Çifte faturayla ‘iş yapan’ sigaracılara 215 milyon TL vergi cezası
Ticaret Bakanlığı medyum, büyü ve fal tanıtımlarının yapıldığı internet sitelerine erişim engeli getirirken, gram ve adet azaltılmasına rağmen fiyatı düşürülmeyerek gizli zam yapılan ürünlere de para cezası verdi.
Reklam Kurulu, medyum, büyü, fal tanıtımlarının yapıldığı 39 internet sitesi hakkında anılan reklamları durdurma cezasıyla bu sitelere erişimin engellenmesi tedbiri uygulanmasına karar verdi. Ticaret Bakanlığı gerçek dışı tanıtımların yapıldığı sitelere ve ürünlerin gramajıyla oynayarak zam yapanlara karşı harekete geçti.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya göre, 10 Ekim’deki Reklam Kurulu toplantısında; medyum, bebek suyu tanıtımları ve gramaj değişimi ile yapılan gizli zamlara ilişkin incelemeler ele alındı. Toplantıda görüşülen 139 dosyadaki uygulamalardan 125’i mevzuata aykırı bulundu. Söz konusu reklam ve ticari uygulamalar hakkında durdurma cezasıyla toplam 11 milyon 693 bin 933 TL idari para cezası uygulanmasına ve ayrıca 40 dosya için erişim engeli tedbiri uygulanmasına karar verildi.
Sosyal medya platformları ile çeşitli internet siteleri üzerinden erişim sağlayarak, tüketicilerin inanç ve duygularını korku, baskı ve hurafeler ile istismar edecek şekilde gerçekleştirilen medyum, büyü, fal tanıtımlarının Reklam Mevzuatı’nda yer verilen ‘Falcı, medyum, astrolog ve benzerleri tarafından verilen hizmet reklamları hiçbir şekilde yapılamaz’ hükmüne aykırı olduğu tespit edildi. Bu tür hizmetlerin reklamının yapıldığı 39 internet sitesi hakkında anılan reklamları durdurma cezası ile bu sitelere erişimin engellenmesi tedbiri uygulanmasına karar verildi.
Büyü, fal gibi uygulamaların tanıtımı ise Instagram ve TikTok gibi kullanıcılarının yaş ortalamasının daha küçük olduğu platformlarda oldukça yaygın. Bu platformlarda kolektif yapıldığı söylenen tarot ya da kahve falı bakma işlemleri birçok kullanıcının keşfet sayfasına düşüyor ve kişiye özel açılımlar da yapılabileceği söyleniyor. Bu açılımlar sadece yaygın olarak bilinen tarot ya da kahve falıyla da sınırlı değil. Su, tarot, el, yüz, küre gibi işlemlerle çeşitlendirilerek ve kişinin de isim, yaş bilgileri alınarak geleceğe ya da geçmişe dair tahminler yapılıyor. Üstelik bunu yapan medyum ya da astrolog olarak adlandırılan kişilerin reklamını ünlü isimler yapıyor. Bazı ünlüler fal baktırdığını ve çok memnun kaldığını söyleyerek takipçilerine öneride bulunuyor. İşlemler için ödenen para ise çeşitli. Reklamı yapılan kişilerin ününe göre fiyat belirleniyor. Uzaktan yapılan bakımlarda havale yöntemi kullanılırken yüz yüze işlemlerde ise genellikle elden para veriliyor.
Bebek suyu tanıtımı da mevzuata aykırı
Bebek ürünlerine yönelik ürünlerin satışının yapıldığı mağazalar ile internet ortamında yapılan satışlarda, ebeveynlerin bebek ürünlerine ilişkin hassasiyetlerini istismar edecek şekilde çeşitli markalara ait kaynak sularının veya mineralli suların ‘bebek suyu’ adı altında ‘bebeklerin kemik gelişimine destek olacağı’, ‘böbrek sağlıklarını olumlu etkileyeceği’, ‘sağlıklı beslenmelerine katkı sağlayacağı’ gibi ifadelerle tanıtımının yapıldığı tespit edildi.
‘Bebek suyu’ ismi ile satış için zorunlu olan yasal iznin alınmadığı, anılan ürünün bebeklere özel bir içerik ile denetimden geçmeden satışa arz edildiği ve ürünün bebek sağlığını olumlu etkileyeceğine yönelik ifadelerin mevzuata aykırı olup, bu şekilde yapılan tanıtımın tüketicileri yanıltıcı olduğuna karar verildi.
Satışa sunulan ürünlerin gramaj, adet ve ağırlıklarının azaltılmasına rağmen, ambalaj ve satış fiyatlarının değiştirilmemesi nedeniyle birim fiyatlarında gizli olarak yapılan artışın, tüketiciler tarafından fark edilemediği ve bu suretle tüketicilerin satın alma kararlarının manipüle edildiğinin tespit edildiği 2 dosya hakkında idari para ve durdurma cezaları uygulandı.
10 ayda 75 milyon TL ceza
Edinilen bilgiye göre kurul tarafından yılın ilk 10 ayında toplam 1662 dosya hakkında görüş ve değerlendirmelerde bulunuldu. Aldatıcı reklam veya haksız ticari uygulama olduğu tespit edilen 1470 dosya hakkında durdurma cezası ile toplam 75 milyon 835 bin 314 TL idari para cezası uygulanmasına, ayrıca 78 dosyada erişimin engellenmesine karar verildi.