Slovakya’da ‘Moskova’ya yakın’ Fico koalisyonu
Yakın zamanda "eşcinsellik propagandası" ve cinsiyet değiştirmenin yasaklandığı Rusya'da Adalet Bakanlığı, LGBTİ+ hareketini "aşırılıkla" suçlayarak Yüksek Mahkeme'de dava açtı.
2022’nin Şubat ayında Rusya’nın Ukrayna topraklarını hedef alarak başlattığı savaşta ikinci yıla yaklaşılırken Moskova ülke içindeki baskısını da artırıyor. Cinsiyet değiştirmenin ve eşcinsellik propagandası yapmanın yasaklandığı Rusya’da yeni gündem LGBTİ+ hareketinin tümüyle yasaklanması.
Adalet Bakanlığı yetkilileri hareketin yasaklanması için gerekli yasal adımların atılacağını duyururken, girişim Ukrayna Savaşı’nın başlamasının ardından artan toplumsal baskının bir sonucu olarak yorumlanıyor. Zira savaşın başlamasından bu yana Rusya muhalif gruplara ve çok sayıda insan hakları örgütüne karşı “aşırılıkçılık” gerekçesiyle kovuşturma başlattı.
Russian officials said Friday they are seeking a ban on the “international LGBT public movement,” building on a crackdown against liberal-leaning groups that has intensified since Moscow deployed troops to Ukraine ⬇️https://t.co/ROqdpUHAH3
— AFP News Agency (@AFP) November 17, 2023
Adalet Bakanlığı Rusya Federasyonu topraklarında faaliyet gösteren LGBTİ+ hareketini “sosyal ve dini nefreti kışkırtma da dahil olmak üzere aşırılıkçı olmakla” suçlayarak dava açtı. Hareketin “sosyal ve dini ayrışma unsurlarını barındırdığı” öne sürülen Bakanlık açıklamasında topluluğun Anayasayı ihlal ettiği iddia edildi. Topluluk faaliyetlerinin bu nedenden ötürü “aşırılıkçı” olarak kabul edilmesi ve yasaklanması için Yüksek Mahkeme’ye başvuru yapıldığı bildirildi.
Adalet Bakanı Yardımcısı Andrey Loginov 13 Kasım’da BM’nin Rusya’nın insan hakları siciliyle incelemesi esnasında LGBTİ+ haklarının yasalarla korunduğunu ve cinsel yönelim veya cinsiyet kimliğine dayalı ayrımcılığın Rusya’da yasak olduğunu söylemişti; bu bakanlığın yeni uygulamasıyla çelişiyor.
Söz konusu girişimin zaten tehdit altında olan bir toplulukta derin endişelere yol açması kuvvetle muhtemelken ismi açıklanmayan aktivist “LGBTİ+ bireyler devletin yanı sıra homofobik ve transfobik grupların baskısıyla karşı karşıya kalıyor ve çoğu zaman fiziksel saldırılara maruz kalıyor” dedi.
Duruşmanın 30 Kasım’da görülmesi beklenirken Rus LGBTİ+ hareketi Sphere’in başkanı Dilya Gafurova Adalet Bakanlığı’nı eleştirerek “Rus yetkililer bir kez daha LGBTİ+ topluluğunun insan olduğunu unutuyor” dedi. “Yetkililer bizi yalnızca kamusal alandan silmek istemiyor, aynı zamanda sosyal bir grup olarak da yasaklamak istiyorlar” diyen Gafurova “Bu, demokratik olmayan baskıcı rejimlerde çok sık görülen tipik en savunmasız olana zulm tavrıdır. Biz mücadelemize devam edeceğiz” diye ekledi.
Uluslararası Af Örgütü’nün Doğu Avrupa ve Orta Asya Direktörü Marie Struthers de konuya ilişkin açıklama yaptı. Struthers “Bu, tüm LGBTİ+ topluluğunu insan olarak görmemeyi ve bu kişilere zulmetmeyi amaçlayan son derece alaycı bir girişimdir” diyerek Adalet Bakanlığı’nın açtığı davayı kınadı. Struthers, “Sessizlik içinde, aşağılanma ve hapsedilme korkusuyla yaşam… Devletin Rusya’daki sayısız LGBTİ bireye dayatmak istediği bedel bu” dedi.
Ukrayna Savaşı’nın başlatılmasından bu yana Rusya LGBTQ gruplarına karşı kampanyasını hızlandırdı. Temmuz ayında hükümet, cinsiyet değiştirmeye olanak sağlayan tıbbi müdahaleleri ve idari prosedürleri yasakladı. Milletvekili Pyotr Tolstoy, yasanın “Batılı aile karşıtı ideolojinin nüfuzuna engel oluşturma” amaçlı çıkarıldığını söyleyerek yasağı savundu.
Aktivistler bu ortamda Rusya’daki trans bireylerin güvenliği ve refahından korktuklarını söylerken geçen yılın Kasım ayında, Rus milletvekilleri her türlü LGBTİ+ propagandasını yasaklayan bir yasa tasarısını da onayladı. Bu yasak, basın yayın ve sinemayı da tahakküm altına alan bir hamle olarak yorumlandı.
Ülkede daha önce 2013 yılında getirilen başka bir “eşcinsellik propagandası” yasağı başlangıçta çocukların eğitim müfredatını hedef alırken daha sonra bu yasak yetişkinleri de kapsayacak şekilde genişletildi.
Eşcinsel evlilik de 2020’de evliliğin “bir erkek ile bir kadın arasındaki birliktelik” olduğunu öngören bir Anayasa değişikliğiyle fiilen yasaklandı. Devlet Başkanı Vladimir Putin’in geçen yıl imzaladığı kararnameyle ülkede eşcinsel ilişkiler “Rus toplumu için yıkıcı fikir ve değerler” kapsamına dahil edildi.
Rainbow Europe’un araştırmasına göre Rusya 49 Avrupa ülkesi arasında LGBTİ+ bireylere karşı hoşgörü sıralamasında sondan üçüncü sırada yer alıyor.