Savaşta gerilim yine Polonya’ya sıçradı: Güçlü kanıt yoksa, açıklama da yok

Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş, 2023’ün son günlerinde resmen atağa geçti. Rusya’nın dün 100’dan fazla SİHA ile Ukrayna’yı hedef alması ardından bugün alarm Rusya için çaldı. Moskova yetkilileri, Kiev yönetimine ait 32 İHA’yı düşürdüklerini açıkladı. Rusya ve Ukrayna cephe hattı, gerilimin arttığı tek nokta da değil. Ukrayna’nın sınır komşusu Polonya ile Rusya arasında da füze gerilimi sürüyor.

Ukrayna, Rusya’yı hedef aldı

Moskova yetkilileri, Ukrayna genelinde 18 saat süren hava bombardımanında en az 39 sivilin öldürülmesinden bir gün sonra, Rusya üzerinde 32 Ukrayna insansız hava aracının düşürüldüğünü bildirdi. Rusya Savunma Bakanlığınca yapılan açıklamada, cumartesi günü Moskova, Biryansk, Oryol ve Kursk bölgelerinde insansız hava araçlarının görüldüğü, İHA’ların tamamının hava savunma sistemleri tarafından imha edildiği açıklandı.

Ukrayna’nın “son zamanların en büyük sivil kaybına” neden olduğunu açıkladığı saldırıların intikamı atağa geçti ancak Rusya da saldırılarına devam etti.  Ukrayna silahlı kuvvetleri Cumartesi günü Herson, Helnitski ve Mikolayiv bölgelerinde İran yapımı 10 Şahid insansız hava aracının düşürüldüğü açıkladı. İran yapımı Şahid dronları, geçtiğimiz sene Rusya ve diğer uluslararası aktörler (Ukrayna ve müttefikleri) arasında büyük bir krize neden olmuştu. Rusya her ne kadar sözkonusu dronları savaştan önce satın aldığını söylese de Ukrayna ve müttefikleri, İran’ın Rusya’ya savaş için dron ve teknik yardım sağladığını iddia etmişti.

(Rusya’daki saldırıya ilişkin haberimiz için tıklayınız.)

Dün Rusya’nın Ukrayna’ya saldırılarıyla 39 kişinin ölmesi sonucu 1 Ocak’ta ülke genelinde ulusal yas ilan edileceği de açıklandı.

Cephe hattında durum buyken, Rusya bölge ülkeleriyle gerilim yaşamaya da devam ediyor. En son topçu barajı kurduğu Finlandiya ile gerilimi tırmandıran Rusya bu kez Polonya ile füze krizi yaşıyor.

Polonya ile füze gerilimi devam ediyor

Rusya’nın dün gece ve bugünkü hava saldırıları sırasında NATO üyesi Polonya’nın hava sahasına Ukrayna sınırından giren “tanımlanamayan cisim” hakkında Varşova’dan dün açıklama gelmişti. Polonyalı General Maciej Klisz, sözkonusu cismin “çok büyük ihtimalle” bir Rus roketi olduğunu ve 40 kilometre içeri girdiği Polonya hava sahasından üç dakikadan kısa süre içinde çıkarak Ukrayna’ya döndüğünü ifade etmişti.

“Tanımlanamayan cisim” için Polonya tarafı açıklama yapmadan kısa bir süre önce Rus medyası sözkonusu olayın haberini “Polonya hava sahasına Ukrayna’dan tanımlanamayan cisim girdi” diye yazmıştı. Şimdi ise Moskova ve Varşova arasında füzenin kim tarafından ateşlendiğine dair büyük bir tartışma sürüyor. Polonya Genelkurmay Başkanlığı da ülkenin hava sahasını ihlal eden füzenin Rusya’ya ait olduğunu iddia etti ancak bu konuda herhangi bir kanıt sunmadı. Kanıt gelmemesi ardından bu sefer hamle sırası da Rusya’ya geçti, “Bir kanıt sunulana kadar açıklama yapmayacağız” denildi.

Rusya’nın Polonya’daki maslahatgüzarı Andrei Ordaş, Polonya dışişleri bakanlığına çağrıldıktan sonra Moskova’nın, Polonya hava sahasındaki füzenin Rus olduğuna dair “kesin deliller” sağlanıncaya kadar Polonya hava sahasındaki füzeyle ilgili bir açıklama yapılmayacağını söyledi.

RIA Novosti’nin haberine göre Ordaş, “Sağlam deliller sağlanana kadar herhangi bir açıklama yapmayacağız çünkü bu suçlamalar asılsız” dedi.

