022’de Rus birliklerinin Ukrayna’ya girme emrini vermesinin ardından AB yüz milyarlarca dolarlık Rus varlığını dondurmuştu. Bununla da yetinmeyen birlik Rus yetkililere ve Abramoviç gibi birçok Rus iş insanına yaptırım uygulamıştı.
Abramoviç de bu yaptırımlara itiraz etmişti ama Brüksel’deki AB mahkemesi itirazı reddetti. Ayrıca Rus çelik şirketi Evraz’daki rolünü ve çeliğin Rus hükümetine önemli gelir kaynağı sağladığını belirterek tazminat talebini de geri çevirdi. Mahkeme kararında “Genel Mahkeme Sayın Abramoviç’in açtığı davayı reddederek kendisine karşı alınan kısıtlayıcı tedbirleri onaylıyor” dendi.
Russian billionaire Roman Abramovich loses legal challenge against EU sanctions https://t.co/VTVX8Mi06U
— The Globe and Mail (@globeandmail) December 20, 2023
Yaptırım listelerine atıfta bulunan mahkeme “Avrupa Konseyi Evraz grubundaki ve özellikle de ana şirketteki rolü nedeniyle Abramoviç’in adını söz konusu listelere dahil etmeye ve o listede tutmaya karar vererek kesinlikle değerlendirme hatası yapmadı” dedi.
İngiltere Premier Ligi futbol kulübü Chelsea’nin eski sahibi Abramoviç Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılmasının ardından dünyanın en güçlü iş insanlarından biri haline geldi. Forbes verilerine göre net servetinin 9.2 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
Karar karşısında “hayal kırıklığına uğradığını” söyleyen Rus multimilyarder, Rus hükümetinden yararlandığı iddiası dahil AB Konseyi tarafından kullanılan bazı argümanların mahkeme tarafından dikkate alınmadığını ve bunun yanlış bir tez olduğunu ifade etti.
Avukatlarının yaptığı açıklamada da şöyle dendi:
“Sayın Abramoviç Rusya da dahil olmak üzere herhangi bir hükümetin karar alma mekanizmasını etkileme kabiliyetine sahip değil ve Ukrayna Savaşı’ndan hiçbir şekilde faydalanmadı. Mahkemenin Sayın Abramoviç’e yönelik yaptırımları sürdürme kararı tamamen kendisini bir ‘Rus iş insanı’ olarak tanımlamasına dayanıyor. Bu, günümüzün geniş AB düzenlemelerine göre bir şirkette sadece pasif bir hissedar olsanız bile yaptırımlar altında ezmeniz için yeterli sebep. Savaşla hiçbir bağlantısı olmayan sektörler buna dahil.”
AB 15 Mart’ta Rus milyarder Abramoviç’e yaptırım uygulamaya başlamış, mal varlıklarını dondurmuş, seyahat yasağı getirmişti. AB Konseyi’nin yaptırım kararında Abramoviç’in Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile uzun ve yakın bağları olan bir oligark olduğu, çok iyi ilişkiler sürdürdüğü iddia edilmişti.
Rusya, İsrail ve Portekiz vatandaşlığı bulunan multimilyarder, İngiliz hükümetinin yaptırım kararının ardından Chelsea takımını satmak zorunda kalmış, AB Konseyi kararına karşı Lüksemburg’da bulunan AB Genel Mahkemesi’nde dava açmıştı.
Roman Abramoviç 24 Ekim 1966’da Rusya’da doğan bir iş insanı, milyarder ve Premier Lig devi Chelsea Futbol Kulübü’nün eski sahibidir. Abramoviç başta enerji ve alüminyum sektörlerinde olmak üzere çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren bir iş insanı olarak tanınıyor.
Rus milyarder Roman Abramoviç sahibi olduğu Chelsea Futbol Kulübü’nün 2016/2017 sezonundaki şampiyonluğunu takımla birlikte kutlarken. / Fotoğraf: AA
İş dünyasındaki yükselişi Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasından sonraki özelleştirme döneminde oldu. Abramoviç alüminyum üretiminde faaliyet gösteren Sibneft şirketi üzerinden zengin oldu. Ardından petrol şirketi Yukos’un hisselerini satın alarak enerji sektörüne de girdi.
Abramovich’in dünya çapında tanınmasını sağlayan önemli bir faktör 2003 yılında İngiliz futbol kulübü Chelsea’yi satın almasıydı. Chelsea’nin sahibi olduğu dönemde kulüp büyük başarılar elde etti ve birçok kez İngiltere Premier Ligi’ni kazandı. Rus milyarder Londra’daki Stamford Bridge Stadyumu’nun yeniden inşası gibi projelere finansal destek sağlamasıyla biliniyor.
Roman Abramoviç kişisel serveti ve iş dünyasındaki etkisiyle dünya genelinde dikkat çeken bir figür olsa da bazı dönemlerde Rus siyaset ve iş dünyasıyla olan ilişkileri nedeniyle tartışmalı bir figür olarak da görüldü.