27 Temmuz’da Merkez Bankası enflasyonla ilgili gerçeği söyleyecek mi?

Önceki gün TÜİK tarafından açıklanan haziran ayı “resmi” enflasyonu, fiyat artışlarının yeniden tırmanışa geçtiğini gösterdi. Manşet enflasyon baz etkisiyle geriledi ama aylık enflasyon yüzde 4’e dayanırken gıda ve enerji fiyatlarını içermeyen çekirdek enflasyon arttı.

Üstelik bu daha başlangıç. Dövizde yaşanan son artış enflasyonu önümüzdeki aylarda iyice azdıracak. Dolar TL karşısında son iki ayda yüzde 30’a yakın değer kazandı. Güncel akademik araştırmalar dövizden enflasyona geçişin 0.50’ye yaklaştığını gösteriyor. Yani son yaşadığımız kur şoku enflasyona yaklaşık 15 puan daha ekleyecek. Tüketici enflasyonunun yıl sonunda yüzde 50’ye yaklaşması, hatta aşması kaçınılmaz görünüyor. Nitekim HSBC önceki gün yayınladığı notta yıl sonu tüketici enflasyonunu için tahminini revize ederek yüzde 44.3’ten yüzde 51.1’e çıkardı.

Peki Merkez Bankası’nın anketinde yıl sonu enflasyonu beklentisi kaç? Kimlerin katıldığını bilmediğimiz “Piyasa Katılımcıları Anketi”nde yıl sonu enflasyon beklentisi geçen ay yüzde 38.55’ti.

Merkez Bankası’nın kendi Enflasyon Raporu’nda ise mayıs ayı başında “Yüzde 70 olasılıkla, 2023 yılı sonunda orta noktası yüzde 22.3 olmak üzere, yüzde 18.1 ile yüzde 26.5 aralığında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir” denilmişti.

Merkez Bankası Başkanı’nın bankacılarla toplantısı: Taleplerinizi yazılı iletin

Merkez Bankası 27 Temmuz’da yayınlayacağı enflasyon raporunda bu tahmini yenileyecek. Peki yıl sonu enflasyon öngörüsünü kaça çıkaracak?

Merkez Bankası’nda görev yapan ekonomistlerin uluslararası yatırım kuruluşlarında çalışanlardan eksiği yok, fazlası var. Onlar da enflasyonun yüzde 50’nin üzerine gittiğini görüyordur. Acaba gördüklerini yazmalarına izin verilecek mi? Yazarlarsa ortaya ciddi oranda faiz artırımı ihtiyacı çıkacak.

Merkez Bankası zülfüyare dokunmamak için yıl sonu enflasyon tahminini biraz düşük tutarsa bu sefer 27 Temmuz’da Enflasyon Raporu’nun (resmi adıyla “Enflasyon Raporu 2023 – III”) sunumu için ilk kez kamuoyu karşısına çıkacak olan yeni Başkan Hafize Gaye Erkan daha baştan itibar kaybına uğrayacak.

27 Temmuz’daki toplantının en önemli yanı, Hafize Gaye Erkan’ın ilk kez kamuoyu karşısına çıkıp soruları yanıtlayacak olması. O gün Merkez Bankası’nın enflasyonun seyrini de göz önünde bulundurarak izleyeceği para politikasının çerçevesinin net biçimde ortaya konması istenecek.

Erkan’ın Merkez Bankası’nın son kararında belirttiği “kademeli sıkılaştırma” konusunda daha detaylı bilgi vermesi de istenecek. Merkez Bankası neden ve hangi kuralı esas alarak kademli adımlar atacak?

Parasal sıkılaştırmada nihai hedefin tanımlanması, merak edilen bir başka nokta olacak. Merkez Bankası açıklanan enflasyon üzerinde pozitif reel faiz verinceye kadar sıkılaştırmaya devam mı edecek? Sıkılaştırma adımlarının duracağı noktayı hangi parametreler ve gelişmelere göre belirleyecek? Merkez Bankası sıkılaştırma adımlarında nihai aşamaya vardıktan sonra stratejisini nasıl şekillendirecek? İlk gevşeme adımları (Sinyal etkisi için bile olsa) ne zaman atılabilir?

Bunlar Hafize Gaye Erkan’dan yanıtları beklenecek olan sorular.

Diğer taraftan finansal istikrara ilişkin konuların açıklığa kavuşturulması da önemli. Aşırı düzenleme yüküyle etkin çalışmaktan uzaklaşan bankaların normalleşmesine dair bir yol haritasının paylaşılması da şart. Erkan’dan krediye erişim ve finansman sorunlarının nasıl çözüleceği konusunda bilgi vermesi beklenecek.

Merkez Bankası’nda başkan değişirken geçmişte faiz indirimlerinin altına imza atan Para Politikası Kurulu üyelerinin şimdi faiz artırımlarının altına imza koymalarındaki çelişkiye dair de bir şeyler söylemesi gerekecek. Tabii toplantı tarihine kadar Merkez Bankası başkan yardımcıları değişmezse….

Hafize Gaye Erkan’ın Merkez Bankası başkanlığına atanmasından bu yana bir aya yakın zaman geçti ama gördüğünüz gibi kritik soruların hiçbirine henüz yanıt alabilmiş değiliz.

Gaye Erkan kimdir gerçekten?