Kasım’daki olayı anımsattı

Maslahatgüzarı açıklamasının devamında Kasım 2022’de Polonya sınır köyünde düşen ve iki kişinin ölümüne neden olan füzeyi anımsattı, “O dönemde de bu olaydan Rus tarafını sorumlu tutmaya çalışmışlardı. Daha sonra füzenin Ukrayna ordusu tarafından ateşlendiği ortaya çıktı” diye konuştu.

Kasım 2022’de neler olmuştu?

Kasım 2022’de, Polonya’nın sınırını geçerek bir köye düşen iki roketle ilgili  iddialar ilk olarak Polonya basınında yer almıştı.  Haberlerin ardından Associated Press, adını açıklamak istemeyen üst düzey bir ABD istihbarat görevlisine dayandırdığı haberinde iki roketin sınırı geçerek Polonya’ya düştüğünü yazdı. Bununla birlikte olay, tüm dünya tarafından yakın olarak takip edilmeye başlandı.

İki kişinin ölümüne neden olan bu olay ardından, Ukrayna ve müttefikleri Rusya’yı hedef göstermeye başladı. Hatta öyle ki o dönem Endonezya’nın Bali Adası’nda yapılan G20 zirvesinin sonuç bildirisinde, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali kınandı ve Moskova’ya koşulsuz olarak birliklerini tamamen çekmesi çağrısı yapıldı. Bir adım öteye giden Çekya Parlamentosu da Rusya hükümetini “terörist” ilan etmişti. Baltık ülkeleri NATO’ya bağlılıklarını yinelemiş ve Polonya’nın yanında olduklarını aktarmıştı.

Ukrayna da sözkonusu füzenin Rusya tarafından düşürüldüğünü belirten açıklamaları peşi sıra yaparak Rusya’ya karşı daha fazla yaptırım çağrısında bulunmuştu. Devam eden araştırmaların ardından NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg kürsüye çıkmış ve şu açıklamayı yapmıştı, “Bunun kasıtlı bir saldırı olduğuna dair bulgu yok. İlk bulgular, olayın Ukrayna topraklarını savunmak için fırlatılan Ukrayna hava savunma füzesinden kaynaklandığına işaret ediyor. Ama bu Ukrayna’nın suçu değil. Nihai sorumluluk Ukrayna’ya karşı illegal bir savaş yürüten Rusya’ya ait.” Aynı Stoltenberg, dün gece de yine Rusya’yı işaret etti ve “ittifakın Polonya ile dayanışma içinde olduğunu ve tetikte olmaya devam ettiğini” söyledi.

ABD Başkanı Joe Biden Kasım 2022’de yaşananlar için, NATO müttefiklerine füzenin Ukrayna’ya ait olduğunu söylediğini bildirmişti. Biden daha önce, füzenin Rusya tarafından fırlatılmış olmasının “uzak ihtimal” olduğunu söylemişti. Amerikan Associated Press haber ajansına konuşan üç ABD’li yetkili de füzenin, Rusya’nın fırlattığı bir füzeyi düşürmek için, Ukrayna tarafından ateşlenmiş olabileceğini belirtmişti.

Rusya Savunma Bakanlığı da Rusya’nın olayla ilgisinin olmadığını, Ukrayna’yı hedef alan füzelerin Polonya sınırına en fazla 35 kilometre mesafeye düştüğünü açıklamıştı.

Savaşın başından bu yana Polonya topraklarına 3 füze düştü

2022’in Şubat ayında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı’nda Polonya topraklarına toplamda 3 füze düştü. Kasım ayındaki olay dışında, geçen yıl Aralık ayında meydana gelen bir başka olayda da Rus Kh-55 seyir füzesi olduğuna inanılan bir cisim Belarus’tan ateşlenmiş ve bir ormana düşmüştü. Cisim Polonya topraklarında yaklaşık 500 kilometre yol katetmişti. O dönem Polonya hava savunma sistemleri tarafından tespit edilen cisim ancak bu yılın Nisan ayında Polonya’nın orta kesimindeki Bydgoszcz kenti yakınlarında yoldan geçen bir kişi tarafından bulunmuştu.

Bu yıl Belarus yönünden Polonya hava sahasına giren bir başka tanımlanamayan cisim de muhtemelen bir gözlem balonuydu. Bu cisimle radar bağlantısı Polonya’nın orta kesimlerindeki Rypin yakınlarında kesilmişti.

Rusya’dan Ukrayna’ya yılsonu atağı: 158 SİHA’yla vurdu