Zelenski Rusya’nın operasyon başlattığı Harkiv’de: Saldırdıkça kayıp veriyorlar

Ukrayna Savaşı’nda iki yıl geride kalırken Rusya 10 Mayıs’ta 30 bin askerle iki ülkenin kuzeydoğu Ukrayna’daki ortak sınırında yer alan Harkiv Oblastı’nı hedef alan yeni ve geniş kapsamlı bir harekat başlattı. Moskova birlikleri çabalarını sınırın birkaç kilometre güneyindeki iki yerleşim yeri olan Lyptsi ve Vovchansk yönünde yoğunlaştırdı. Son bilgilere göre Vovchansk’ın kuzey eteklerinde çatışmalar devam ediyor.

Kuvvetlerinin Moskova’nın taarruza geçtiği kuzeydoğu Harkiv bölgesindeki iki alanda gerideki mevzilere çekildiğini söyleyen Ukrayna ordusu dün kuzeyde Sumy bölgesi yakınlarında Rus kuvvetlerinin askeri yığınak yaptığı uyarısında bulunmuştu. Genelkurmay Başkanlığı geç saatlerde “Lukyantsi ve Vovchansk bölgesindeki bazı alanlarda düşman ateşi ve saldırı eylemleri sonucunda askerlerimizin hayatlarını korumak ve kayıpları önlemek için birlikler daha avantajlı pozisyonlara geçti” demişti.

Son gelişmelerden ötürü İspanya ve Portekiz’e yapacağı ziyaretleri iptal eden Devlet Başkanı Volodimir Zelenski 16 Mayıs’ta Rus saldırılarının devam ettiği Harkiv’i ziyaret etti ve cephedeki komutanlardan bölgedeki savaş durumuna ilişkin raporlar aldı. Ukrayna lideri, Genelkurmay Başkanı Aleksandr Sırski, Khortytsia Kuvvetler Grubu komutanı Yurii Sodol ve Harkiv Operasyonel-Taktik Grubu komutanı Mikhailo Drapatyi’nin ayrıntılı raporları kendisiyle paylaştığını söyledi.

“Bugün itibariyle Harkiv Oblastı’ndaki durum genel olarak kontrol altında, askerlerimiz Rus birliklerine önemli kayıplar verdiriyor” diyen Zelenski “Ancak durum zor olmaya devam ediyor, birliklerimizi takviye ediyoruz” diye ekledi.

Ayrıca istihbarat servislerinin şeflerinden Rusya’nın planları hakkında bilgi alan Ukraynalı lider “Hem Harkiv Oblastı’nın bölgesel yetkilileri hem de bölgedeki tüm güvenlik yapıları için daha ileri eylemler için bir plan tanımlandı” diye konuştu.

Rusya ordusu Harkiv bölgesinde yeni operasyonlar başlatmış, 11 yerleşim yerinin kontrolünü ele geçirmişti. / Görsel: AA

Ukrayna’nın kötüleşen insan gücü

Rus saldırısı Ukrayna’nın yedeklerini ve daha iyi birliklerini Harkiv’in savunmasına geri çekerek cephe hattının diğer kısımlarını zayıflatıyor. Rusya doğudaki Donetsk bölgesinin geri kalanını işgal etmeye odaklanmış durumda ve kilit transit merkezleri ile nüfus merkezlerini ele geçirmek istiyor.

Bu saldırılar Ukrayna için kırılgan bir döneme denk geliyor. Geçen sonbahardan bu yana ülke birbiriyle bağlantılı üç sorunla karşı karşıya: mühimmat, insan gücü ve tahkimat eksikliği. Ukrayna ilkbaharda tahkimatını iyileştirme konusunda ilerleme kaydetti ve ABD’den gelen yardım paketinin de mühimmat sıkıntısını hafifleteceği öngörülüyor. Ancak Kiev’in insan gücü, özellikle piyadeleri söz konusu olduğunda kötüleşmeye devam etti.

Son günlerde bazı Ukrayna birlikleri Donetsk’ten Harkiv’e yeniden konuşlandırıldı ve Ukrayna’nın cephenin diğer kısımlarını takviye etmek için ayrı taburlar konuşlandırdığı görülüyor. Bu durum Rusya’nın yedeklerini bu yöne sevk etmesi halinde Donetsk’teki Ukrayna güçlerini daha da savunmasız bırakma riski taşıyor. Rus kuvvetleri ayrıca Kupiansk yakınlarında, Harkiv’in doğusunda ve Zaporijya’nın güney bölgesinde de baskı uyguluyor. Sumy ve Çernihiv bölgelerinde sınır boyunca saldırılar olabilir.

Ukrayna’nın geçen yazki karşı saldırısı öncelikle piyadelerindeki yıpranma nedeniyle sonuçlandı ve o zamandan beri bu kayıpları yerine koymakta zorlanıyor. Pratikte bu durum, siperlerde genellikle çok az askerin görev yaptığı ve sürdürülebilir bir rotasyon geliştirmek için yeterli sayıda piyadenin bulunmadığı anlamına geliyor ve zaman içinde tükenme riski taşıyor. Bu aynı zamanda diğerlerinin gönüllü olma cesaretini kıran zararlı bir etki de yaratıyor. Pek çok Ukraynalı tugayın gücü yetersiz ve pek çok asker 40 yaşın üzerinde.

The New York Times’tan (NYT) Tyler Hicks’e göre bu durum politika tercihlerinin, aksak işleyen bir seferberlik sisteminin ve yakın zamanda bir dizi seferberlik yasasının kabul edilmesinden önce aylarca süren siyasi uzlaşmazlığın bir sonucu olarak yorumlanıyor. Bu yasalar askere alınma yaşını düşürerek, hizmetten kaçmaya çalışanları cezalandırarak, bazı hükümlülerin hizmet etmesine izin vererek ve gönüllüler için teşvikler sağlayarak asker havuzunu genişletmeyi amaçlıyor. Bu tasarılar Ukrayna’nın insan gücü sorununu çözme vaadini taşıyor ancak pek çok şey bu tasarıların nasıl uygulanacağına bağlı olacak. Her halükarda durumun düzelmesi aylar alacak gibi görünüyor.

Yeterli kuvveti ve mühimmatı olmayan Ukrayna ordusu, Rusya’nın atılımlarına en iyi tugaylarını ve elit birliklerini cephede dolaştırarak karşılık veriyor. Bakhmut ve Avdiika savaşları sırasında yaşanan bu yangın söndürme yaklaşımı, en iyi birliklerin dinlenmek ve yenilenmek için yeterli zamanı olmadığı anlamına geliyor. Ukrayna ayrıca tugaylarının geri kalanı olmadan cephenin bazı kısımlarını takviye etmek için tek tek taburları parça parça konuşlandırmaya başvuruyor. Hicks’e göre bunlar kısa vadeli çözümler olup, bu birlikler zaman içinde bozulduğu için uzun vadeli sonuçlar doğurmakta.

Buna karşılık Rusya geçen yıl insan gücü sorununu çözmeyi başardı ve şu anda ayda yaklaşık 30 bin sözleşmeli asker alıyor. Bu askerlerin çoğu ideal askerler değil ve 40’lı yaşlarındalar. Ancak bu fiziksel avantaj topçu, insansız hava aracı (İHA) ve bomba saldırılarıyla birleşince Rusya’ya niceliksel bir üstünlük sağladı.

Ukrayna güçleri Harkiv’den de çekiliyor, Zelenski’nin Avrupa seyahatleri iptal

Blinken’ın Ukrayna ziyareti: Silahlarla teselli etti, gitar çalıp şarkı söyledi