ABD’de istihdam beklentilerin üzerinde arttı
Eski ABD Başkanı Trump Iowa'dan sonra New Hampshire'daki ön seçimlerden de açık ara galibiyetle ayrıldı, Beyaz Saray'a giden yolda yerini sağlamlaştırdı. Eyaletteki Demokrat ön seçimlerini ise beklendiği gibi Biden kazandı.
Partisinin Iowa’daki ön seçimlerinden galibiyetle ayrılan eski ABD Başkanı Donald Trump New Hampshire’da yapılan ön seçimlerden de zaferle çıktı, Cumhuriyetçilerin başkan adayı olarak yerini sağlamlaştırdı.
Associated Press (AP) haber ajansının duyurduğuna göre Trump, Ioawa ön seçimlerinden sonra ikinci defa ABD’nin eski Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley’den daha çok oy almayı başardı. Sonuçlara göre Trump eyaletteki oyların en az yüzde 54.6’sını alırken yarışın galibi ilan edildi. Haley ise en güçlü desteğe sahip olduğu eyalette oyların yüzde 43.2’sini toplayabildi.
BREAKING: Trump wins New Hampshire primary as rematch with Biden appears increasingly likely https://t.co/rRtH2RMCWB
— CTV News (@CTVNews) January 24, 2024
Sonuç bağımsız çizgisiyle ünlü bir eyalette önemli zaman ve mali kaynak yatırımı yapmasına rağmen yarışı ikinci sırada bitiren eski BM Büyükelçisi Nikki Haley için hayal kırıklığı oldu. Haley Florida Valisi Ron DeSantis’in hafta sonu başkanlık aday adaylığını sonlandırmasının ardından Trump’a karşı tek alternatif olarak kampanya yürütebilen son büyük rakip olmuştu.
New Hampshire ön seçim sonuçlarına göre başkanlık yarışında Cumhuriyetçi Partiden adaylık ihtimalini oldukça güçlendiren Trump’ın destekçileri Haley’e yarışı terk etmesi için baskıyı artırırken kadın siyasetçi kampanyasına devam edeceğini söyledi.
Kısa süre önce eski başkanı dizginlemekle tehdit eden Nikki Haley’e karşı kazanılan zafer geçen hafta Iowa’daki seçimleri de kolaylıkla kazanan Trump için başkan adaylığına giden yolun sorunsuz olacağını gösteriyor.
Nashua’da destekçilerine hitap eden Trump, Haley’e yönelik sert eleştiriler içeren hırçın bir konuşmayla zafer turu attı. Haley’e yüklenen Trump “Çok kötü bir gece geçirdi, (Iowa’da) üçüncü oldu ve hâlâ ortalıkta dolaşıyor” dedi.
Trump’ın ikinci eyaletten de zaferle ayrılması yeniden başkan olarak seçilmesi ve Oval Ofis’te yeni bir dönemi başlatması için büyük bir adım olarak görülüyor. Anketlerde de Biden’a açık ara fark attığı görülen Trump’ın hakkındaki davalarla başa çıkabilmesı halinde ABD’nin 47. Başkanı olarak göreve başlaması an meselesi.
Trump’ı “kaos adayı” olarak nitelendiren Haley Cumhuriyetçi Parti’yi karakterize eden sağcı ateş ve kükürtün daha kabul edilebilir bir versiyonunu vadetti. Aralık ortasında New Hampshire’daki anketlerde yükselişe geçen Haley dün yakaladığı bu ivmeden faydalanamadı.
New Hampshire’daki hayal kırıklığı yaratan sonuçlara rağmen Haley önümüzdeki ay Cumhuriyetçilerin ön seçiminin yapılacağı kendi eyaleti Güney Carolina’da da ısrarcı. Salı günü Concord’da destekçilerine seslenen Haley, Trump’ı ilk ön seçim eyaletindeki zaferinden dolayı kutladı, ancak gelecek yarışların önemini vurguladı. Haley “New Hampshire ülkenin ilk eyaleti, son eyaleti değil” diyen Haley Concord’daki destekçilerine şunları söyledi “Bu yarış henüz bitmedi. Geriye düzinelerce eyalet kaldı ve bir sonraki eyalet benim tatlı eyaletim Güney Carolina” dedi.
Ancak anketler Trump’ın Güney Carolina’da önemli bir üstünlük sağladığını gösteriyor; dolayısıyla bu ön seçimin yarışın dinamiklerini nasıl yeniden şekillendireceği belirsiz. New Hampshire Trump’ın taç giyme törenine dönüşecek yarışta son önemli tehdidi temsil ediyor gibi görünüyordu. Haley 2020’de Trump yerine Joe Biden’a oy veren eyalette kendisini merkezci bir Cumhuriyetçi olarak sunarken Trump son günlerde bir dizi mitingde sağcı popülizmi savunmaya devam etti. Ron DeSantis’in Pazar günü yarıştan çekilmesinin ardından Haley, Trump’ın New Hampshire’daki tek ciddi rakibiydi.
Destekçilerine seslenen Trump, Haley’nin New Hampshire’daki kaybını küçümseme çabalarıyla alay ederek “Çok kötü bir gece geçirmişken birilerinin zafer kazanmasına izin vermeyelim” dedi. Trump’ın ekibi de benzer şekilde Haley’in iki kesin mağlubiyetten sonra yarışta kalma kararıyla dalga geçti ve eski başkanın stratejistlerinden biri Haley’i “hayalperest” olarak nitelendirdi.
New Hampshire’daki sonuç Trump’ın üst üste üçüncü kez partisinin başkan adayı olacağını ve muhtemelen Kasım ayında Biden ile karşılaşacağını gösteriyor. Trump’ın Iowa ve New Hampshire’daki zaferlerinin ardından giderek daha fazla Cumhuriyetçi milletvekili onu desteklemek için sıraya giriyor. Salı günü Trump’ın zafer partisinde konuşan ve Kasım ayında ön seçim yarışından çekilen, geçen hafta da eski başkanı destekleyeceğini söyleyen eski başkan adayı Tim Scott da Cumhuriyetçileri birleşmeye çağırdı.
Temmuz ve ağustos aylarındaki parti kongrelerinde hem Demokrat Parti hem de Cumhuriyetçi Parti başkanlık seçimleri için resmi adaylarını belirleyecek. 5 Kasım’da gerçekleştirilecek başkanlık seçimlerinde yarışı kazanacak aday 20 Ocak 2025’te koltuğuna oturacak.
Başkan Joe Biden da dün New Hampshire’ın büyük ölçüde sembolik olan Demokrat ön seçimini kampanya yapmayı ya da oy pusulasında yer almayı reddetmesinin ardından alışılmadık bir şekilde kazandı.
Biden, az bilinen bir dizi isimle birlikte oy pusulasında yer alan Minnesota Temsilcisi Dean Phillips ve Marianne Williamson gibi iki zorlu rakibini kolayca geride bıraktı. Resmi olarak yarışmadığı, isminin ve fotoğrafının yer almadığı bir yarışta kazandığı zafer Başkan’ın ikinci dönem için Demokrat adaylığı üzerindeki hakimiyetini sağlamlaştırdı.
Biden wins New Hampshire primary through a write-in effort after declining to campaign there https://t.co/bnFDs27Nly
— The Associated Press (@AP) January 24, 2024
Joe Biden’ın adı New Hamsphire’daki Demokrat Parti yönetimi ile Demokratik Ulusal Komite arasındaki takvim anlaşmazlığı nedeniyle oy pusulalarına eklenememişti. Biden’ın seçim ofisi de 5 Kasım 2024’te yapılacak başkanlık seçimlerinde Biden’ın adının zaten Demokratların adayı olarak yer alacağını kaydetmişti.
ABD Başkanı Biden yarışa gireceğini açıkladığı günden itibaren Demokratların adayı olarak görülüyor. Herhangi bir şansları bulunmasa da Demokrat Partide Minnesota vekili Dean Phillips ile yazar Marianne Williamson’ın isimleri de aday adayı olarak oy pusulalarında bulunuyor.
Ülke geneli anketlerde Cumhuriyetçi seçmen arasında Trump yüzde 66 ile rahat şekilde önde gözükürken Haley ise yüzde 11 civarında desteğe sahip.
The Hill tarafından paylaşılan yeni bir ankete göre eski Başkan Trump Başkan Biden ile bağımsız aday Robert F. Kennedy Jr. arasındaki seçimlerde Trump rakiplerini rahat bir şekilde alt ediyor. Harvard CAPS-Harris anketi Trump’ın bire bir eşleşmede Biden’ı yüzde 48’e yüzde 41’le elediğini gösteriyor. Fark Kennedy’nin de eklenmesiyle sekiz puana yükseliyor. Bu varsayımsal üçlü yarışta Trump aldığı yüzde 41’e karşı Biden yüzde 33 oy alırken Kennedy yüzde 18’de kalıyor.
Trump beats Biden with RFK Jr. on ballot: Poll https://t.co/feyg0OdD9f
— 🇺🇸 TomBurchett 🇺🇸 (@TomBurchett) January 23, 2024
Kennedy’nin yanına bağımsız aday Cornel West ve Yeşil Parti’den Jill Stein’ın da eklenmesiyle Trump’ın Biden’a attığı fark 11 puana tırmanarak yüzde 42’ye yüzde 31 oluyor.
Ankete katılanların çoğunluğu ayrıca Biden’ın yaşıyla ilgili endişelerini ve Oval Ofis’te dört yıl daha görev yapmak üzere seçilmesi halinde görev yapmaya uygunluğu konusundaki şüphelerini dile getirirken, yüzde 51’i Biden’ın “daha kötüye gittiğini” düşündüklerini söyledi.
17-18 Ocak tarihlerinde Harvard Üniversitesi Amerikan Siyasi Araştırmalar Merkezi ve Harris Poll işbirliğiyle gerçekleştirilen anketlere 2 bin 346 seçmenin katılım gösterdiği belirtildi.